ایا زخم معده درمان میشود؟ بهترین روش کدامست؟

زخم معده به عنوان یک بیماری شایع، در بسیاری از موارد قابل درمان است. درمان موفق به طور معمول شامل مصرف دارو، ریشه‌کنی عفونت، اصلاح سبک زندگی بیمار و رعایت رژیم غذایی متعادل می‌شود. اگر درمان با تاخیر زیاد آغاز شود ممکن است عوارضی مانند خونریزی، سوراخ‌شدگی یا انسداد رخ دهد که نیاز به مداخلات پزشکی جدی مانند جراحی خواهد بود. پس در پاسخ به اینکه ایا زخم معده درمان میشود، باید گفت که عموما بله؛ اگر برای درمان دیر نشده باشد یا زخم معده بدخیم نباشد.

آیا زخم معده درمان می شود؟

زخم معده به آسیبی گفته می‌شود که در اثر فرسایش یا التهاب لایه داخلی معده ایجاد می‌شود و معمولا دلایل آن قابل بهبودی و درمان هستند. در ادامه با اتکا به اسناد و تحقیقات پزشکی انواع زخم معده را همراه با شرایط بهبود و روش درمان قطعی زخم معده بررسی خواهیم کرد.

۱- زخم معده ناشی از عفونت

عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori ulcer) عامل بروز شایع‌ترین نوع زخم معده در جهان به شمار می‌رود. طبق اعلام سایت NCBI این عفونت عامل بروز بیش از ۹۰ درصد زخم‌های دوازدهه است. این نوع زخم معده ممکن است در هر سنی دیده شود اما به طور معمول امکان درمان کامل با ریشه‌کنی باکتری و ترمیم زخم وجود دارد. بهترین روش درمان زخم معده بر اثر عفونت را در ادامه آورده‌ایم:

• استفاده از مهارکننده پمپ پروتون + کلاریترومایسین + آموکسی‌سیلین یا مترونیدازول به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز
• استفاده از بیسموت (درمان چهارگانه) در صورت مقاومت دارویی (این روش تاثیرگذاری ۸۰ تا ۹۰ درصدی دارد)
• پیگیری تست تنفسی یا آندوسکوپی ۴ تا ۸ هفته بعد از درمان جهت اطمینان از ریشه‌کنی و جلوگیری از عود زخم

۲- زخم معده ناشی از داروهای NSAID

داروهایی مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک یا آسپرین اگر با دوز بالا یا در طولانی مدت مصرف شوند به مخاط معده آسیب می‌زنند. در واقع این مواد با کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها، محافظت از معده را دچار اختلال می‌کنند. این نوع زخم معده عمدتا در سالمندان و بیماران قلبی (به دلیل مصرف آسپرین) رایج است. درمان در این شرایط امکان‌پذیر است اما برای درمان قطعی زخم معده داروی مسبب آن باید قطع یا جایگزین شود.

برای درمان ابتدا داروی مسبب قطع می‌شود و سپس با PPI (امپرازول، پنتوپرازول) به مدت ۴ تا ۸ هفته اسید معده کاهش می‌یابد. در ادامه با کمک داروهایی مثل میزوپروستول یا سوکرافالت یک لایه محافظ روی دیواره معده ایجاد شده و روند ترمیم تسریع می‌یابد. اگر بیمار مجبور به استفاده از داروهای NSAID باشد، باید همزمان از روش‌های پیشگیری نیز استفاده شود و تحت نظر متخصص  یا یک پزشک عمومی درمان ادامه یابد.

۳- زخم معده ناشی از استرس شدید فیزیولوژیک

معمولا در بیماران بدحال، پس از جراحی‌های بزرگ، بروز سوختگی‌های شدید و… به دلیل کاهش خون‌رسانی به معده و افزایش ترشح اسید در آن شاهد بروز زخم معده هستیم. در جواب این که ایا زخم معده درمان میشود باید گفت که در این حالت معمولا زخم چندگانه و سطحی است اما در صورت بی‌توجهی ممکن است باعث خونریزی شدید شود.

درمان قطعی زخم معده به شرایط بیمار و برطرف شدن علت زمینه‌ای وابسته است. با این حال برای پیشگیری از داروهای کاهش اسید معده مثل PPI یا H2 بلاکر استفاده می‌شود. درمان زخم معده به کمک تغذیه و بهبود وضعیت گردش خون در این شرایط کاربردی خواهد بود.

۴- زخم معده بدخیم

برخی مواقع زخم معده در واقع نوعی سرطان به شمار می‌رود و درمان آن چالش‌های بیشتری دارد. این نوع بیماری معمولا در افراد بالای ۵۰ سال بروز پیدا کرده و کاهش وزن، بی‌اشتهایی، استفراغ مکرر، خونریزی گوارشی و کم خونی از علائم مهم آن به شمار می‌روند.

درمان قطعی زخم معده در این حالت به کمک داروها ممکن نخواهد بود ولی اگر در مراحل اولیه جراحی و درمان‌های ترکیبی اجرا شود ممکن است بهبودی صورت گیرد. جراحی شامل برداشت قسمتی یا تمام معده بوده و شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز استفاده می‌شود.

۵- زخم معده ایدیوپاتیک

این زخم معده علت مشخصی ندارد و نسبت به درمان مقاوم‌تر است. حتی در صورت درمان احتمال عود وجود دارد. معمولا درمان طولانی با PPI و پیگیری منظم با آندوسکوپی انجام می‌شود.

چه زمانی زخم معده خطرناک است؟

اگر زخم معده درمان نشده یا مقاوم شود، امکان بروز عوارض جدی و حتی تهدید زندگی وجود دارد. کاهش وزن، مشاهده خون در مدفوع یا استفراغ، دشواری در بلع، درد زیاد و… از مهم‌ترین نشانه‌های زخم معده بدخیم هستند و در صورت مشاهده آن‌ها باید سریعا به مرکز درمانی مراجعه شود. این علائم خطر زخم معده، عوارض زیر را به دنبال خواهد داشت:

• خونریزی گوارشی: تهدیدکننده حیات
• سوراخ‌شدگی: گسیختگی دیواره معده و پریتونیت
• انسداد خروجی معده: تورم  یا زخم‌های تنگ‌کننده در مسیر

در این شرایط باید آندوسکوپی و درمان‌های اورژانسی با مراجعه به متخصص گوارش انجام شود. از طریق طبیبی نو می‌توانید بهترین مراکز درمان تخصصی زخم معده را تنها با چند کلیک پیدا کنید.

سایت معتبر NCBI گزارش می‌کند که:

“حدود ۱۰تا ۲۰% بیماران ممکن است پس از درمان اولیه، دچار عود زخم شوند، مخصوصاً اگر عوامل خطر مانند مصرف NSAIDs یا عفونت هلیکوباکتر کنترل نشود.”

پیشگیری از بازگشت زخم معده

برای جلوگیری از عود و درمان قطعی زخم معده، لازم است سبک زندگی بیمار اصلاح شود. حذف عوامل تحریک‌کننده و رعایت رژیم غذایی آسان‌ترین اقدام برای پیشگیری از زخم معده است. برای تنظیم بهترین رویکرد، ابتدا باید نوع زخم، دلیل بروز و… مشخص توسط پزشک و با آزمایشات لازم مشخص شود. نکات زیر مهم‌ترین راه‌های درمان زخم معده هستند:

• ترک سیگار، الکل و کاهش مصرف داروهای NSAID تا حد امکان (یا مصرف تحت نظر متخصص گوارش)
• خواب کافی و منظم و کاهش استرس و اضطراب تا حد ممکن
• فعالیت بدنی منظم و متعادل
• رژیم غذایی و تغذیه مناسب برای معده، نخوردن غذا قبل از خواب و نوشیدن مایعات کافی

در جدول زیر برخی از مهم‌ترین مواد غذایی مفید و مضر برای تنظیم یک رژیم ضد زخم معده را مشاهده می‌کنید. مانند تهیه سایر رژیم‌ها درمانی مانند رژیم درمان کم خونی، بهتر است رژیم زخم معده را نیز تحت نظر یک متخصص تنظیم کنید.

جمع‌بندی و سخن آخر

تا اینجا سعی کردیم با نگاه بر داده‌های آماری و تحقیقاتی به این سوال پاسخ دهیم که ایا زخم معده درمان میشود؟ متوجه شدیم که اگر زخم معده بدخیم یا خیلی شدید نباشد می‌توان با رویکردهای مختلف پزشکی علائم آن را کنترل و حتی به طور کامل آن را درمان کرد. برای درمان قطعی زخم معده باید  به طور منظم تحت نظر یک پزشک عمومی یا متخصص گوارش در تهران یا شهر محل سکونت خود باشید. سامانه نوبت دهی اینترنتی طبیبی نو، آسان‌ترین فرایند پیدا کردن پزشک و اخذ نوبت از ایشان به صورت حضوری، تلفنی با آنلاین را در اختیار شما قرار می‌دهد. اگر راهکاری برای کاهش علائم زخم معده و درمان آن دارید، در بخش نظرات این صفحه آن را با سایرین در میان بگذارید.

سوالات متداول پیرامون درمان زخم معده