علت گریه شبانه کودک دوساله
دلایل گریه کودکان در نیمه شب چیست؟
یکی از مشکلات رایج والدین، بیدار شدن کودکان نوپا در شب است که می‌تواند چندین بار تکرار شود. این گریه‌های شبانه علاوه بر تخریب چرخه خواب کودک، زمان استراحت سایر اعضای خانواده را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهند. از رایج‌ترین دلایلی که سبب این اتفاق می‌شوند می‌توان به هراس شبانه، اضطراب جدایی از والدین، بیماری یا علل فیزیولوژیکی مثل دندان درآوردن اشاره کرد.
شناخت علت گریه شبانه کودک، بررسی شرایط جسمانی و وضعیت سلامتی او در جلوگیری از این مشکل و رفع آن نقش مهمی دارد. در این مطلب نکات مختلفی در مورد علت بیداری کودک از خواب را بیان می‌کنیم.
چرا کودک دوساله شما در شب بیدار می‌شود؟
جهت حل مشکل بیدار شدن و گریه کردن کودک دوساله در شب، در ادامه دلایل بی‌قراری کودک را به شکل علمی و تخصصی بررسی می‌کنیم.
دلایل علمی و روانشناسی بیداری‌های شبانه کودک
بهترین راه برای حل مشکل گریه شبانه کودک، بررسی علت‌های علمی رخ دادن این اتفاق است. در ادامه دلایل مهم علت گریه شبانه کودکان نوپا را مشاهده می‌کنید:
دلایل فیزیولوژیکی و روانی بیداری شبانه کودک دوساله
مهم‌ترین علت گریه شبانه کودک دوساله مربوط به روند فیزیولوژیکی و تغییرات روانی ذهن او می‌شود. در این سنین رشد عضلات، استخوان‌ها یا درآمدن دندان می‌تواند سبب درد و بی‌خوابی کودک شوند. نیاز به تغذیه شبانه از دیگر دلایل بیدار شدن کودک در میان شب است.
تغییرات مهم در روان کودک سبب ایجاد اضطراب جدایی از والدین و نیاز به دریافت توجه می‌شود. این مسئله می‌تواند سبب شب بیدار شدن و آشفتگی کودک در شب بشود. تغییر محیط خواب عامل دیگری برای گریه شبانه کودک محسوب می‌شود.
مراحل خواب و تاثیر آن در گریه شبانه کودک دوساله
در طی مراحل مختلف خواب، مثل مراحل قبل از REM هورمون‌های رشد در بدن کودک ترشح شده و به بازیافتن انرژی وی کمک می‌کنند. در مرحله REM حرکات سریع چشم کودک اتفاق می‌افتد و مغز برای پردازش اطلاعات و یادگیری آماده می‌شود. معمولا بیداری و بی‌قراری کودک در مراحل غیر REM به دلیل اضطراب، احساس ناامنی و عدم آشنایی با محیط رخ می‌دهد.
تفاوت‌های طبیعی و غیرطبیعی در بیداری‌های شبانه
مهم این است که بتوانیم تفاوت بیدار شدن طبیعی و غیرطبیعی کودک را تشخیص دهید. برای مثال اگر علت مشکلات خواب کودک گرسنگی باشد، مسئله‌ای طبیعی است. در مقابل اگر اضطراب شبانه در کودکان با برطرف کردن نیازهای اولیه به پایان نرسد، باید به فکر دلایل غیرطبیعی باشید.
علت‌های رایج گریه شبانه در کودک دوساله
حالا که دلایل علمی بیدار شدن کودک از خواب را بررسی کردیم، باید لیست رایج‌ترین علت گریه شبانه کودک دوساله را زیر ذره‌بین قرار دهیم.
دلایل شایع گریه کودک در شب
طبق مطالعات انجام شده، رایج‌ترین دلایل بیدار شدن کودک در شب شامل موارد زیر می‌شود:
ترس‌های شبانه و هراس در کودکان دو سال
هراس شبانه در کودکان نوعی اختلال در خواب است که در آن کودک به طور کامل بیدار نمی‌شود. در این اختلال کودک به طور ناگهانی در جای خود می‌نشیند و گریه می‌کند یا جیغ می‌زند. او نسبت به صدای شما بی‌اعتنا است و معمولا پس از بیداری این حالت خود را به یاد نمی‌آورد. گریه شبانه به دلیل هراس بین چند دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد و دلیل اصلی بروز آن همچنان ناشناس است.
خوابیدن به تنهایی و نیاز به اطمینان والدین
از دیگر دلایل گریه شبانه کودک ۲ ساله باید به ترس از تنها خوابیدن به دلیل اضطراب جدایی از والدین، ترس از تاریکی و عدم آشنایی به محیط اشاره کرد. برای جلوگیری از نگرانی‌های شبانه کودک باید یک روال ثابت برای خواب کودک تنظیم کرد و او را به تنها خوابیدن عادت داد. استفاده چراغ خواب و برطرف کردن نیازهای عاطفی کودک می‌تواند سبب تسهیل این روند شود.
عوامل فیزیکی موثر
عوامل فیزیولوژیکی مثل دندان درآوردن یا رشد فیزیکی رایج‌ترین علت گریه شبانه کودک دوساله هستند. از سوی دیگر ممکن است ابتلا به بیماری‌های مختلف با ایجاد درد برای کودک، سیکل خوابیدن او را به هم بریزد. بر اساس پژوهش انجام شده در healthline:
شروع ناگهانی جیغ زدن در زمان خواب می‌تواند به دلیل بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی یا عفونت گوش باشد.
اگر کودک نوپای شما احساس خوبی نداشته باشد، ممکن است نخواهد تنها بماند. همچنین، ممکن است به دلیل ناراحتی ناشی از دندان درآوردن، گرفتگی بینی، تب یا سایر مشکلات، بی‌قرار باشد. (حتی ما بزرگسالان هم وقتی حال خوبی نداریم و در خوابیدن مشکل داریم، کمی بدخلق‌تر از حد معمول می‌شویم!)
تاثیرات مشکلات خواب بر رشد کودک دوساله
تا این قسمت دلایل گریه کودک در شب را بررسی کردیم. در ادامه باید شرح دهیم که اختلالات خواب کودکان، ممکن است چه مشکلاتی را برای فرزند شما به وجود بیاورند.
چگونه بیداری‌های شبانه و گریه‌های شبانه بر رشد کودک تأثیر می‌گذارند؟
احتمالا می‌دانید که کیفیت خواب ارتباط مستقیمی با شرایط رشد جسمی و روانی کودک دارد. بدیهی است که ناتوانی کودک در خواب می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری بر روی روند رشد او داشته باشد.
چگونه بیداری‌ها و گریه‌های شبانه بر رشد کودک تاثیر می‌گذارند؟
خواب کافی از مهم‌ترین فاکتورهای موثر در رشد جسمی و روانی کودک است. خواب فرصتی را برای مغز کودک فراهم می‌کند که بتواند اطلاعات دریافتی از محیط در طول زمان بیداری را پردازش کند. در این زمان سلول‌هایی که نقش یادگیری را بر عهده دارند، فعالیت شدید خود را آغاز می‌کنند. از سوی دیگر در این بازه است که فشار بر روی صفحات رشد استخوان‌ها افزایش یافته و قد کودک بلندتر می‌شود.
اختلال خواب و وجود بی‌قراری در خواب شبانه کودک، سبب اختلال در روند کار ارگان‌های بدن می‌شود. آثار روانی این اختلالات به وضوح قابل مشاهده هستند. در این شرایط یادگیری و تمرکز کودک به طرز چشمگیری کاهش پیدا می‌کند و میزان اضطراب و بی‌قراری او، حتی در طی روز نیز بیشتر می‌شود.
چگونه با گریه شبانه کودک دوساله برخورد کنیم؟
حالا از اهمیت خواب مفید در روند رشد کودک مطلع هستید و دلایل مشکلات خواب کودک دوساله را می‌دانید. با توجه به مشکلاتی که در جریان کمبود خواب برای کودک رخ می‌دهد، باید راهکارهای مختلفی زیر را برای حل این مشکل به کار بگیرید.
راهکارهایی برای کاهش گریه شبانه و بیداری‌های ناخواسته کودک
جهت افزایش کیفیت خواب شبانه کودک و جلوگیری از بی‌قراری او در نیمه‌شب می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
طراحی یک روتین مناسب: یک روال ثابت را برای خواب کودک در نظر بگیرید. برای مثال در یک ساعت مشخص و پس پخش کردن یک صدای خاص، کودک باید برای خواب آماده شود.
طراحی یک محیط خواب مناسب: محیط امن و آشنایی را برای خواباندن کودک انتخاب کنید تا بتوانید اضطراب شبانه وی را کاهش دهید. استفاده از چراغ مطالعه و عروسک‌های مورد علاقه کودک راه خوبی برای ایجاد محیط امن خواب کودک است.
استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش: به کودک اطمینان بدهید که در کنارش هستید و از تکنیک‌هایی مثل نوازش، خواندن داستان یا لالایی برای تسکین او استفاده کنید.
مشاوره و مداخله‌های پزشکی: اگر با رعایت و اجرای نکات گفته شده، همچنان کودک دچار بی‌قراری‌های شبانه است، باید با پزشک متخصص مشورت کنید. ممکن است این بی‌قراری نشانه‌ای برای درد و ناراحتی کودک یا بیماری باشد.
زمانی که نگرانی‌های شما جدی می‌شوند.
با در نظر گرفتن راهکارهای مختلف برای بهبود کیفیت خواب کودکان می‌توان چرخه خواب آن‌ها را به حد چشمگیری بهبود بخشید. با این حال ممکن است که برای تشخیص علت گریه کودک نیاز به نظر متخصص باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر کودک شما به طور مکرر و چندین بار در طی شب از خواب بیدار می‌شود، باید برای بهبود وی تصمیمات جدی‌تری بگیرید. معمولا این کودکان در طی روز دچار خواب‌آلودگی هستند و تمرکز کافی برای بازی کردن یا پردازش اطلاعات را ندارند.
نکته دیگری که باید در هنگام بی‌قراری شبانه کودک جدی گرفته شود، مشکلات تنفسی جدی مثل آپنه خواب یا توقف مکرر تنفس است.
برای درمان علت ترس و اضطراب شبانه در کودکان مثل هراس شبانه، اضطراب جدایی از والدین و ترس شبانه از تاریکی یا تنهایی باید به مشاور کودک مراجعه کرد. شما باید با در نظر گرفتن شرایط کودک خود، در مورد اقدام جدی برای درمان این شکل تصمیم‌گیری کنید.
نکات تکمیلی برای بهبود خواب کودک
در بیشتر اوقات با اجرای اقدامات مختلف می‌توان وضعیت خواب کودک را بهبود بخشید و از بروز بی‌قراری‌های شبانه وی پیشگیری کرد. با توجه به اهمیت این موضوع، نکات مهم برای بهبود علائم اختلالات خواب را بررسی می‌کنیم.
اقدامات موثر برای بهبود خواب شبانه کودک
جهت طراحی روتین خواب می‌توانید با کم کردن نورهای شدید و کاهش صداهای محیطی، شرایط را برای خواب کودک فراهم کنید. حداقل یک ساعت قبل از خواب استفاده از لوازم الکترونیکی مثل تلفن هوشمند و تبلت را ممنوع کنید. می‌توانید به جای آن، یک روتین کتاب خواندن برای کودک در نظر بگیرید. برای بهبود کیفیت خواب کودک می‌توانید از صداهای آرامش‌بخش مثل صدای طبیعت یا وایت نویز استفاده کنید.
دیگر علت گریه شبانه کودک دوساله، مصرف غذاهای نامناسب در طول روز است. از مصرف غذاهای چرب و شیرین قبل از خواب پرهیز کنید. هرگز مواد کافئین‌دار مثل قهوه، چای یا نوشابه را پیش از ساعت خواب به کودک ندهید تا در روند خواب او مشکلی ایجاد نشود.
نتیجه‌گیری
خواب شبانه تاثیر مهمی بر روند رشد کودک و افزایش قدرت تمرکز و یادگیری وی دارد. بی‌قراری و گریه شبانه در کودکان دوساله امری ناشایع نیست. با این حال باید برای بهبود کیفیت خواب کودک و حفظ سلامت روانی و جسمی او، علت گریه شبانه کودک دوساله را ریشه‌یابی کنید.
در این مطلب مهم‌ترین دلایل این اتفاق را بررسی کردیم و راهکارهای مختلفی برای بهبود این حالت را پیشنهاد دادیم. برای اطمینان بیشتر از علت بیداری کودک شب‌ها، پیشنهاد می‌کنیم که با پزشکان متخصص خواب مشورت کنید.