علت تپش قلب در حالت استراحت چیست؟

چرا برخی افراد در حالت استراحت یا هنگام دراز کشیدن دچار تپش قلب می‌شوند؟ آیا تپش قلب در حالت استراحت می‌تواند نگران کننده یا خطرناک باشد؟! علت تپش قلب در حالت استراحت می‌تواند عوامل فیزیولوژی نظیر استرس، برهم خوردن تعادل هورمونی و مصرف نوشیدنی‌های الکلی و کافئین‌دار باشد. همچنین برخی از بیماری‌ها نظیر مشکلات قلبی و آریتمی نیز می‌تواند به بروز تپش قلب در حالت استراحت شود.

مشکلات خواب و آریتمی از شایع‌ترین دلایل تند شدن ضربان قلب در شب و موقع خواب هستند. با وجودی که تپش قلب در زمان استراحت همیشه علت نگران کننده‌ای ندارد اما نیاز به پیگیری آن می‌باشد. زیرا می‌تواند به دلیل برخی از مشکلات جدی قلبی و آریتمی رخ دهد.

پس در صورت تداوم این مشکل در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کرده و مشورت بگیرید. از طریق سایت طبیبی نو می‌توان به بهترین پزشکان متخصص در کشور آشنا شوید. درباره این عارضه در سایت clevelandclinic.org آمده است که:

”  تپش قلب می تواند مانند تپش، تلنگر یا ضربان قلب نامناسب باشد. اکثر مردم به دلیل اضطراب به آنها مبتلا می شوند. علل دیگر عبارتند از: بارداری، کافئین، الکل یا غذاهای تند. تپش قلب شایع است و معمولاً خطرناک نیست.”

تپش قلب چیست؟

در ابتدا باید تعریف درستی از تپش قلب و انچه در هنگام این عارضه احساس می‌شود داشته باشیم.

۱- تعریف تپش قلب

تپش قلب به احساسی گفته می‌شود که در آن قلب قوی‌تر و نامنظم‌تر از حالت عادی می‌تپد. ریتم ضربان قلب بر اساس نیاز بدن به اکسیژن و تغذیه تنظیم می‌شود. به همین دلیل در شرایط خاص نظیر ورزش و اضطراب ضربان قلب تندتر و قوی‌تر می‌شود. این واکنش قلب اگر گذرا و متناسب با موقعیت باشد معمولا طبیعی و بی‌خطر است. اما ریتم قوی و تند قلب اگر به طور مداوم باشد می‌تواند تهدید جدی برای سلامت فرد به حساب آید.

۲- علائم عمومی تپش قلب

رایج‌ترین علائم نشان دهنده تپش قلب عبارتند از:

• ضربان نامنظم قلب
• ضربان قلب با سرعت بسیار سریع
• احساس نگرانی یا ترس شدید

در کنار این نشانه‌های رایج گاهی با علائمی نظیر درد قفسه سینه و سرگیجه هم مواجه می‌شوید. این نشانه‌های همراه هشداردهنده و جدی محسوب می‌شوند و لازم است به پزشک متخصص مراجعه شود.

علت تپش قلب در حالت استراحت

تپش قلب در حالت استراحت عادی و طبیعی محسوب نمی‌شود. زیرا فعالیتی که بالا برنده ضربان قلب باشد انجام نگرفته است. اما این نوع از تپش‌های قلب به دو علت اصلی که شامل دلایل فیزیولوژیک و بیماری‌های قلبی است رخ می‌دهد.

۱- دلایل فیزیولوژیک تپش قلب در حالت استراحت

دلایل فیزیولوژیک متعددی وجود دارد که موجب تپش قلب در زمان دراز کشیدن و استراحت می‌شوند. از جمله دلایل فیزیولوژیکی که این عارضه را ایجاد می‌کنند عبارتند از:

• اضطراب و استرس: احساسات قوی مانند اضطراب و ترس هورمون‌هایی را در بدن آزاد می‌کنند. در نتیجه ترشح این هورمون‌ها ضربان قلب در فرد شدیدتر شده و به اصطلاح دچار تپش قلب می‌شود.
• خستگی و کمبود خواب: کمبود خواب و خستگی شدید می‌تواند منجر به تپش قلب در فرد گردد. افرادی که کمتر از ۷ ساعت در شبانه روز بخوابند بیشتر در معرض آریتمی قرار می‌گیرند.
• عدم تعادل هورمونی: به هم خوردن تعادل هورمونی از دلایل جدی و مهم تپش قلب در زمان استراحت است. تعادل هورمونی اغلب در زمان بارداری و یائسگی در زنان بر هم می‌خورد. همچنین برخی از بیماری‌ها مانند کم کاری تیروئید نیز موجب از بین رفتن تعادل هورمونی و در نتیجه تپش قلب می‌شوند.
• نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکلی: دوزهای بالای نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکی می‌تواند روی ریتم ضربان قلب اثر بگذارد. زیرا این مواد روی سطح اکسیژن موجود در خون اثر گذاشته و آن را کاهش می‌دهند.

اگر علت تپش قلب در حالت استراحت عوامل فیزیولوژیک نباشد احتمال دلایل پزشکی و قلبی قوت می‌یابد.

۲- مشکلات پزشکی و قلبی

برخی از بیماری‌ها و مشکلات پزشکی می‌توانند دلیل تپش قلب غیر طبیعی و در زمان استراحت باشند. دلایل پزشکی تپش قلب در زمان دراز کشیدن عبارتند از:

• اختلالات قلبی (آریتمی): انواع مختلفی از آریتمی یا اختلالات قلبی وجود دارند که موجب تپش قلب خواهند شد. تاکیکاردی یا ضربان قلب بیشتر از ۱۰۰ بار در دقیقه در دهلیزها، تاکیکاردی در بطن‌ها از انواع آریتمی هستند. برادیکاردی یا ضربان کمتر از ۶۰ بار در دقیقه و ضربان‌های زودرس از جمله این آریتمی‌ها هستند.
• بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا: عامل پزشکی دیگری که می‌تواند باعث تپش قلب در زمان استراحت شود مشکلات قلبی در فرد است. همچنین افرادی که بیماری فشار خون بالا نیز مبتلا هستند با این مشکل در حین دراز کشیدن مواجه می‌شوند.

تپش قلب هنگام دراز کشیدن و در خواب

گاهی تپش قلب در زمان خواب و به محض دراز کشیدن در فرد بروز پیدا می‌کند.

۱- اثرات وضعیت جسمانی و خواب بر تپش قلب

علت تپش قلب هنگام دراز کشیدن می‌تواند به دلیل تغییر بدنی فرد رخ دهد. وقتی به یکباره از حالت ایستاده به حالت دراز کشیده تغییر پوزیشن داده شود ضربان قلب شدید می‌شود. اما گاهی این تغییر در ضربان قلب به دلیل مشکلات خواب یا اضطراب و آریتمی ایجاد می‌شود.

۲- مشکلات مربوط به خواب و سلامت قلب

آپنه خواب یا وقفه تنفسی در هنگام خواب از دیگر مشکلاتی است که ایجاد تپش قلب می‌کند. زیرا تنفس برای مدت کوتاهی کاهش پیدا می‌کند و در ضربان قلب اختلال ایجاد می‌گردد. خواب ناآرام نیز از دیگر عوامل ایجاد کننده تپش قلب محسوب می‌شود.

تپش قلب بدون علت: آیا همیشه خطرناک است؟

یکی از نگرانی‌های بزرگ افراد هنگام دچار شدن به تپش قلب، ترس از وجود یک مشکل مهم و جدی است. اما علت تپش قلب در حالت استراحت و دراز کشیدن همیشه جدی نیست.

۱- آیا تپش قلب همیشه نشان دهنده یک مشکل جدی است؟

خستگی، استرس و بی‌خوابی از مهم‌ترین دلایل بی‌خطر تپش قلب در افراد هستند. اما اگر تپش قلب مکرر برای فرد بدون علت خارجی و در زمان استراحت رخ می‌دهد باید به پزشک مراجعه کرد.

۲- عوامل بی‌خطر و روش‌های پیشگیرانه

سبک زندگی سالم که شامل تغذیه مناسب و خواب کافی است روی کنترل تپش قلب اثر زیادی دارد. همچنین با مدیریت استرس به کمک یوگا و تمرینات تنفسی می‌توان تا حد زیادی این عارضه را کنترل و مدیریت کرد.

روش‌های درمان تپش قلب هنگام استراحت و شب

درمان تپش قلب هنگام دراز کشیدن و استراحت را با توجه به علت آن می‌توان تعیین کرد. درمان‌های خانگی برای عوامل فیزیولوژیک و درمان‌های پزشکی و بیماری‌ها و آریتمی کمک کننده هستند. البته مشورت با پزشک در مورد کنترل و درمان انواع تپش قلب مهم و موثر است.

۱- درمان‌های خانگی و سبک زندگی

اگر علت تپش قلب در حالت استراحت استرس و یا عوامل فیزیولوژیک باشد راه‌کارهایی نظیر:

• تکنیک‌های آرام‌سازی و کاهش استرس
• تغذیه سالم و مفید برای قلب

کمک کننده هستند. تغذیه روی تپش قلب ناشی از بیماری‌هایی نظیر فشار خون و آریتمی نیز اثرگذار است.

۲- درمان‌های پزشکی

درمان‌های پزشکی مختلفی از جمله دارو درمانی و استفاده از ابلیشن کاتتر برای کنترل تپش قلب وجود دارند. ابلیشن کاتتر روشی کم تهاجمی می‌باشد که یک لوله نازک را برای دسترسی به قلب وارد می‌کنند. در این روش نواحی از قلب که باعث ایجاد ضربان نامنظم می‌شود شناسایی و درمان می‌کنند.

پیشگیری از تپش قلب در حالت استراحت و شب

توصیه می‌شود از مصرف نوشیدنی‌های الکلی و کافئین‌دار در شب خودداری شود تا به تپش قلب در زمان خواب دچار نشوید. همچنین تمرینات تنفسی و کنترل استرس نیز موجب جلوگیری از بروز تپش قلب در زمان استراحت می‌شود. کیفیت خواب و استراحت کافی نیز از دیگر فاکتورهای پیشگیرانه برای تپش قلب به شمار می‌روند. باید تمرکز اصلی روی سلامت روان و عملکرد قلب قرار داشته باشد تا از بروز این عارضه پیشگیری شود.

نتیجه‌گیری

علت تپش قلب در حالت استراحت می‌تواند شامل دلایل فیزیولوژیک یا پزشکی باشد. استرس، کم خوابی و مصرف الکل و مواد کافئین‌دار از جمله دلایل فیزیولوژیک هستند. همچنین آریتمی و مشکلات قلبی نیز می‌توانند باعث تپش قلب در هنگام استراحت شوند. برای اطمینان از اینکه این تپش‌های قلب به دلیل مشکل جدی در بدن نیست حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. به ویژه اگر تپش قلب به صورت مداوم رخ می‌دهد یا با علائم دیگری مثل درد قفسه سینه همراه است. زیرا این نشانه‌های همراه و تداوم تپش قلب می‌توانند علائم هشدار دهنده بیماری‌های قلبی در فرد باشند.