آیا آندومتریوز سرطان است؟
آندومتریوز و خطرات آن در بانوان
اندومتریوز یک بیماری زنانه محسوب می‌شود که دردناک بوده و عوارض متعددی دارد. برخی از افراد تصور می‌کنند که کیست اندومتریوز سرطان است. یکی از دلایل این ذهنیت در بیماران شباهت برخی از عوارض و علائم بیماری آندومتریوز با سرطان است. این بیماری در واقع نوعی اختلال رحمی دردناک به شمار می‌رود. وقتی بافتی مشابه بافت داخلی رحم در خارج از آن ایجاد شود فرد به بیماری آندومتریوز مبتلا شده است. خونریزی شدید در دوران قاعدگی و دردهای لگنی و کمر از جمله علائم اندومتریوز در زنان می‌باشند.
این بیماری نوعی از سرطان محسوب نمی‌شود و بر اثر اختلال هورمونی در بدن زنان ایجاد می‌گردد. با این همه همانند سرطان در بدن بیمار پیشرفت کرده و شدت پیدا می‌کند. یافته‌های علمی مختلف نشان می‌دهند که ابتلا به بیماری آندومتریوز در زنان ریسک ابتلای آن‌ها به سرطان به ویژه سرطان رحم و تخمدان را بیشتر می‌کند. به همین خاطر تشخیص به موقع و درمان کامل این بیماری برای پیشگیری از ابتلا به سرطان اهمیت زیادی دارد.
توجه داشته باشید که برخی از عوامل دیگر نظیر ژنتیک از درجه اهمیت بالاتری در ابتلای فرد به سرطان برخوردار هستند. خوشبختانه روش‌های تشخیصی و درمانی بسیار موثری برای درمان این بیماری در زنان وجود دارد. اما مراجعات دوره‌ای و به موقع به پزشک متخصص فاکتور مهمی در تشخیص و درمان آندومتریوز می‌باشد.
بنابراین
اندومتریوز و سرطان آندومتر (که به سرطان رحم نیز شناخته می‌شود) دو بیماری شایع زنان هستند که بر افرادی که با جنسیت زنانه متولد شده‌اند تأثیر می‌گذارند. با وجود شباهت اسمی، این دو بیماری ارتباطی با یکدیگر ندارند؛ یعنی ابتلا به یکی، خطر ابتلا به دیگری را افزایش نمی‌دهد. با این حال، برخی از علائم آن‌ها می‌توانند مشابه باشند که ممکن است تشخیص را دشوار کند.
اندومتریوز چیست؟
وقتی از بیماری آندومتریوز صحبت می‌کنیم بسیاری تصور می‌کنند که با یک بیماری کشنده طرف هستند. کسب اطلاعات علمی و درست درباره این بیماری می‌تواند تا حد زیادی از نگرانی‌های بی‌مورد درباره آن بکاهد. البته باید توجه داشت که این بیماری نیز عوارض جدی و مشکلات متعددی برای سلامتی فرد ایجاد می‌کند. بنابراین چه در تشخیص و چه در درمان اندومتریوز نباید کوتاهی صورت گیرد.
تعریف و توضیح آندومتریوز
آندومتریوز در گروه بیماری‌هایی قرار می‌گیرد که علت اصلی آن به طور دقیق مشخص نشده است. شاید به همین خاطر است که با سوالاتی مانند آیا اندومتریوز سرطان است مواجه می‌شویم. آندومتر نام بافتی در رحم زنان است که رشد جنین روی آن اتفاق می‌افتدو این بافت در هر دوره از عادت ماهانه تخریب شده و از طریق دهانه رحم خارج می‌شود. سپس با پایان یافتن دوره عادت ماهانه دوباره بافت آندومتر در رحم تشکیل می‌شود. اگر بافت آندومتر در محل نامناسبی مانند حفره لگنی رشد کند فرد به بیماری آندومتریوز مبتلا می‌شود. این بیماری می‌تواند در نقاط مختلفی از بدن زنان مانند شکم و لگن به وجود آید. رایج‌ترین سن درگیری زنان با این بیماری ۲۵ تا ۴۰ سالگی می‌باشد. آمارها و مطالعات مختلف نشان می‌دهند که ۵ تا ۳۵ درصد از ناباروری‌ها در اثر ابتلای زنان به آندومتریوز می‌باشد.
علائم و نشانه‌های آندومتریوز
این بیماری در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع همانند برخی از انواع سرطان در بدن پیشروی می‌کند. اصلی‌ترین نشانه‌هایی که بیماری آندومتریوز از خود به جا می‌گذارد عبارتند از:
- دردهای مزمن لگنی
- دردهای ناحیه شکم
- خونریزی‌های غیرمعمول ( خونریزی شدید در دوران عادت ماهانه و لکه‌بینی بین دو دوره قاعدگی)
- مشکلات باروری در زنان
توصیه می‌شود در صورت یک یا چند نشانه از موارد بالا با پزشک متخصص مشورت کنید.
آیا آندومتریوز به سرطان تبدیل می‌شود؟
یکی از نگرانی‌های اصلی بیماران این است که آیا آندومتریوز سرطان است؟! یا اینکه این بیماری در مراحل پیشرفته می‌تواند به سرطان تبدیل شود. اگرچه در برخی از نشانه‌ها و شدت گرفتن بیماری بین اندومتریوز و سرطان شباهت‌هایی هست، اما این بیماری نوعی سرطان نیست. یافته‌های علمی نشان داده‌اند که هیچ سلول سرطانی در اندومتریوز وجود ندارد. با این همه می‌توان گفت که هیچ ارتباطی بین این بیماری و انواع سرطان در زنان وجود ندارد؟!
شواهد علمی و مطالعات در این زمینه
در خصوص ارتباط بین اندومتریوز با سرطان دو رویکرد وجود دارد. بعضی از پزشکان بر این باور هستند که عدم درمان به موقع آندومتریوز می‌تواند منتهی به ابتلای بیمار به سرطان رحم شود. به ویژه در صورت شدت گرفتن و پیشروی بیماری احتمال دچار شدن بیمار به سرطان رحم نیز وجود دارد. با این همه انواع دیگری از سرطان مانند سرطان تخمدان در زنانی که به آندومتریوز مبتلا هستند بیشتر از سرطان رحم است. این فرضیه‌ها از عوارض شدید این بیماری به ویژه در مراحل پیشرفته آن نشات می‌گیرند. اما در صورت تشخیص و درمان به موقع، آندومتریوز تهدیدی جدی برای زندگی و سلامت فرد به حساب نمی‌آید.
عوامل خطر و ارتباط با سرطان
بعد از پاسخ منفی به این پرسش که آیا آندومتریوز سرطان است؟! باید با عوامل مهم ابتلا به سرطان آشنا شویم. فاکتورهای متعددی وجود دارند که ریسک ابتلای افراد به بیماری سرطان را افزایش می‌دهند. برخی از این عوامل خطر بسیار بیشتر از ابتلا به بیماری آندومتریوز ریسک سرطان را بالا می‌برند. یکی از مهم‌ترین عوامل خطر در ابتلا به سرطان عامل ژنتیک و وراثت است. از این رو کسانی که سابقه این بیماری را در خانواده خود دارند باید مراقبت‌های بیشتری داشته باشند. برخی دیگر از عوامل محیطی مانند سطح بالای استرس و رژیم غذایی نامناسب نیز موجب ابتلای فرد به سرطان می‌شوند.
رابطه آندومتریوز و سرطان رحم
گفته می‌شود که آندومتریوز در مراحل شدید و پیشرفته می‌تواند به سرطان رحم تبدیل شود. اما این ادعا تا چه صحت داشته و قابل استناد است؟!
رابطه بین اندومتریوز و سرطان رحم
برای پیدا کردن ارتباط بین بیماری اندومتریوز و انواع سرطان از جمله سرطان رحم مطالعات زیادی انجام شده است. با این همه هنوز مدرک علمی موثق و قابل استنادی برای ارتباط دادن آندومتریوز با سرطان رحم شناسایی نشده است. تنها نکته نگران کننده آمار ابتلای بیشتر زنان با بیماری اندومتریوز به سرطان رحم است. تعدادی از مطالعات علمی نشان داده‌اند که سرطان دهانه رحم در زنانی که به بیماری آندومتریوز مبتلا هستند کمی بیشتر است. به همین خاطر برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر ارتباط بین آندومتریوز و سرطان رحم وجود دارد.
خطرات خاص برای زنان مبتلا به آندومتریوز
با وجودی که نمی‌توان گفت کیست آندومتریوز سرطان است اما ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد. سرطان رحم زمانی ایجاد می‌شود که تومورهای بدخیم بافت آندومتر رحم به نواحی دیگر بدن منتقل شوند. به همین دلیل است که سرطان رحم شباهت بسیار زیادی با بیماری اندومتریوز دارد. علاوه بر سرطان رحم زنان مبتلا به آندومتریوز در معرض ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان تخمدان نیز هستند.
درمان اندومتریوز و سرطان
بعد تشخیص بیماری اندومتریوز بسته به شدت و پیشرفت بیماری درمان‌های مختلفی به کار می‌رود. همچنین درمان سرطان رحم و تخمدان در زنان مبتلا به اندومتریوز نیز متدهای خاص خود را دارد.
گزینه‌های درمانی آندومتریوز
در مراحل اولیه این بیماری می‌تواند از برخی داروهای هورمونی برای درمان استفاده کرد. قرص‌های پیشگیری از بارداری یکی از گزینه‌های رایج دارو درمانی برای بیماری آندومتریوز در زنان هستند. در مراحل پیشرفته‌تر نیز از روش‌های تهاجمی مانند جراحی لاپاراسکوپی استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که هرگز بدون تجویز پزشک از داروهای هورمونی برای درمان اندومتریوز استفاده نکنید. زیرا درمان مناسب باید بر اساس شرایط بیمار و پیشرفت بیماری وی توسط پزشک متخصص انتخاب شود.
درمان سرطان در بیماران مبتلا به آندومتریوز
اشاره کردیم که اندومتریوز می‌تواند ریسک ابتلا به برخی از انواع سرطان در زنان را بالا ببرد. درمان‌های مختلفی برای بهبود سرطان در زنان مبتلا به آندومتریوز به کار می‌رود. رادیوتراپی از اولین اقدامات درمانی برای سرطان در این گروه از زنان محسوب می‌گردد. عمل جراحی و شیمی درمانی به عنوان متدهای درمان پیشرفته‌تر برای بهبود سرطان در زنان مبتلا به اندومتریوز به شمار می‌آیند.
خطرات و پیشگیری از آندومتریوز
آندومتریوز ریسک‌های متعددی برای زنان مبتلا به این بیماری ایجاد می‌کنند. بنابراین باید با اقدامات مناسب و مفید برای پیشگیری از این خطرات آشنا باشند.
خطرات بلند مدت آندومتریوز
در صورتی که فرد مدت طولانی به این بیماری مبتلا باشد با عوارض و خطرات جدی مواجه می‌شود. ناباروری در زنان و افزایش ریسک ابتلا به سرطان از جمله این خطرات هستند. یکی از خطرات جدی پیشرفت شدید و سریع سرطان در زنان مبتلا به آندومتریوز می‌باشد.
پیشگیری از سرطان در زنان مبتلا به آندومتریوز
برای پیشگیری از سرطان‌های مرتبط با آندومتریوز باید برای درمان به موقع این بیماری اقدام کرد. بنابراین علائم و نشانه‌های خطر را جدی گرفته و در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید. رژیم غذایی مناسب و اصلاح سبک زندگی نیز اهمیت زیادی در پیشگیری از سرطان در زنان مبتلا به اندومتریوز دارد. بعد از درمان بیماری نیز لازم است به صورت دوره‌ای برای معاینات و مراقبت بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه‌گیری
آندومتریوز به عنوان یک اختلال رحمی دردناک شناخته می‌شود که عوارض متعددی به همراه دارد. نشانه‌ها و علائم این دو بیماری تا حدی زیادی به هم شبیه بوده و نگرانی‌هایی از این بابت ایجاد می‌کند. پیشرفت کردن این بیماری در نواحی مختلف بدن از جمله شباهت‌های اصلی آن با سرطان می‌باشد. مطالعات زیادی برای کشف ارتباط بین آندومتریوز و سرطان صورت گرفته است.
اگر چه نمی‌توان گفت کیست آندومتریوز سرطان است اما باعث افزایش ریسک ابتلا می‌گردد. سرطان دهانه رحم و سرطان تخمدان در زنان مبتلا به بیماری آندومتریوز بیشتر دیده می‌شوند. از این رو پزشکان توصیه می‌کنند برای پیشگیری از سرطان برای درمان به موقع و کامل آندومتریوز اقدام شود. چکاب‌های مرتب و دوره‌ای می‌تواند به زنان در شناسایی به موقع و درمان کامل این بیماری کمک کنند.