انواع روش‌های لاغری
جراحی‌های لاغری
امروزه، جراحی‌های لاغری به یکی از پرطرفدارترین جراحی‌ها تبدیل شده‌اند.
برای اینکه بدانیم اضافه‌وزن داریم یا نه، از شاخص زیر استفاده می‌کنیم:
- شاخص BMI: شاخصی است که نسبت وزن به قد را نشان می‌دهد؛
- نحوه محاسبه BMI : وزن به کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد به متر.
- اگر عدد این شاخص بین ۱۸.۵ تا ۲۵ باشد، وزن ایدئال است.
- اگر بیشتر از ۲۵ باشد، نشان‌دهندهٔ اضافه‌وزن است.
- اگر BMI از ۳۰ تا ۳۵ باشد، چاقی درجه‌یک را ثابت می‌کند.
- اگر بیشتر از ۳۵ باشد، چاقی درجه‌دو را ثابت می‌کند.
نکتهٔ مهم:اگر شخصی با BMI بیشتر از ۳۵، دچار عارضه نیز باشد، حتماً باید برای درمان چاقی به متخصصان جراحی برای انجام دادن جراحی لاغری (اسلیو، بای پس و…) ارجاع داده شود.
جراحی‌های لاغری به ۲ دسته تقسیم می‌شوند:
- جراحی‌های محدودکننده؛ جراحی اسلیو در این دسته قرار می‌گیرد
در این نوع جراحی، حجم معده را کم می‌کنیم. این نوع جراحی مناسب چه افرادی است؟ به افرادی که حجم و تعداد وعده‌های آن‌ها زیاد است، جراحی‌های لاغری محدودکننده مانند اسلیو توصیه می‌شود. نکتهٔ مهم این است که حتماً در کنار این روش درمانی، باید رژیم غذایی و ورزش را رعایت کنیم؛ وگرنه چاقی به‌راحتی قابل برگشت است. کاهش وزن در این روش درمانی معمولاً به میزان رعایت خود بیمار بستگی دارد.
در روزهای اولیه بعد از عمل، باید از مایعات استفاده کرد. مراقبت‌های بعد از عمل مانند تحرک و رعایت رژیم غذایی بسیار اهمیت دارد؛ چون کم‌تحرکی افراد پس از جراحی اسلیو می‌تواند باعث آمبولی ریه شود. برای افرادی که ریزه‌خوار هستند؛ ولی حجم غذای آن‌ها کم است، این روش درمانی مناسب است.
در این روش، بیمار حتماً باید به‌طور دقیق، ویتامین‌هایی مانند ویتامین A و C را مصرف کند؛ چراکه جذب ویتامین‌ها در این روش کاهش می‌یابد.
در این ۲ روش جراحی رعایت رژیم غذایی بسیار اهمیت دارد. بیماران حتماً باید میزان مصرف کربوهیدرات خود را کاهش دهند و بیشتر از پروتئین و سبزیجات استفاده کنند.
سوال مهم: چه روش های لاغری دیگری وجود دارد؟
- بوتاکس معده
یکی دیگر از روش‌های لاغری بوتاکس معده است. با این روش در طی ۶ ماه، ۱۰ درصد از وزن کاهش می‌یابد و حتماً باید هر ۶ ماه آن را تمدید کرد.
بوتاکس معده برای افرادی مناسب است که نمی‌توانند رژیم پیوسته بگیرند؛ چون بعد از انجام‌دادن بوتاکس، اشتها کاهش می‌یابد که به لاغری منجر می‌شود.
- گذاشتن بالن در معده
از دیگر روش‌هایی که برای افراد با اضافه‌وزن زیاد به کار می‌رود، قرار دادن بالن در معده است؛ ولی امروزه کمتر از این روش استفاده می‌شود.
در این روش، درون معده بالنی قرار می‌دهند که باعث کاهش حجم معده و لاغری می‌شود.
- مسدود کردن رگ اشتها
با بستن رگ left gastric افراد دچار بی‌اشتهایی می‌شوند. در این روش، هورمون اشتها، (هورمون گرلین) که از قسمت‌های بالای معده ترشح می‌شود، به درون رگ اشتها نمی‌ریزد؛ در نتیجه، اشتهای بیمار کاهش می‌یابد.
عوارض: این جراحی عوارض زیادی دارد. یکی از عوارض آن کم شدن خون‌رسانی به معده است.
۲. استفاده از داروهای لاغری
در ابتدا باید بدانیم چه افرادی می‌توانند از داروهای لاغری استفاده کنند:
- افرادی که BMI آن‌ها بالای ۳۰ باشد.
- افرادی که BMI بالای ۲۷، همراه با یکی از بیماری‌های مربوط به چاقی و سندرم متابولیک داشته باشند؛ مانند چربی خون، فشار خون و دیابت.
- افرادی که تا ۶ ماه رژیم لاغری را رعایت کرده‌اند؛ ولی نتیجه نگرفته‌اند؛ یعنی ۵ درصد وزن [fh1] [fh2] بدن آن‌ها کاهش پیدا نکرده است.
داروهای لاغری به ۲ دسته تقسیم می‌شوند:
- داروهای short term: داروهایی هستند که نباید بیشتر از ۱۲ هفته یا ۳ ماه تجویز یا مصرف شوند.
این دسته از داروهای لاغری در بعضی بیماران مثل بیماران قلب و عروق منع مصرف دارند.
- داروهای long term: این داروها بیشتر از ۳ ماه قابل استفاده هستند.
داروهای long term مانند ارلیستات، بعد از ناهار و بعد از شام استفاده می‌شوند. این داروها تا ۳۰ درصد جذب چربی و ۲ تا ۳ درصد وزن را کاهش می‌دهند.
افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند، باید در کنار آن، ویتامین‌های محلول در چربی هم مصرف کنند.
قرص فن ترمین قرصی است که مصرف آن بیشتر در آقایان و خانم‌ها بعد از یائسگی توصیه می‌شود.
داروهای GLP1 مهم‌ترین داروهایی هستند که برای لاغری کاربرد دارند و باعث افزایش انسولین و کاهش گلوکاگون می‌شوند.
داروهای GLP1 خود ۲ دسته هستند:
- سماگلوتاید:این داروها تزریقی هستند و (زیر جلدی؟) کاهش وزن بسیار خوبی به دنبال دارند. تا ۱۶ درصد کاهش وزن با این داروها در افراد مشاهده شده است؛
- لیراگلوتاید: حتماً در کنار استفاده از این دارو، رژیم غذایی باید رعایت شود.
نکته: این داروها برای خانم‌های باردار یا افرادی که سابقهٔ کنسر یا سرطان تیروئید دارند، منع مصرف دارند.
داروی مونجارو یکی از بهترین داروهای کاهش وزن و لاغری است؛ ولی فعلاً برای بیماران دیابتی تجویز می‌شود.