راهکار های شناسایی و درمان واریس
بهترین درمان های واریس را بشناسید!
واریس یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عروقی در سراسر دنیا است که طیف گسترده‌ای از افراد را درگیر می‌کند. این بیماری در زنان شایع‌تر است و به طور کلی از هر ۴ نفر، ۱ نفر علائم این بیماری را مشاهده می‌کنند. رگ‌های واریسی به طور معمول در قسمت ساق پا و به دلیل نقص دریچه‌های وریدی، بنفش یا آبی و متورم با ظاهری پیچ در پیچ می‌شوند. با وجود این که رگ‌های واریسی معمولا خطرناک نیستند و سلامتی فرد را تهدید نمی‌کنند، ظاهر آن‌ها برای بسیاری ناخوشایند است.
در بسیاری از اوقات، عدم درمان به موقع می‌تواند سبب برگشت‌ناپذیر شدن علائم واریس شود. البته در برخی شرایط ممکن است عوارض نادری مانند لخته شدن خون نیز اتفاق بیافتد. بنابراین باید در زمان مناسب و تحت نظر پزشک متخصص، درمان واریس آغاز شود. سوال بسیاری از افراد این است که برای درمان واریس چه باید کرد. با توجه به پیشرفت علم پزشکی، روش‌های متعددی مثل انجام لیزر، اسکلروتراپی، آبلیشن یا در موارد پیشرفته جراحی صورت می‌گیرد. در این مطلب روش‌های مختلف درمان واریس پا را بررسی می‌کنیم.
علائم و علل واریس
“Healthy leg veins have tiny one-way valves to help blood flow up to your heart. Varicose veins happen when these valves in the veins become damaged or stop working. This causes blood to flow back down your leg and pool in your veins, stretching them.”
وریدهای سالم (رگ های خونی) در پا دارای دریچه‌های کوچک یک‌طرفه‌ای هستند که به جریان خون به سمت قلب کمک می‌کنند. واریس زمانی اتفاق می‌افتد که این دریچه‌ها در وریدها آسیب ببینند یا از کار بیفتند. در نتیجه، خون به سمت پایین پا برمی‌گردد و در وریدها جمع می‌شود و باعث کشیدگی آن‌ها می‌شود.
منبع:healthdirect
جهت انتخاب روش درمانی مناسب رگ‌های واریسی، باید علائم این مشکل و مهم‌ترین علل ایجاد آن‌ها را بشناسیم. در ادامه به علائم شایع این بیماری می‌پردازیم:
علائم شایع واریس
شایع‌ترین علامت وجود واریس پا، وجود رگ‌های بنفش و آبی روی سطح پوست است. در کنار این علامت می‌توان مشکلات دیگری را مشاهده کرد که در لیست زیر برخی از رایج‌ترین آن‌ها را آورده‌ایم:
- رگ‌های برجسته پیچ‌خورده در قسمت ساق پا
- احساس درد، فشار و سنگینی
- وجود کبودی یا ورم ساق پا
- بیرون‌زدگی و تورم رگها
- احساس گرفتگی عضلات پا در قسمت ساق و ران به خصوص در شب‌ها
- احساس خارش در پا
مهم‌ترین علل بروز واریس
قبل از این که بررسی کنیم که برای درمان واریس چه باید کرد، علل بروز این وضعیت را شرح می‌دهیم. واریس پا تحت شرایط مختلفی ایجاد می‌شود و پیشرفت می‌کند. برخی از مهم‌ترین علل بروز واریس را شرح می‌دهیم:
- بروز واریس در بارداری
- اضافه وزن
- افزایش سن
- تغییرات هورمونی در زنان به دلیل بلوغ، بارداری، یائسگی یا مصرف قرص‌های ضد بارداری
- سابقه ایجاد لخته‌های خون در پا
- دریچه‌های معیوب مادرزادی
- ایستادن یا نشستن طولانی مدت
- سابقه ابتلا به واریس در بستگان نزدیک
عوامل موثر در تشدید واریس
برخی از عوامل می‌توانند علائم واریس را تشدید کنند؛ بنابراین باید با در نظر گرفتن این موارد، از پیشرفت این وضعیت جلوگیری کنید. در لیست زیر برخی از عوامل تشدیدکننده واریس را معرفی می‌کنیم:
- عدم تحرک
- بالا رفتن سن
- بلند کردن اجسام سنگین
- مصرف الکل و دخانیات
- استفاده از قرص‌های هورمونی
- مبتلا شدن به سایر بیماری‌های عروقی
- مصرف ناکافی فیبر
- قرار گرفتن در معرض گرما
- استرس و فشار روانی طولانی مدت
روش‌های درمان واریس
ممکن است شما هم به این مسئله فکر کنید که چگونه واریس را درمان کنید. برخلاف تصور بسیاری از افراد، راه‌های مختلفی برای درمان واریس وجود دارد و انتخاب روش درمانی مناسب باید با تشخیص پزشک صورت بگیرد. درمان واریس با سه هدف کلی تسکین علائم، درمان مشکلات و زیبایی صورت می‌گیرد. سه رویکرد درمان خانگی، درمان پزشکی و جراحی یا درمان دارویی و مکمل به صورت تکی یا در ترکیب با یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
درمان‌های خانگی واریس
درمان واریس پا در منزل می‌تواند تا حد زیادی به بهبود علائم کمک کرده و از پیشرفت آن‌ها جلوگیری کند. برخی از درمان‌های خانگی رایج و موثر را بررسی می‌کنیم:
استفاده از جوراب‌های فشاری
جوراب‌های فشاری که با نام جوراب واریس نیز شناخته می‌شوند، دارای جنس الاستیک هستند و به بهبود گردش خون در پا کمک می‌کنند. این جوراب‌ها بر روی مچ و ساق پاها فشار وارد می‌کنند و یک نیروی حمایتی برای برقراری جریان خون طبیعی محسوب می‌شوند.
انجام ورزش و فعالیت بدنی
همانطور که گفته شد، عدم تحرک یکی از علل اصلی بروز و تشدید واریس است. با داشتن فعالیت بدنی منظم مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا، می‌توانید وضعیت گردش خون را بهبود ببخشید و عملکرد دریچه‌های وریدی را تقویت کنید. البته این فعالیت باید با مشورت پزشک انجام شود تا باعث آسیب به رگها نشود.
بالا بردن پاها
بهتر است در طول روز چند بار پاها را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارد تا فشاری که بر روی وریدها قرار دارد، کاهش پیدا کند و جریان خون برقرار شود. این کار را به مدت چند دقیقه متوالی انجام دهید تا در طولانی مدت، علائم واریس کاهش پیدا کند.
درمان‌های پزشکی و جراحی
در برخی موارد که واریس حالت پیشرفته‌تری به خود می‌گیرد و علائم آن سبب بروز ناخوشایندی‌های بیشتری می‌شوند، باید از درمان‌های پزشکی و جراحی استفاده کرد. در ادامه چند مورد از تاثیرگذارترین تکنیک‌های این شیوه درمانی را بررسی می‌کنیم.
لیزر درمانی
در لیزر درمانی نوری با توانایی فوکوس بالا بر روی رگ‌های واریسی تابانده می‌شود و با سوزاندن آن‌ها از پیشرفت وضعیت جلوگیری می‌کند. ورید خشک شده به مرور زمان جذب بدن می‌شود و علائم آن از بین می‌رود.
اسکلروتراپی
در اسکلروتراپی (Sclerotherapy) یا تزریق واریسی، محلولی به نام اسکلروزانت به درون رگها تزریق می‌شود که به مرور زمان سبب از بین رفتن آن‌ها می‌شود. رگ تخریب شده در نهایت جذب بافت بدن می‌شود. این روش بهترین تکنیک درمانی برای وریدهای واریسی پرپیچ و تاب است.
آبلیشن رادیویی
یکی دیگر از روش‌های نوین و کم‌تهاجم پزشکی برای از بین بردن رگ‌های واریسی، استفاده از از RF است که تحت بی‌حسی موضعی صورت می‌گیرد. در این روش یک میله نازک از طریق سوراخ کوچکی وارد پا می‌شود و با گرمایی که ایجاد می‌کند، رگ‌های گشاد را کوچک می‌کند.
جراحی واریس
جراحی واریس آخرین گزینه درمانی برای از بین بردن واریس پا است که به عنوان یک تکنیک تهاجمی در نظر گرفته می‌شود. در این روش بسته به شرایط مریض از چند تکنیک مختلف برداشتن ورید، فلبکتومی و آندوسکوپی واریس استفاده می‌شود. مراقبت‌های پس از جراحی که شامل راه رفتن، پرهیز از فعالیت‌های سنگین، پوشیدن جوراب واریس و استفاده از کمپرس یخ می‌شوند، در نتیجه عمل تاثیر زیادی دارند.
درمان‌های دارویی و مکمل‌ها
مصرف برخی از داروها و مسکن‌ها می‌تواند سبب بهبود علائم واریس شده و ناراحتی‌های ناشی از این وضعیت را کاهش دهد. سه دسته مهم از داروهای رایج در راه درمان واریس را در لیست زیر آورده‌ایم:
- کرم‌ها و ژل‌های موضعی دارای ترکیب خود عصاره بلوط دریایی، آرنیکا یا تروکسروتین
- داروهای ضد التهاب مثل ایبوپروفن و ناپروکسن
- آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل ویتامین E و C
پیشگیری از واریس
با رعایت کردن برخی از نکات ساده می‌توان از تورم وریدهای ساق پا و ایجاد واریس جلوگیری کرد. به همین دلیل در ادامه برخی از نکات ضروری را بررسی می‌کنیم.
نکات پیشگیری از واریس
با داشتن یک سبک زندگی سالم می‌توانید احتمال ابتلا به واریس را تا حد خوبی کاهش دهید. به طور کلی جلوگیری از اضافه شدن وزن و عدم ایستادن طولانی مدت می‌تواند از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از بروز واریس باشد.
شیوه‌های زندگی سالم برای جلوگیری از واریس
برای اصلاح سبک زندگی، باید نکات مختلفی مثل رعایت رژیم غذایی و دوری از مواد مضر را جدی بگیرید. استعمال دخانیات می‌تواند با انقباض عروق و کاهش جریان خون، سلامت آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. سیگار کشیدن یا مصرف الکل می‌تواند سبب التهاب دیواره رگها شود و به مرور زمان تورم رگها را به دنبال داشته باشد.
اهمیت تحرک و فعالیت بدنی
ورزش‌هایی که جریان خون در پاها را افزایش می‌دهند و فشار روی رگ‌های خونی آن نواحی را کاهش می‌دهند، به جلوگیری از واریس کمک می‌کنند. بهترین ورزش‌ها برای جلوگیری از بروز واریس شامل موارد زیر می‌شوند:
- پیاده‌روی
- شنا
- دوچرخه‌سواری
- تمرینات بدنسازی
آیا واریس درمان دارد؟
دغدغه بسیاری از افراد این است که برای درمان واریس چه باید کرد. آیا واریس درمان دارد؟ به طور کلی مراحل درمان و نتایج حاصل از آن، تا حد زیادی به پیشرفت بیماری بستگی دارد.
مراحل درمان واریس
اولین مرحله در درمان واریس خفیف اصلاح سبک زندگی و رعایت نکاتی است که در مطالب قبل آن‌ها اشاره شد. در مرحله دوم پزشک درمان رگ‌های واریسی را با استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی آغاز می‌کند. اگر وضعیت واریس و علائم بهبود پیدا نکرد، به دستور پزشک می‌توان از روش‌های غیرتهاجمی مثل اسکلروتراپی و لیزردرمانی استفاده کرد. آخرین راه درمان واریس پا، استفاده از روش جراحی است که تکنیک آن به صلاحدید پزشک تعیین می‌شود.
نتایج درمان واریس
نتایج درمان واریس به عوامل مختلفی مانند سن، وضعیت واریس، نوع روش درمانی و مراقبت‌های پس از اجرای پروسیجرهای درمانی بستگی دارد. معمولا در صورت رعایت تمامی نکات درمانی، به مرور زمان شاهد کاهش علائم ناخوشایند و رفع واریس پا خواهید بود. از سوی دیگر بهبود وضعیت واریس‌ها سبب بازگشت زیبایی به پاهای شما می‌شود.
عوامل مؤثر در موفقیت درمان
یکی دیگر از دغدغه‌های افراد مبتلا به واریس، نحوه افزایش اثربخشی درمان این وضعیت است. متاسفانه حتی پس از درمان‌های تهاجمی مثل جراحی، امکان عود واریس وجود دارد و این مسئله نگرانی‌های زیادی را ایجاد می‌کند. با رعایت نکات زیر می‌توانید اثربخشی راه‌های درمان واریس را افزایش دهید:
زمان مناسب برای درمان واریس
مهم‌ترین عامل در افزایش اثربخشی درمان رگ‌های واریسی، در نظر گرفتن زمان مناسب برای درمان است. به طور کلی هرچه زمان بیشتری از تشکیل اولیه واریس گذشته باشد، اثربخشی درمان کمتر خواهد بود. انواع قدیمی، مقاومت بیشتری در برابر درمان‌های خانگی و دارویی دارند و برای از بین بردن رگ‌های واریسی باید از سایر راه‌های درمان واریس استفاده کرد. بنابراین سعی کنید که در اولین مواجهه با این مشکل، به پزشک مراجعه کنید.
مراقبت‌های بعد از درمان
اجرای پروسیجرهای درمانی به تنهایی نمی‌تواند واریس را به طور کامل از بین ببرد. در حقیقت برای بهبودی کامل، باید با پزشک خود همکاری کنید و مراقبت‌های لازم برای درمان را پیش بگیرید. راه رفتن و استفاده از جوراب واریس از موارد اصلی مراقبت‌های پس از درمان هستند.
تغییرات در سبک زندگی پس از درمان
دغدغه بسیاری این است که برای درمان واریس چه باید کرد و پس از انجام تکنیک‌های درمانی چه تغییراتی را باید در سبک زندگی پدید آورد. فارغ از انجام مراقبت‌های پس از درمان، باید به تغییرات سبک زندگی نیز توجه کنید. پس از درمان واریس، باید فعالیت بدنی متوسطی مانند پیاده‌روی یا سایر ورزش‌های سبک را به برنامه زندگی خود اضافه کنید.
رژیم غذایی شما باید به گونه‌ای باشد که سبب افزایش فشار خون و ورم در قسمت پاها نشود؛ بنابراین باید از خوردن غذاهای شور پرهیز کنید. برای دریافت نتیجه مناسب از سیر درمانی واریس باید از مصرف هرگونه دخانیات مثل سیگار و قلیان و حتی نوشیدن الکل پرهیز کنید.
پرسش و پاسخ درباره بیماری واریس
تا این قسمت همه نکات در مورد درمان کردن واریس را بررسی کردیم. در ادامه دو مورد از پرتکرارترین و رایج‌ترین سوالات در مورد درمان واریس پا را بررسی می‌کنیم.
آیا درمان واریس بدون جراحی ممکن است؟
بله؛ در انواع غیرپیشرفته واریس می‌توان با استفاده از انواع روش‌ها دارویی، لیزر درمانی، اسکلروتراپی و درمان‌های خانگی، علائم را بهبود بخشید. با این حال انتخاب روش درمانی کاملا به نظر پزشک و رویکرد درمانی او بستگی دارد.
چگونه می‌توان از بازگشت واریس جلوگیری کرد؟
متاسفانه همیشه امکان بازگشت رگ‌های وریدی جدید وجود دارد و هیچ روش درمان نمی‌تواند جلوی بازگشت آن‌ها را به طور کامل بگیرد. جهت جلوگیری از بازگشت واریس می‌توانید سبک زندگی خود را اصلاح کنید و با انجام ورزش‌های مناسب، از کاهش جریان خون پیشگیری کنید.
نتیجه‌گیری
آمارها نشان می‌دهند که افراد زیادی در دنیا، به خصوص زن‌ها، به دلایل مختلفی مثل اضافه وزن، تغییرات هورمونی، عدم تحرک و سبک زندگی نامناسب دچار واریس پا می‌شوند. مهم‌ترین نکته در درمان واریس پا، تشخیص به موقع این مشکل و اقدام به درمان آن است. چرا که بی‌توجهی به این وضعیت می‌تواند در دراز مدت سبب لخته شدن خون شود و تبعات جبران‌ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
مراجعه به پزشک متخصص و تعیین بهترین روش درمان واریس به شکل فردی، موثرترین راهکار در درمان این مشکل است. علاوه بر این مسئله، باید به سایر نکات مدیریت واریس و جلوگیری از پیشرفت آن توجه کنید. در حقیقت راهکارهای محافظه‌کارانه مثل داشتن فعالیت بدنی و پرهیز از مصرف دخانیات در کنار راهکارهای پزشکی می‌تواند نتیجه خوبی به همراه داشته باشد. در این مطلب شرح دادیم که برای درمان واریس چه باید کرد. پیشنهاد می‌کنیم در صورت داشتن واریس پا، در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه و پلن درمانی خود را آغاز کنید.