سویه جدید کرونا! آیا نگرانHKU5-CoV-2 باشیم؟
در اواخر سال ۲۰۱۹، با شیوع ویروسی ناشناخته زندگی میلیون‌ها نفر از جمله شما تحت تاثیر قرار گرفت. بیماری کووید-۱۹ به واسطه ویروس SARS-CoV-2 با یک همه‌گیری بی‌سابقه عاملی برای قرنطینه‌های سراسری، محدودیت‌های جدی و حتی از بین رفتن جان میلیون‌ها انسان شد. با گذشت ۵ سال از آغاز این بحران، هنوز هم سویه‌های تازه از ویروس کرونا کشف می‌شود. سویه جدید کرونا یعنی HKU5-CoV-2 که در فوریه ۲۰۲۵ کشف شده است، موضوع امروز ماست!
آیا ممکن است تجربه تلخ و دشوار سال‌های گذشته مجددا تکرار شود؟ علائم سویه‌های جدید چیست؟ دانشمندان و پژوهشگران همگی در تلاش برای شناسایی سریع و کنترل انواع سویه جدید ویروس کرونا هستند تا به این سوالات جواب دهند. در ادامه به گزارشات موجود در این زمینه خواهیم پرداخت.
کشف HKU5-CoV-2
طبق آخرین گزارشات، در تاریخ ۲۲ فوریه ۲۰۲۵، پژوهشگران موسسه ویروس‌شناسی ووهان چین، به سرپرستی دکتر شی ژنگ لی از کشف سویه جدید کرونا خبر دادند. محقق شی که در زمینه تحقیق و شناسایی این دسته از ویروس‌ها فعالیت زیادی دارد و به “زن خفاش” معروف است، این خبر را در مصاحبه با مجله Cell اعلام کرده است.
تحقیقات روی ویروس کرونا و انواع آن، با هدف یافت منشا ویروس و جلوگیری از شیوع بیماری‌های مشابه انجام می‌شود. خفاش‌ها یکی از مخازن طبیعی ویروس‌های کرونا به شمار می‌روند و این تحقیق اخیر نیز بر ویروس‌های موجود در این حیوان متمرکز بوده است.
چیستی سویه تازه ویروس کرونا و مقابله با آن
سایت خبری indiatoday گزارش داد: “HKU5-CoV-2 که اصل و نسب خود را از ویروس کرونای HKU5 که برای اولین بار در خفاش پیپیسترل ژاپنی در هنگ کنگ شناسایی شد، ردیابی می کند، از زیرجنس مربکو ویروس می آید که شامل ویروسی است که باعث سندرم تنفسی خاورمیانه (Mers) می شود. دانشمندان گفتند که مانند SARS-CoV-2، ویروس خفاش HKU5-CoV-2 دارای ویژگی شناخته شده به عنوان محل برش فورین است که به آن کمک می کند تا از طریق پروتئین گیرنده ACE2 در سطوح سلولی وارد سلول‌ها شود.”
HKU5-CoV-2 می‌تواند به گیرنده‌های ACE2 در انواع پستانداران نیز متصل شود. به این ترتیب با چندین میزبان میانی می‌تواند روندی برای انتقال به بدن انسان را پیدا کند. به همین دلیل در زمانی کوتاه؛ توجه ویژه‌ای به این سویه جدید ویروس بیماری کرونا شد. در حال حاضر هیچ شواهدی برای ابتلا به سویه جدید کرونا در انسان‌ها وجود ندارد و ممکن است هرگز به ما منتقل نشود.
سابقه سویه‌های قبلی ویروس کرونا؛ از SARS-CoV تا HKU5-CoV-2
ویروس‌های کرونا (Coronaviruses) مجموعه‌ای گسترده از ویروس‌ها به شمار می‌روند که قادر به ایجاد و انتقال بیماری در انسان و حیوان هستند. در دو دهه گذشته، سویه‌های مختلفی از این ویروس شناسایی شده که می‌توان آن‌ها را به سویه‌های قدیمی، جدید و جهش‌یافته و تازه کشف شده تقسیم کرد. در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت:
سویه‌های قدیمی و مهم کرونا
در ادامه ویروس‌های کرونا که در سال‌های گذشته کشف و عامل بیماری انسان‌ها بودند را مشاهده می‌کنید:
۱- ویروس HMPV (Human Metapneumovirus)
ویروس متاپنومو انسانی یا همان HMPV که در ۲۰۰۱ کشف شد، عاملی برای عفونت دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی بود و در تمامی گروه‌های سنی بروز پیدا می‌کرد. افرادی چون کودکان و سالمندان یا مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای در معرض خطر جدی بودند. علائم این ویروس سرفه، تب، احتقان بینی و تنگی نفس بود و در مواردی منجر به برونشیت یا ذات الریه میشد.
۲- SARS-CoV (سارس)
این ویروس در سال ۲۰۰۲ در چین کشف شد و عامل بیماری سندرم حاد تنفسی شدید بود. شیوع این ویروس حدود ۸۰۰۰ مبتلا به بیماری را نتیجه داد که حدود ۸۰۰ نفر از آن‌ها جان خود را از دست دادند.
۳- MERS-CoV (مرس)
ویروس مرس در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی شناخته شد و عامل سندرم تنفسی خاورمیانه در آن سال بود. این ویروس نرخ مرگ و میر بالایی داشت و حدود ۳۵ درصد از مبتلایان را به کام مرگ کشاند. خفاش‌ها میزبان اولیه این ویروس بوده و انتقال آن به انسان از طریق شترهای آلوده انجام شده بود.
۴- SARS-CoV-2 (کووید-۱۹)
کووید ۱۹ که برای شما نامی آشنا است، در سال ۲۰۱۹ کشف شد. این ویروس با یک همه‌گیری جهانی و انتقال بسیار سریع، جان میلیون‌ها نفر را گرفت.
سویه‌های جدید و جهش‌یافته SARS-CoV-2
پس از شیوع کووید ۱۹، این ویروس جهش‌های زیادی پیدا کرد که در ادامه برخی از مهم‌ترین سویه‌های آن را مشاهده می‌کنید:
۱- آلفا: این سویه در ۲۰۲۰ در بریتانیا کشف شد و قابلیت سرایت بالاتری از سویه اصلی داشت.
۲- بتا: در ۲۰۲۰ در آفریقای جنوبی کشف شد و نشان‌دهنده کاهش تاثیر واکسن بر برخی سویه‌ها بود.
۳- گاما: در برزیل و در سال ۲۰۲۰ شناسایی شد و فرار ایمنی نسبی و افزایش شدت بیماری را ناشی میشد.
۴- دلتا: در کشور هند و در سال ۲۰۲۱ کشف شد و مواردی شدیدتر از بیماری با انتقال سریع‌تر را ایجاد می‌کرد.
۵- امیکرون: در آفریقای شمالی شناسایی شد و سرایت بالایی داشت اما شدت علائم ویروس نسبت به سویه‌های قبلی کمتر بود.
پس از سال ۲۰۲۱ و کشف امیکرون، سویه‌های فرعی مختلفی از آن کشف شد اما به واسطه ایمنی گسترده جهانی و واکسیناسون شدت بیماری کاهش یافته بود.
سویه‌های تازه کشف شده ویروس کرونا
با توجه به ادامه یافتن تحقیقات متمرکز بر ویروس کرونا، کماکان سویه‌های جدیدی از این بیماری کشف می‌شود که در ادامه دو نوع مهم آن را مشاهده می‌کنید:
۱- سویه XEC کرونا
این سویه در ماه می ۲۰۲۴ شناسایی شد و در دسته خانواده امیکرون قرار می‌گیر و علائمی چون تنگی نفس، تب، سردرد، بدن درد، آبریزش بینی و احساس خستگی است. XEC در چند کشور شیوع پیدا کرد اما علائم شدیدی ایجاد نمی‌کرد.
۲- سویه HKU5-CoV-2
جدیدترین سویه کشف شده در جهان که هنوز انتقال انسانی آن به تایید نرسیده است. این سویه علائمی خفیف‌تر از کووید-۱۹ ایجاد خواهد کرد و کشف آن نشان می‌دهد که ویروس‌های کرونا هم‌چنان در حال تکامل هستند. تحقیقات آینده باید با هدف پیشگیری از همه‌گیری، شناخت بهتر مسیرهای انتقال و تکامل ویروس انجام شود.
نتیجه‌گیری
کشف سویه HKU5-CoV-2 با امکان انتقال به انسان‌ها، یادآور همه‌گیری بیماری کرونا در جهان شد. این سویه و نسخه‌های جهش یافته آن ممکن است تهدیدی برای سلامت عمومی باشند اما تاکنون ابتلا به آن گزارش نشده است. با توجه به کشف تازه این سویه، تحقیقات و نظارت بیشتری باید روی آن صورت گیرد تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.
https://indianexpress.com/article/world/china-research-bat-coronavirus-covid-19-9849802/
https://www.nationthailand.com/health-wellness/40046588
https://www.yalemedicine.org/news/covid-19-variants-of-concern-omicron
کسی میدونه این وارد ایران شده یا نه؟
خیلی از پزشکا میگن نشونه هایی ازش در ایران دیدن.
از پزشکان محترم طبیبینو میخوام اگر نکته ای دارن راهنمایی کنن.ممنون
این مقاله خیلی مفید بود.
به نظرم این سویه میتونه ورژن قبلی خطرناکتر باشه.