تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت چیست؟
بسیاری از بزرگسالان و حتی جوانان، به دلایل مختلف مجبور به حذف یا همان کشیدن دندان عقل خود می‌شوند. این جراحی می‌تواند از آسیب به دندان‌های مجاور، ایجاد درد، عفونت و سایر مشکلات جلوگیری کند. اما این سوال برای بسیاری پیش می‌آید که آیا جراحی دندان عقل فقط یک عمل پزشکی است یا می‌تواند بر زیبایی و جذابیت صورت نیز موثر باشد؟ و به طور کلی تاثیر کشیدن دندان عقل بر صورت چیست؟
با توجه به رایج بودن این نوع جراحی، اگر نگران تغییرات فک بعد از کشیدن دندان عقل هستید، با ما همراه باشید تا تمامی تاثیرات آن بر اجزای صورت را با نگاهی به مقالات بین‌المللی بررسی کنیم. شما تا مدت به نسبت کوتاهی بعد جراحی شاهد عوارضی چون ورم یا کبودی خواهید بود که همگی زودگذر هستند. در دراز مدت نیز تأثیر جراحی بر ظاهر به روند جراحی، موقعیت اولیه دندان شما و هم‌چنین مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان بستگی دارد. با اقداماتی ساده می‌توانید از بروز تغییرات منفی جلوگیری کنید. مطابق با همان مقالات بین المللی مانند توتال دنتال:
کشیدن دندان عقل یک عمل رایج است که به جلوگیری از مشکلات دندانی کمک می‌کند. اگرچه ممکن است باعث تغییرات موقتی مانند تورم شود، اما شکل صورت شما را به طور دائمی تغییر نمی‌دهد. پس از بهبود، خط فک، استخوان‌های گونه و شکل کلی صورت شما بدون تغییر باقی می‌ماند.
به یاد داشته باشید، اگر در مورد دندان عقل یا فرآیند کشیدن آن نگرانی دارید، همیشه بهتر است با دندانپزشک خود در شمال شرق کلگری مشورت کنید. کلینیک Totally Dental می‌تواند بهترین مشاوره را برای شرایط خاص شما ارائه دهد. پس نگران نباشید؛ لبخند زیبا و شکل صورت شما حتی پس از کشیدن دندان عقل همان‌طور باقی خواهد ماند.
دندان عقل چیست و چرا باید کشیده شود؟
دندان عقل (Wisdom Teeth)، آخرین و سومین دندان از سری آسیای بزرگ است که با نام مولار سوم نیز شناخته می‌شود. این دندان که در دوران بزرگسالی رشد می‌کند، آخرین عضو فک و دهان به شمار می‌رود. هر فرد دو دندان عقل در ردیف بالا و دو دندان در ردیف پایین فک خود دارد و محل رشد آن در انتهای فک خواهد بود. این دندان می‌تواند به صورت کامل، نیمه نهفته یا نهفته رشد کند اما در بسیاری از افراد رشد نامناسب آن چالش‌هایی را ایجاد می‌کند.
دلایل کشیدن دندان عقل
حضور دندان عقل برای بدن ضروری نیست و در ظاهر لبخند و صورت نیز تاثیری ندارد. پس در صورت بروز مشکل در رشد یا حفظ آن، کشیدن دندان به عنوان یک راه‌حل سریع به کار می‌رود. علاوه بر این تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت نیز نسبت به سایر دندان‌ها بسیار کمتر است. در ادامه دلایل مختلفی که به واسطه آن دندان عقل حذف می‌شود را مشاهده می‌کنید:
- رشد نهفته دندان عقل و گیر کردن آن در لثه یا استخوان فک
- رشد کج دندان
- گیر کردن غذا و ایجاد محلی برای رشد باکتری به دلیل رشد نامناسب دندان
- بروز بیماری‌های لثه یا پوسیدگی دندان عقل
- ایجاد آسیب یا فشار روی استخوان فک یا دندان‌های مجاور
- بروز کیست (کیسه پر آب) اطراف دندان
با توجه به بالا بودن احتمال بروز این علائم، دندانپزشکان، خارج کردن دندان عقل به عنوان اقدامی پیشگیرانه را نیز پیشنهاد می‌کنند.
تأثیرات کوتاه‌مدت کشیدن دندان عقل بر صورت
تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت در روزهای بعد از عمل و دوران نقاهت معمولا موقتی است. در طول جراحی دندان عقل، بافت‌های نرم و استخوان اطراف دندان تحت کشیدگی یا فشار قرار خواهند گرفت و بدن به این موارد واکنش نشان خواهد داد. عمده افراد این تغییرات صورت بعد از کشیدن دندان را تجربه می‌کنند و امری کاملا طبیعی است. در ادامه دو تغییر مهم در ساختار صورت بعد جراحی دندان عقل را بررسی خواهیم کرد:
ورم پس از جراحی دندان عقل
یکی از مهم‌ترین موارد در تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت، بروز ورم در ناحیه گونه و فک است. این ورم از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از عمل در بیشترین حالت خودش قرار می‌گیرد و سپس به مرور از بین خواهد رفت. دلیل بروز ورم، پاسخ بدن به ایجاد آسیب در بافت لثه و اطراف دندان حین جراحی است.
کبودی پس از جراحی دندان عقل
بعضی از مراجعین، بعد از جراحی دندان شاهد کبودی اطراف گونه و فک خود خواهند بود. این کبودی در شرایطی ایجاد می‌شود که حین جراحی به رگ‌های خونی کوچک در بافت صورت آسیب وارد شود. این آسیب به طور معمول جزئی است و تا چند روز بعد بهبود ورم صورت را شاهد خواهیم بود. در صورت عدم بهبودی، پیشنهاد می‌شود برای بررسی‌های دقیق‌تر به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
تسریع بهبود ورم و کبودی بعد جراحی دندان عقل
گفتیم کبودی و تورم بعد از کشیدن دندان عقل تا یک هفته امری طبیعی است اما با راهکارهای زیر می‌توان تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت را کمتر و رفع عوارض را سریع‌تر نمود.
- کمپرس یخ به کمک یک پارچه نخی در روز اول، قرار دادن کمپرس به مدت ۱۵ دقیقه روی محل جراحی و تکرار مجدد آن
- پرهیز از شستشوی دهان به کمک مسواک، دهان‌شویه یا نخ دندان یا دستکاری محل جراحی تا ۴۸ ساعت بعد جراحی
- توجه به تغذیه بعد از جراحی تا حداقل یک هفته و مصرف مواد غذایی نرم و مایعات
- مصرف آلوئه‌ورا و آناناس در راستای تسریع بهبود سریع ورم و زخم‌های دهان
- مراجعه به دندانپزشک و معاینه دهان برای چک کردن عفونت و مشکلات دهان و دندان
- مصرف مسکن‌های ضدالتهاب تجویزی سر ساعت و طبق دستور پزشک
- بالا نگه داشتن سر تا حد امکان و پرهیز از دراز کشیدن‌های طولانی به دلیل افزایش ورم دهان و دندان
محدودیت حرکت فک بعد از کشیدن دندان عقل
گاهی ممکن است بیماران به دلیل ایجاد آسیب به بافت لثه و دندان خود در باز کردن دهان، جویدن مواد خوراکی یا حتی صحبت کردن دچار مشکل شوند. در اکثر مواقع این تغییر نیز موقتی خواهد بود و تا چند روز پس از جراحی از بین می‌رود.
آیا کشیدن دندان عقل باعث لاغری صورت می‌شود؟
شاید برای شما هم سوال باشد که آیا حذف دندان عقل موجب لاغری می‌شود؟ به طور کلی با توجه به یکپارچگی ساختار دهان و دندان، حین کشیدن یک دندان و درآوردن ساختمان و ریشه آن، ممکن است تغییراتی را در ساختار صورت مشاهده کنیم. با این وجود اگر به نگاهی به ساختار فک بیاندازیم، متوجه خواهیم شد که دندان عقل تاثیر زیادی بر بافت نرم و استخوان‌های صورت ندارد و حذف آن نیز نمی‌تواند به طور مستقیم عاملی برای لاغری صورت تلقی شود. با این وجود تغییرات تأثیر دندان‌های عقل بر چهره ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد و نمی‌توانیم پاسخی قطعی به سوال آیا کشیدن دندان عقل باعث لاغری صورت می‌شود بدهیم. در ادامه دلایل مختلف لاغری پس از جراحی دندان را بررسی می‌کنیم.
تغییرات استخوانی بر اثر کشیدن دندان عقل
تغییراتی که بر اثر حذف دندان عقل ایجاد می‌شوند می‌تواند شامل کاهش حجم استخوانی در ناحیه دندان مدنظر باشد. با گذشت زمان این تغییر می‌تواند به صورت افتادگی یا لاغری در صورت نمایان شود. به طور معمول این تاثیرات جزئی و موقت گزارش می‌شوند. دقت کنید که افتادگی پوست یا لاغری به واسطه افزایش سن و دلایل مشابه را در نظر بگیرید و عامل لاغری را کشیدن دندان عقل ندانید.
از بین رفتن التهاب و ورم صورت
بسیاری از مواقع، رشد نامناسب دندان عقل، باعث ایجاد ورم و التهاب در یک یا هر دو طرف صورت خواهد شد. بعد از کشیدن دندان‌های عقل و گذراندن دوران نقاهت، ورم قبلی کم و صورت شما لاغرتر از گذشته دیده خواهد شد.
تغییرات در عادات غذایی به واسطه کشیدن دندان
بعد از جراحی دندان تا مدتی با عوارضی چون درد و ورم مواجه خواهید بود. از طرفی به واسطه حساسیت لثه و ناحیه جراحی شده، توصیه می‌شود تنها از غذاهای نرم و مایعات استفاده شود. با توجه به اهمیت تغذیه بعد از جراحی دندان، بسیاری از عادات غذایی شما در دوره نقاهت تغییر خواهد کرد. این تغییرات ممکن است به کاهش مصرف کالری در طول روز منجر شود که به دنبال آن شاهد لاغر شدن فرد خواهیم بود. به این ترتیب لاغری صورت شما به‌طور مستقیم به کشیدن دندان عقل ارتباطی نخواهد داشت اما رژیم غذایی خاص این دوران عامل آن خواهد بود.
کاهش عرض فک بعد از کشیدن دندان عقل
در مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۹ نشان داده شد که ۶۸ درصد از بیماران بعد از کشیدن دندان عقل خود، کاهش عرض فکشان را مشاهده می‌کنند. در این مطالعه جدا از این که این واقعه را حتمی نشمردند، میزان تغییر عرض فک را نیز برای هر بیمار متفاوت دانستند. این کاهش می‌تواند بر اثر تغییر در بافت نرم (چربی و عضلات صورت) یا در ساختار استخوان ایجاد شود. تفاوت در آناتومی، توانایی بهبود بدن و ژنتیک نیز در این امر موثر هستند.
تأثیرات بلندمدت کشیدن دندان عقل بر ظاهر صورت
اثرات بلندمدت کشیدن دندان عقل بسیار مهم‌تر از اثرات کوتاه‌مدت آن است. با توجه به مشکلات رشد دندان عقل، در اکثر مواقع شاهد بهبود شکل صورت پس از جراحی خواهیم بود. در ادامه تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت در دراز مدت را مشاهده می‌کنید:
- استقرار مجدد فک: با کشیدن دندان عقل، فشار آن از روی سایر دندان‌ها و فک برداشته می‌شود و دندان‌ها در مرور زمان به تراز اصلی خود برمی‌گردد.
- از بین رفتن عفونت: تورم، کیست، عفونت و … ناشی از دندان عقل، با حذف آن از بین رفته و خط فک بیشتر ظاهر خواهد شد.
- اپن بایت: کشیدن دندان عقل، فشار رو به جلوی چانه را از بین می‌برد و زاویه فک جذاب‌تر خواهد شد.
- از بین رفتن فشردگی دندان‌ها: با حذف دندان‌های مولار سوم، فضایی بیشتری برای دندان‌ها در فک ایجاد می‌شود و به مرور فشردگی آن‌ها از بین خواهد رفت.
- بهبود شرایط رشد و تعیین ساختار فک: اگر دندان عقل قبل از ۲۰ سالگی کشیده شود، رشد فک به‌طور بهتری انجام خواهد شد.
- تاثیر بر ظاهر لبخند: با این که دندان عقل نقشی در ظاهر لبخند ندارد، کشیدن آن می‌تواند تراز کلی دندان‌ها را بهبود بخشد.
- تسهیل درمان ارتودنسی: در برخی موارد، کشیدن دندان عقل، فرایند ارتودنسی و تنظیم دندان‌ها را آسان‌تر می‌کند.
حفظ ظاهر صورت و جلوگیری از تغییرات منفی
نقش دندان عقل در زیبایی چهره را بررسی کردیم، اما در مواردی ممکن است شاهد تغییرات منفی در صورت به واسطه کشیدن این دندان باشیم. در ادامه راهکارهایی برای کنترل تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت از نظر منفی را مشاهده می‌کنید:
- تا مدتی بعد از جراحی از حرکت ناگهانی صورت و فعالیت‌های شدید پرهیز کنید.
- بهداشت دهان و دندان را با دقت و طبق دستورات پزشکی دنبال نمایید.
- در صورت بروز هر علامت غیرطبیعی در صورت، فورا به پزشک مراجعه کنید.
- کلیه مراقبت‌های قبل و بعد از جراحی دندان عقل را رعایت نمایید.
نکات و توصیه‌های مهم برای کشیدن دندان عقل
تکنیک کشیدن دندان و زمان آن در تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت نقش مهمی دارد. در این راستا پیشنهاد می‌شود به دندانپزشکی مجرب مراجعه کنید. معاینه توسط متخصص در تصمیم‌گیری به موقع و کنترل عوارض موثر خواهد بود. پزشک با توجه به سابقه بیماری‌های شما، ساختار فک و دندان‌ها، جایگاه و شرایط دندان عقل و اثر آن بر سایر دندان‌ها زمان و روش مناسب برای کشیدن دندان عقل را با کمترین تاثیر روی صورت تعیین خواهد کرد.
علاوه بر این دندانپزشک در راستای محدود کردن تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت، مراقبت‌هایی را برای قبل و بعد از جراحی به شما توصیه می‌کند که در ادامه برخی از آن‌ها را مشاهده می‌کنید:
- اقدام به موقع برای کشیدن دندان عقل برای جلوگیری از تغییر ساختار صورت
- انجام تصویربرداری و آزمایشات لازم قبل از جراحی
- تقویت بدن و سیستم ایمنی بدن قبل از جراحی
- استفاده از کمپرس یخ بعد از جراحی
- رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف مواد مغذی و ویتامین‌ها در این دوران
- مصرف داروهای تجویز شده قبل و بعد از جراحی
- پرهیز از وارد کردن هرگونه فشار اضافی در ناحیه جراحی
- رعایت بهداشت دهان و دندان با هدف جلوگیری از عفونت و ورم در صورت
نتیجه‌گیری و توصیه‌های نهایی
در این مطلب به این پاسخ دادیم که آیا کشیدن دندان عقل باعث لاغری صورت می‌شود و به طور کلی تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت چیست. متوجه شدیم که دندان عقل به واسطه جایگاهش در فک، تاثیر زیادی بر ساختار صورت و ظاهر لبخند ندارد. با این وجود رشد نامناسب آن ممکن است باعث ایجاد فشار به سایر دندان‌ها، نامرتب شدن آن‌ها، تغییرات استخوان فک و… شود. کشیدن به موقع دندان می‌تواند تمامی این عوارض را کنترل نماید.
برای کنترل تغییرات منفی، عفونت و ورم صورت پس از جراحی دندان عقل و دریافت بهترین نتیجه، پیشنهاد شد که به دندانپزشکی حرفه‌ای مراجعه شود. دندانپزشک با توجه به شرایط شما بهترین تکنیک جراحی را اجرا و مراقبت‌های لازم برای قبل و بعد از جراحی را پیشنهاد خواهد کرد. با این حال لازم به ذکر است که برخی از تغییرات فک و چانه بعد از جراحی، موقت خواهند بود و با گذشت دوران نقاهت تأثیر کشیدن دندان عقل بر صورت به طور طبیعی رفع می‌شود.