سریعترین راه جلوگیری از سکته قلبی فوری

آمار مرگ و میر بر اثر سکته قلبی در جهان رو به افزایش است. متاسفانه سن حملات قلبی کاهش یافته و تعداد زیادی از جوانان نیز دچار سکته قلبی می‌شوند. آگاهی از علائم و راه‌های جلوگیری از سکته قلبی فوری در نجات زندگی فرد اثرگذار است. به همین دلیل باید عوامل خطر و علائم سکته قلبی به خوبی آشنا بود تا به موقع این عارضه خطرناک را شناسایی کرد. توجه داشته باشید که انجام فوری اقدامات لازم نظیر CPR اهمیت بالایی دارد.

به ویژه وقتی بیمار بر اثر سکته قلبی هوشیاری خود را از دست داده است. از علائم مشکل قلبی می توان به درد در قفسه سینه، تنگی نفس و عرق سرد و حالت تهوع نیز از نشانه‌های خطر به شمار می‌روند. از این رو باید فورا برای اقدامات پیشگیرانه نظیر مصرف آسپرین و تماس با مرکز فوریت‌های پزشکی عمل نمود و سریعا به دکتر متخصص داخلی مراجعه شود. هرگونه تعلل در این زمینه می‌تواند تبعات جبران ناپذیری برای فردی که سکته کرده است به همراه داشته باشد.

سکته قلبی چیست؟

سکته قلبی آسیبی به قلب است که در اثر کاهش یا انسداد جریان خون به عضله قلب ایجاد می‌شود. نام دیگر این وضعیت، انفارکتوس میوکارد است. سکته قلبی یک وضعیت اورژانسی پزشکی است. کمک‌های اولیه برای سکته قلبی شامل احیای قلبی ریوی (CPR) می‌شود که می‌تواند جان فرد را نجات دهد.

منبع:mayoclinic

علائم و نشانه‌های سکته قلبی

سکته قلبی یا انفارکتوس میکارد وقتی که خون به عضله قلب نرسد رخ می‌دهد. در اغلب موارد خونرسانی به قلب به صورت ناگهانی قطع می‌شود و به سکته منجر می‌گردد.

تشخیص زود هنگام و انجام اقدامات فوری به نجات بیمارانی که سکته کرده‌اند کمک زیادی می‌کند. برای جلوگیری فوری از سکته قلبی و عوارض آن باید نشانه‌ها و علائم اولیه آن را به خوبی بشناسید.

درد یا احساس فشار در قفسه سینه

شایع‌ترین و اصلی‌ترین علامت سکته قلبی درد و حس فشار در قفسه سینه فرد است. این احساس درد و فشار بیشتر در سمت چپ قفسه سینه احساس می‌شود. این درد ممکن است بیشتر از دقیقه به طول انجامد.

درد در سایر بخش‌های بدن

درد در اندام‌های دیگر بدن نظیر بازوها، فک و شانه و پشت کتف نیز می‌تواند نشان دهنده سکته قلبی باشد. انجام اقدامات لازم در این وضعیت به جلوگیری از سکته قلبی فوری کمک می‌کند.

تعریق سرد

عرق سرد از نشانه‌هایی است که وقتی با سایر علائم سکته قلبی همراه می‌شود باید جدی گرفته شود. چرا که می‌تواند نشان دهنده انسداد عروق خونرسان عضله قلب باشد.

احساس سرگیجه یا سبکی سر

بسیاری از افراد در حین سکته قلبی احساس سرگیجه یا سبکی سر دارند. زیرا اختلال در عملکرد قلب فرآیند خونرسانی به مغز را نیز با مشکل مواجه می‌کند.

تهوع و استفراغ

یکی از نشانه‌های سکته قلبی که در زنان بیشتر از مردان مشاهده می‌شود حالت تهوع و استفراغ است. نشانه‌های گوارشی دیگری نظیر درد معده در زمان سکته قلبی نیز در زنان بیشتر از مردان گزارش شده است، در این زمینه بهتر است با علائم سکته قلبی خفیف در زنان آشنا شوید.

اقدامات فوری در صورت مشاهده علائم اولیه سکته قلبی

از اقدامات فوری و مهمی که بعد از مشاهده علائم سکته قلبی باید انجام شود می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تماس با مرکز فوریت‌های پزشکی: توجه داشته باشید که انتقال فردی که سکته کرده با آمبولانس ایمن‌تر از خودروی شخصی است.
• استراحت و نشستن: فردی که علائم اولیه سکته قلبی در وی ظاهر شده باید بنشیند و استراحت کند تا از تشدید علائم در وی جلوگیری گردد.
• جویدن قرص آسپرین: این کار کمک می‌کند خون در عروق و شریان‌های قلب لخته نشود. لختگی خون ریسک مرگ فرد بر اثر سکته قلبی را به شدت افزایش می‌دهد.
• تنفس عمیق و آرام: اغلب افراد در زمان سکته قلبی با آریتمی و تپش قلب و اضطراب شدید مواجه می‌شوند. نفس کشیدن عمیق کمک می‌کند این وضعیت تا حدی بهبود پیدا کند.

عوامل خطر و پیش‌بینی سکته قلبی

برای جلوگیری از سکته قلبی فوری باید عوامل خطر را پیش‌بینی و مدیریت نمود. هر عاملی که موجب انسداد عروق کرونری و خونرسان به عضله قلب شود موجب سکته قلبی می‌گردد.  برخی از عوامل روی انسداد این عروق موثر بوده و در نتیجه ریسک سکته را بالا می‌برند.

فشار خون بالا

یکی از مهم‌ترین عوامل بروز سکته قلبی در افراد بالا بودن فشار خون (پرفشاری خون) می‌باشد. وقتی فشار خون از حد نرمال بالاتر باشد به دیواره‌ی عروق فشار زیادی وارد می‌کند.

در نتیجه فرآیند تشکیل پلاک‌های چربی تسهیل شده و تصلب شرایین ایجاد می‌شود. با انسداد عروق و تصلب شرایین ریسک سکته قلبی نیز افزایش پیدا می‌کند.

کلسترول بالا

کلسترول بد یا LDL دلیل تجمع چربی در دیواره داخلی شریان‌ها می‌باشد. بر اثر پاره شدن این پلاک‌ها احتمال لختگی خون و در نتیجه سکته قلبی وجود دارد.

اضافه وزن

چاقی و داشتن اضافه وزن از فاکتورهای اصلی ابتلا به کلسترول و فشار خون بالا در افراد است. از این رو کسانی که اضافه وزن زیادی دارند بیشتر در معرض سکته قلبی هستند.

دیابت

بیماری قند خون (دیابت) نیز از دیگر علل مهم ایجاد پلاک در شریان‌های قلب به حساب می‌آید. توجه داشته باشید که دیابت اغلب با چاقی و فشار خون بالا نیز همراه است. بنابراین ابتلا به دیابت کنترل نشده ریسک سکته قلبی در افراد را زیاد می‌کند.

عدم فعالیت بدنی

کم تحرکی با افزایش فشار خون، چاقی و تضعیف عملکرد قلب ارتباط مستقیمی دارد. با فعالیت بدنی منظم و روزانه می‌توان سطح قند و چربی خون را کنترل و مدیریت نمود.

رژیم غذایی ناسالم

آنچه در وعده‌های غذایی روزانه خود می‌خوریم در ابتلا به دیابت و فشار خون بالا اثرگذار است.

غذاهای شور، فرآوری شده و چرب ریسک سکته قلبی را تا حد زیادی بالا می‌برند. از طریفی گنجاندن خوراکی‌های دوست‌دار قلب مانند ماهی سالمون و مغزیجات به بهبود عملکرد قلب کمک می‌کنند.

سابقه خانوادگی بیماری و سکته قلبی

آمارها نشان می‌دهند که ژنتیک و سابقه خانوادگی بیماری قلبی عامل خطر مهمی در سکته قلبی به شمار می‌رود. چنانچه بستگان درجه یک فرد به بیماری قلبی یا سکته دچار شده باشد نیاز به بررسی و مراقبت بیشتری وجود دارد.

راهکارهای پیشگیری از سکته قلبی

با بررسی عوامل خطر در ابتلا به سکته قلبی راه‌کارهای جلوگیری از سکته قلبی فوری تا حد زیادی مشخص است. این راهکارها روی پیشگیری و کنترل ریسک سکته و حمله قلبی تا حد بسیار زیادی موثر هستند.

تغذیه سالم

یکی از پایه‌های اصلی در پیشگیری از خطر بیماری‌های قلبی تغذیه سالم و مناسب است. برای جلوگیری از سکته قلبی اورژانسی باید به موارد تغذیه‌ای زیر توجه نمود:

• گنجاندن میوه و سبزیجات تازه در رژیم غذایی روزانه: این مواد خوراکی سرشار از فیبر و ویتامین و آنتی اکسیدان هستند. در نتیجه مانع از آسیب دیدگی دیواره رگ‌ها می‌شوند.
• غلات سبوس‌دار نظیر نان جو و برنج قهوه‌ای: این مواد غذایی سطح کلسترول خون را به خوبی مدیریت و کنترل می‌کنند.
• پربی‌های سالم مانند روغن زیتون و آووکادو و ماهی‌های چرب: این مواد حاوی امگا ۳ هستند و به بهبود عملکرد قلب کمک می‌کنند.
• کاهش مصرف شکر، نمک و چربی‌های ترناس: این گروه از خوراکی‌ها موجب می‌شوند فشار خون و قند خون افراد بالا رود. در نتیجه ریسک انسداد ش عروق و سکته قلبی را افزایش می‌دهند.

ورزش و فعالیت بدنی منظم

کارکرد ورزش در جلوگیری از سکته قلبی فوری کاهش کلسترول و فشار خون فرد است. کسانی که فعالیت بدنی منظم دارند کمتر به اضافه وزن و دیابت دچار می‌شوند.

توصیه‌های زیر اثربخشی ورزش در پیشگیری از سکته قلبی را دو چندان می‌کند:

• در هفته دست کم ۱۵۰ دقیقه فعالیت‌های هوازی سبک مانند پیاده‌روی سریع داشته باشید.
• ورزش‌های قدرتی مانند وزنه‌برداری و تمرین با وزن بدن را برای ۲ بار در هفته انجام دهید.
• فعالیت‌های ساده مانند بالا رفتن از پله و رقصیدن نیز روی بهبود عملکرد قلب اثر می‌گذارد.

ترک سیگار و الکل

یکی از پر ریسک‌ترین رفتارها در بروز حمله قلبی سیگار کشیدن است. در سیگار مواد سمی زیادی از جمله نیکوتین وجود دارد که باعث تنگی عروق قلب می‌شود. با ترک سیگار در عرض چند هفته شاهد بهبود عملکرد قلب و کاهش خطر سکته قلبی خواهید بود.

کنترل استرس

استرس مزمن از عوامل بروز چربی خون و فشار بالا می‌باشد. برای مدیریت استرس از تکنیک‌هایی مانند:

• یوگا
• شنیدن موسیقی آرامش‌بخش
• صحبت با مشاورین روانشناس

کمک بگیرید.

کنترل فشار خون و کلسترول

کسانی که دچار فشار خون و کلسترول بالا هستند باید به صورت منظم این بیماری‌ها را ارزیابی و بررسی کنند. همچنین در صورت لزوم از داروهای کنترل فشار خون و کلسترول استفاده نمایید.

مصرف داروهای مذکور باید با توجه به نظر و تجویز متخصص داخلی تهران باشد . در غیر این صورت می‌تواند مخاطرات جدی دیگری برای قلب و عروق به همراه آورد.

کنترل قند خون

افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند بیشتر از سایرین در معرض سکته قلبی قرار دارند. به همین دلیل برای جلوگیری از سکته قلبی فوری لازم است قند خون را مدیریت و کنترل نمود.

استفاده از داروهای مناسب، ورزش و رژیم غذایی کم کربوهیدرات از جمله راهکارهای کنترل قند خون هستند.

اقدامات فوری در زمان وقوع سکته قلبی

واکنش سریع در دقایق اولیه سکته قلبی نقش حیاتی در نجات جان بیمار دارد. زیرا انسداد شریان‌های کرونری موجب لخته شدن خون و قطع خونرسانی به عضله قلب می‌شود.

اصلی‌ترین اقدامات اولیه در زمان وقوع سکته قلبی شامل موارد زیر هستند:

تماس با اورژانس با شماره ۱۱۵

برای تماس با اورژانس نباید منتظر برطرف شدن علائم بمانید. بلکه باید بلافاصله با اولیه نشانه‌های خطر سکته قلبی با مرکز فوریت‌های پزشکی با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید.

مصرف آسپرین

جویدن و مصرف آسپرین راهکاری است تا از لخته شدن خون و انسداد شریان‌ها جلوگیری کند. آسپرین تجمع پلاکت‌ها در عروق را مهار کرده و مانع گسترش آن‌ها می‌شود. البته اگر به این دارو حساسیت دارید نباید در مدت زمان سکته قلبی نیز مصرف کنید.

انجام CPR یا احیای قلبی-ریوی

احیای قلبی و عروقی زمانی استفاده می‌شود که فرد بر اثر سکته قلبی بیهوش شده باشد. برای انجام هرچه بهتر این تکنیک لازم است از قبل آموزش‌هایی دیده باشید.

CPR شاید راهی برای جلوگیری از سکته قلبی فوری نباشد اما در نجات زندگی فردی که سکته کرده بی‌شک موثر است. فشار قفسه سینه در حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ بار در دقیقه در احیای قلبی-ریوی لازم است.

پیگیری سریع پزشکی

فردی که سکته قلبی کرده است باید سریعا تحت درمان‌های پزشکی قرار گیرد. در غیر این صورت با عوارض جدی ناشی از سکته روبه‌رو می‌شود. درمان فوری سکته قلبی در مراکز درمانی از اقدامات اولیه ضروری و مهم است.

تشخیص سریع و روش‌های درمان اورژانسی سکته قلبی

یکی از مهم‌ترین مراحل برای حفظ جان بیمار بعد از سکته قلبی تشخیص سکته در بیمارستان است. روش‌های دقیق و تخصصی برای تشخیص سکته قلبی وجود دارد که به پزشکان کمک می‌کند.

الکتروکاردیوگرافی (ECG یا EKG)

سریع‌ترین روش تشخیص سکته قلبی الکتروکاردیوگرافی است که در اورژانس انجام می‌شود.

فعالیت الکتریکی قلب به کمک این تست ارزیابی و تغییرات آن مشخص می‌گردد. وقتی فردی با علائم سکته قلبی وارد بیمارستان شود اولین اقدام تشخیصی انجام الکتروکاردیوگرافی است.

آزمایش خون

با بررسی سطح آنژیم‌هایی مانند تروپونین در خون نیز می‌توان سکته قلبی را تشخیص داد. اگر سطح این آنزیم بالا رفته باشد نشان دهنده وقوع سکته قلبی است.

اکوکاردیوگرافی

در این شیوه از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از قلب استفاده می‌شود. دریچه‌ها، حرکت دیواره قلب و وضعیت خونرسانی با اکوکاردیوگرافی تعیین خواهد شد.

آنژیوگرافی کرونری

وقتی سکته قلبی تایید شود بیمار را سریعا به بخش کاتتر قلبی انتقال می‌دهند. از طریق آنژیوگرافی میزان و محل انسداد شریان‌های قلب فردی که سکته کرده است مشخص می‌شود. آنژیوگرافی بهترین و دقیق‌ترین روش تشخیص سکته قلبی و بیماری‌های قلبی-عروقی محسوب می‌گردد.

روش درمان سکته قلبی

برای درمان سکته قلبی از روش‌های مختلفی نظیر:

• داروهای رقیق کننده خون
• استنت گذاری
• جراحی بای پس قلبی

استفاده می‌شود. هر کدام از این درمان‌ها می‌تواند به نجات جان بیمار و کاهش عوارض سکته قلبی کمک کنند. انتخاب متد درمان باید بر اساس وضعیت بیمار و تشخیص متخصص داخلی باشد.

نتیجه‌گیری

جلوگیری از سکته قلبی فوری با توجه به علائم و وضعیت جسمی فرد تا حدی امکان‌پذیر است. تغذیه مناسب و متعادل به همراه ورزش منظم روی عملکرد و تقویت قلب تاثیر زیادی دارد.

توجه داشته باشید که نجات جان بیمار بعد از سکته به اقدامات اولیه و فوری بعد از بروز سکته بستگی دارد. تماس با مرکز فوریت‌های پزشکی و در صورت نیاز انجام احیای قلبی-ریوی نجات دهنده جان بیمار می‌باشد.

پزشکان از طریق روش‌های پیشرفته‌ای مانند الکتروکاردیوگرام وقوع سکته قلبی را تشخیص می‌دهند. سپس بر اساس وضعیت و وخامت حال بیمار بهترین درمان را اتخاذ می‌کنند.

داروهای رقیق کننده خون، استنت‌گذاری و جراحی قلب از جمله شیوه‌های رایج درمان سکته قلبی محسوب می‌شوند. برای مشاوره پزشکی با بهترین متخصص قلب و عروق از طریق سایت طبیبی نو اقدام نمایید. این مجموعه پل ارتباطی شما با بهترین دکترهای کشور در حوزه‌های کاری مختلف است.