علت نبض زدن دندان عصب کشی شده را میدانید؟

احساس درد بعد از عصب کشی برای مدت چند روز تا حد زیادی طبیعی است. اگر عصب کشی به طور موفقیت آمیز انجام شده باشد این دردها باید خفیف باشند و زود رفع شوند. اما گاهی درد ضربان‌دار دندان بعد از عصب کشی فرد را آزار می‌دهد. علت نبض زدن دندان عصب کشی شده می‌توان به فاکتورهای مختلفی بستگی داشته باشد. بافت‌های اطراف دندان عصب کشی شده تحت فشار قرار می‌گیرند و ملتهب می‌شوند. بعلاوه استخوان اطراف ریشه دندان نیز با عصب کشی تحریک خواهد شد. در نتیجه فرد با نبض زدن دندان بعد از عصب کشی و درد ناشی از آن مواجه می‌شوید. یکی دیگر از عوامل ایجاد کننده این دردهای ضربان‌دار، عفونت دوباره لثه بعد از عصب کشی است.

عفونت موجب می‌شود در داخل و اطراف دندان عصب کشی شده التهاب ایجاد گردد. دردهای ضربان‌دار بعد از عصب کشی، به دلیل فشار خارجی روی دندان نظیر جویدن و تغییرات دمایی نیز ایجاد می‌شوند. استفاده از محلول آب نمک و داروهای مسکن به عنوان ره‌کار اولیه بهبود این دردها شناخته می‌شود. اما در صورت طولانی شدن درد ضربان‌دار بعد از عصب کشی دندان باید به دندانپزشک مراجعه کرد. فشار داخلی ناشی از مواد گذاری زیاد هم می‌تواند به بروز این دردها منجر گردد. دندانپزشک از روش‌های درمانی مختلفی مانند تجویز داروهای ضد التهابی و یا عصب کشی مجدد استفاده کمک می‌گیرد.

علت نبض زدن دندان عصب کشی شده

دردهای ضربان‌دار بعد از عصب کشی دندان، نیاز به بررسی و پیگیری بیشتری دارند. لازم است در وهله اول علت بروز چنین دردهایی بعد از عصب کشی دندان مشخص شود.

Sharp or throbbing pain after root canal treatment probably isn’t because of the actual endodontic restoration. Any pain after root canal therapy tends to tie back to issues like where the local anesthetic was injected, a really bad infection, or keeping your mouth open for a long time during the appointment.

درد شدید یا ضربان‌دار بعد از درمان ریشه دندان احتمالاً به دلیل ترمیم ریشه دندان نیست. هرگونه دردی بعد از درمان ریشه دندان معمولاً به مواردی مانند محل تزریق بی‌حسی موضعی، عفونت شدید یا باز ماندن طولانی مدت دهان در طول جلسه درمان مربوط می‌شود.

منبع 

۱- عفونت مجدد پس از عصب کشی

عفونت مجدد دندان بعد از عصب کشی مشکل رایجی محسوب نمی‌شود. در زمان عصب کشی ابتدا باید کانال‌ها را به خوبی تمیز کرد و سپس بافت‌های ملتهب و آلوده را برداشت. گاهی اوقات بخش از عفونت در کانال ریشه دندان باقی می‌ماند. تجمع باکتری‌ها در دهان و اطراف دندان عصب کشی شده هم از دیگر عوامل ایجاد عفونت است. باکتری‌ها نقش مهمی در التهاب لثه و در نتیجه تورم آن دارند. دندان عصب کشی شده ممکن است دچار شکستگی یا ترک‌های ریزی شود. این ترک‌ها لایه داخلی دندان را به محل مناسبی برای تجمع باکتری‌ها تبدیل می‌کنند. باکتری‌ها به سرعت، عفونت و التهاب در دندان و محیط پیرامون آن ایجاد می‌کنند. در نتیجه درد ضربان‌دار دندان عصب کشی شده، فرد را آزار می‌دهد. غرغره کردن آب نمک بعد از عصب کشی دندان کمک زیادی به پیشگیری از عفونت مجدد آن خواهد کرد. زیرا تجمع باکتری‌ها و ایجاد التهاب و عفونت لثه مهم‌ترین علت نبض زدن دندان عصب کشی شده به حساب می‌آید. اگر شدت عفونت دندان بعد از عصب کشی زیاد باشد نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک و داروهای ضد التهاب وجود دارد. بی‌توجهی به این مشکل می‌تواند باعث شود به جراحی اپکتومی نیاز پیدا کنید.

۲- فشار داخلی و خارجی روی دندان عصب کشی شده

نبض زدن دندان بعد از عصب کشی گاهی به دلیل فشار داخلی و خارجی وارد بر آن است. زمانی که دندانپزشک عصب کشی انجام می‌دهد حفره‌هایی برای دسترسی به کانال ریشه ایجاد می‌کند. با این کار محفظه کانال دندان کاملا خالی خواهد شد. خالی ماندن این فضای خالی موجب تجمع باکتری‌ها و ایجاد عفونت در دندان عصب کشی شده می‌شود. از این رو دندانپزشک به کمک مواد مخصوصی این حفره‌ها را در اتمام کار کاملا پر می‌کند. پر کردن فضای خالی کانال دندان نیاز به دقت و ظرافت زیادی دارد. زیرا اگر این مواد کمتر یا بیشتر از مقدار لازم باشند عوارض و مشکلاتی برای بیمار ایجاد می‌کند. فشار داخلی هنگامی ایجاد می‌شود که مواد پرکننده دندان بیش از اندازه فشرده شوند. حجم زیاد مواد پرکننده، فشار خون در داخل دندان عصب کشی شده را بالا می‌برد. در نتیجه بیمار دردهای ضربان‌دار در دندان عصب کشی شده خود حس می‌کند. فشار داخلی اغلب به دلیل خطاهای دندانپزشکی در زمان عصب کشی دندان ایجاد می‌گردد. اما فشار خارجی روی دندان عصب کشی می‌تواند منشاء بیرونی داشته باشد. گاهی فرد بعد از عصب کشی موقع جویدن فشار زیادی به دندان خود وارد می‌کند. نوشیدنی‌های داغ هم می‌توانند روی دندانی که به تازگی عصب کشی شده فشار وارد کنند. از دیگر عوامل ایجاد کننده فشار خارجی ناهماهنگی بین ارتفاع دندان عصب کشی شده و دندان‌های مجاور یا مقابل آن است. بسیاری از اوقات لازم است برای کشف علت اصلی دردهای ضربان‌دار دندان عصب کشی شده به دندانپزشک مراجعه کنیم.

۳- پوسیدگی و ترک‌های دندان عصب کشی شده

درد دندان عصب کشی شده اگر خفیف و تنها برای چند روز باشد طبیعی است. اما گاهی به دلیل عفونت موجود در ترک‌های دندان، درد ضربان‌دار دندان عصب کشی شده ایجاد و شدید می‌شوند. بنابراین علت نبض زدن دندان عصب کشی شده ممکن است پوسیدگی و ترک دندان باشد. گاهی اوقات عصب کشی دندان به منظور درمان ریشه و حفظ دندانی که پوسیده انجام می‌شود. این فرآیند موقعی انجام می‌شود که پالپ آسیب دیده یا به شدت عفونی شده است. پالپ بافت میانی دندان و متشکل از عروق خونی و اعصاب است. برای درمان ریشه دندان لازم است عصب و پالپ دندان برداشته شود و سپس داخل آن به خوبی تمیز شود. اگرچه نبود پالپ روی عملکرد روزمره دندان اثری ندارد،اما آن را به شدت شکننده می‌کند. در نتیجه امکان شکستن دندان بعد از درمان ریشه بیشتر است. از طرفی شناسایی همه کانال‌های دندان به ویژه برای دندان‌های آسیاب کار سخت و پیچیده‌ای است. اینجاست که احتمال باقی ماندن بخشی از پوسیدگی‌ها در دندان عصب کشی شده وجود دارد. باقی ماندن پوسیدگی باعث عفونت دندان بعد از عصب کشی آن می‌شود. این عفونت حتی ممکن است به دندان‌های کناری نیز نفوذ کرده و آن‌ها را هم ملتهب کند. برای درمان این مشکل باید با دندانپزشک خود مشورت کرده و درمان حرفه‌ای دریافت کنید. خوشبختانه عکس‌برداری از دندان به راحتی مشکلات مربوط به پوسیدگی و ترک خوردگی دندان را نشان می‌دهد.

علائم همراه با درد ضربان‌دار دندان پس از عصب کشی

علت درد دندان درمان شده، می‌تواند نشان دهنده وضعیت فعلی آن باشد. افراد در کنار دردهای ضربان‌دار بعد از عصب کشی دندان، نشانه‌ها و علائم دیگری هم دارند. نشانه‌های همراه با درد ضربان‌دار دندان می‌تواند در تشخیص علت ایجاد آن کمک کند.

۱- تورم لثه و گونه

ورم گونه و لثه می‌تواند به دلیل عفونت دندان عصب کشی شده، باشد. عفونت چه پیش از عصب کشی وجود داشته باشد، چه بعد از آن ایجاد شده باشد ایجاد التهاب می‌کند. البته تورم ممکن است به دلیل تحریک بافت‌های اطراف دندان عصب کشی شده به وجود آید. در این حالت باید بعد از چند روز شاهد رفع شدن التهاب و ورم گونه و لثه باشید. در موارد نادر باکتری‌ها بعد از عصب کشی امکان وارد شدن به دندان و ریشه را پیدا می‌کنند. اینجاست که درد ضربان‌دار دندان بعد از عصب کشی فرد را کلافه می‌کند. اگر علت نبض زدن دندان عصب کشی شده عفونت باشد، باید برای حذف منابع ایجاد کننده عفونت اقدام کرد. استفاده از دارو و دهانشویه می‌تواند به رفع عفونت دندان بعد از عصب کشی کمک کند. توجه داشته باشید که تا وقتی عفونت از بین نرود التهاب و تورم لثه و گونه نیز باقی خواهد ماند.

۲- حساسیت به گرما و سرما

اغلب کسانی که دندان خود را عصب کشی کرده‌اند، از حساسیت ایجاد شده نسبت به گرما و سرما آگاه هستند. وقتی اعصاب دندان آسیب ببیند یا تغییر کند نسبت به تغییرات کوچک دما به شدت حساس می‌شود. در واقع نوسانات دما موجب ارسال سیگنال‌های شدید درد از ناحیه دندان می‌گردد. این حساسیت بالا به تغییرات دما در درمان ریشه دندان به علل مختلفی مانند:

• درمان ناقص ریشه دندان
• ترک خوردن و یا شکستن دندان
• التهاب یا عفونت در لثه

ایجاد شود. البته احساس درد در مواجهه با تغییرات دمایی در دندان عصب کشی شده، طبیعی است. اما شدت زیاد یا طولانی شدن دردهای ضربان‌دار و حساسیت به تغییرات دمایی در کنار هم نگران کننده است. بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کرده و درباره حساسیت دندان عصب کشی شده به تغییرات دمایی مشاوره بگیرید.

۳- نبض زدن دندان عصب کشی شده

وجود دردهای ضربان‌دار بعد از عصب کشی دندان ازنشانه‌های مهم عفونت و التهاب است. پس هرگز دردهای ضربان‌دار دندان عصب کشی شده را نادیده نگیرید. این درد شباهت زیادی به ضربان قلب در انسان دارد. به همین خاطر با نام درد نبض‌دار بعد از عصب کشی دندان شناخته می‌شود. حفره‌های خالی مانده بعد از درمان ریشه و عصب کشی از دلایل مهم بروز عفونت و دردهای نبض‌دار هستند. عفونت، می‌تواند عروق خونی را تحریک کرده و در فرد احساس ضربان ایجاد کند. این حس ضربان با درد ناشی از عفونت و التهاب لثه همراه می‌شود. در مجموع به یاد داشته باشید، عفونت در ایجاد دردهای بعد از عصب کشی دندان به ویژه دردهای ضربان‌دار موثر است. در مراحل ابتدایی با راه‌کارهای خانگی مانند غرغره کردن آب نمک می‌توان تا حدی عفونت را کاهش داد. اما در مراحل پیشرفته و شدید لازم است از داروهایی که دندانپزشک تجویز می‌کند مصرف کنید. در غیر این صورت با مشکلات جدی بیشتری که ناشی از عفونت بعد از عصب کشی دندان است مواجه خواهید شد.

تشخیص علل درد ضربان‌دار دندان پس از عصب کشی

پیش از اینکه برای درمان درد ضربان‌دار دندان اقدام کنیم، باید علت آن مشخص شود. علت نبض زدن دندان عصب کشی شده به دو روش اعم از رادیوگرافی و معاینه پزشک روشن می‌شود.

۱- استفاده از تشخیص رادیوگرافی

رادیوگرافی برای بررسی و کشف علت دردهای ضربان‌دار دندان بسیار کارآمد است. دندانپزشکان به کمک تصاویر به دست آمده از رادیوگرافی می‌توانند وضعیت دندان را مشاهده کنند. وجود پوسیدگی و عفونت در دندان عصب کشی شده و شدت آن به راحتی با یک عکس رادیوگرافی مشخص می‌شود. عکس رادیوگرافی یا OPG دندان نیاز به آمادگی خاصی از طرف بیمار ندارد. دندانپزشک از روی این تصویر به راحتی می‌تواند موارد غیر طبیعی در دهان بیمار را تشخیص دهد. استفاده از عکس رادیوگرافی درصد خطا در تشخیص علت دردهای نبض‌دار بعد از عصب کشی دندان را کاهش می‌دهد.

۲- بررسی کامل دندانپزشکی

وقتی با شکایت از دردهای ضربان‌دار دندان عصب کشی شده، به دندانپزشک مراجعه کنید معاینه می‌شوید. در بررسی‌هایی که دندانپزشک انجام می‌دهد آثار پوسیدگی و التهابات لثه تشخیص داده می‌شود. با وجود پیشرفت فناوری‌های تصویربرداری از دهان و دندان، معاینه و بررسی دندانپزشک همچنان حائز اهمیت است. تجربه و مهارت دندانپزشک در کیفیت معاینات وی و کشف علل دردهای ضربان‌دار دندان عصب کشی شده  اثر زیادی دارد.

روش‌های درمان درد ضربان‌دار دندان عصب کشی شده

روش‌های مختلفی برای درمان دردهای بعد از عصب کشی دندان به ویژه دردهای ضربان‌دار وجود دارد. بر اساس علت و شدت این دردها از سه روش مختلف درمان‌های خانگی، دارو درمانی و عصب کشی مجدد می‌توان بهره برد.

۱- درمان‌های خانگی اولیه

درمان خانگی نبض زدن دندان می‌تواند به صورت موقت شرایط را بهبود بخشد. استفاده از محلول آب نمک با ضدعفونی کردن محیط داخلی دهان باعث کاهش التهاب و عفونت می‌گردد. از دیگر راه‌های کاهش درد دندان ضربان‌دار مصرف داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه است. ایبوپروفن یکی از داروهای موثر در کاهش دردهای ضربا‌ن دارد دندان پس از عصب کشی است. کمپرس یخ نیز می‌تواند در کاهش موقت درد دندان به عنوان یک شیوه درمان خانگی موثر استفاده شود.

۲- داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک‌ها

آنتی بیوتیک‌ها به کاهش عفونت و در نتیجه تسکین درد نبض‌دار دندان عصب کشی شده کمک می‌کنند. این داروها باید توسط دندانپزشک در دوز و دوره‌ی مناسب تجویز شود.

۳- درمان مجدد ریشه (عصب کشی مجدد)

اگر علت نبض زدن دندان عصب کشی شده، جدی و ریشه‌ای باشد نیاز به عصب کشی مجدد دارد. حتی ممکن است برای درمان درد ضربان‌دار دندان بعد از عصب کشی، نیاز به جراحی وجود داشته باشد.

پیشگیری از درد ضربان‌دار پس از عصب کشی

همه افراد دچار دردهای شدید و نبض‌دار بعد از عصب کشی دندان نمی‌شوند. برای پیشگیری از ابتلا به دردهای ضربان‌دار باید به بهداشت دهان و دندان را بیشتر رعایت کرد.

۱- رعایت بهداشت دهان و دندان

شایع‌ترین دلیل دردهای نبض‌دار دندان عصب کشی شده عفونت است. تجمع باکتری‌ها و آلودگی‌های موجود در دهان به بروز عفونت منجر می‌شوند. پس هرچه بیشتر در بهداشت دهان و دندان خود بعد از عصب کشی بکوشید.

۲- مراجعه به دندانپزشک برای معاینات دوره‌ای

معاینات دوره‌ای بعد  از عصب کشی در تشخیص به موقع وضعیت دندان موثر است. از این جهت توصیه می‌شود حتما برای ارزیابی‌های دوره‌ای دندان عصب کشی شده به دندانپزشک مراجعه نمایید.

نتیجه‌گیری

درد ضربان‌دار دندان بعد از عصب کشی به دلایل مختلفی مانند عفونت و فشار داخلی و خارجی ایجاد می‌شود. شناسایی به موقع و دقیق علت نبض زدن دندان عصب کشی شده در بهبود آن نقش مهمی ایفا می‌کند. رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات دوره‌ای بعد از عصب کشی دندان اهمیت زیادی دارد. دندانپزشکان به کمک عکس رادیوگرافی به طور دقیق می‌توانند علت بروز این دردهای آزاردهنده را شناسایی کنند.