علائم سکته قلبی خاموش چیست و چقدر اهمیت دارد؟

یکی از انواع سکته قلبی که به سختی قابل تشخیص است به نام سکته قلبی خاموش شناخته می‌شود. حملات قلبی خاموش به اندازه سکته قلبی عادی کشنده و خطرناک هستند. این عارضه در نتیجه اختلال در جریان خون‌رسانی به عضله قلب در افراد رخ می‌دهد.

وجود یک لخته خون، شریان‌های کرونر را مسدود کرده و در نتیجه اکسیژن به بافت ماهیچه‌ای قلب نمی‌رسد. آشنایی با علائم سکته قلبی خاموش به شناسایی به موقع این عارضه و در نتیجه کمک به بیمار مهم است. تنگی نفس و سرگیجه، احساس سبک شدن سر و حالت تهوع از علائم اصلی حملات قلبی خاموش هستند.

از آنجایی که درد در نوع خاموش سکته قلبی شدید نیست به راحتی تشخیص داده نمی‌شود. اما تعلل و در شناسایی و درمان این نوع حمله قلبی می‌تواند عواقب جبران ناپذیری برای سلامت فرد به همراه داشته باشد. در سایت معتبر  chisaintjosephhealth.org درباره این نوع حملات قلبی ذکر شده که:

A silent heart attack, also known as a silent myocardial infarction (MI), occurs when damage to the heart muscle happens without the typical chest pain and discomfort associated with a traditional heart attack. Unlike the dramatic symptoms of a classic heart attack, a silent heart attack can be subtle and easily overlooked.

” حمله قلبی خاموش، که به عنوان انفارکتوس میوکارد خاموش (MI) نیز شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که آسیب به عضله قلب بدون درد قفسه سینه و ناراحتی معمول مرتبط با حمله قلبی سنتی وجود داشته باشد. برخلاف علائم چشمگیر یک حمله قلبی کلاسیک، یک حمله قلبی خاموش می تواند ظریف باشد و به راحتی نادیده گرفته شود.”

سکته قلبی خاموش: تعریف و مفهوم آن

سکته قلبی خاموش یا Silent Heart Attack به دلیل نداشتن علائم واضح به این نام شناخته می‌شود. درد و سنگینی شدید در قفسه سینه که در سکته قلبی مشاهده می‌شد در این نوع خاموش بسیار خفیف است. همین شدت کم درد و سنگینی قفسه سینه از تفاوت‌های اصلی سکته قلبی معمولی و خاموش است. البته حملات خاموش قلبی کاملا هم بدون علامت و نشانه هشدار نیستند.

اما اغلب نشانه‌های این نوع حمله قلبی با آنفولانزا یا دل دردهای معمولی اشتباه گرفته می‌شود. حملات خاموش قلبی مانند هر سکته قلبی دیگری به دلیل اختلال در فرآیند خون‌رسانی به عضله قلب رخ می‌دهد. وجود لختگی خون در شریان‌های کرونر انسداد ایجاد کرده و اکسیژن انتقال پیدا نمی‌کند. در نتیجه بافت ماهیچه‌ای قلب آسیب جدی دیده و حتی احتمال مرگ بیمار نیز وجود دارد. بنابراین لازم است نشانه‌های سکته قلبی خاموش را جدی گرفته و فورا به مراکز درمانی مراجعه کنیم.

علائم و نشانه‌های سکته قلبی خاموش

سکته قلبی خاموش با درد کمتری نسبت به سکته قلبی معمولی همراه است. با این همه هنوز نشانه‌هایی وجود دارند که به ما در شناسایی این عارضه جدی قلبی کمک کنند. علائم سکته قلبی خاموش شامل موارد زیر می‌باشند.

۱- درد قفسه سینه

درد قفسه سینه در نوع خاموش سکته قلبی اغلب خفیف و زودگذر است. اما نوع دردی که در حمله قلبی خاموش احساس می‌کنید متناوب می‌باشد. برخی افراد درد ناشی از این نوع سکته قلبی را به صورت احساس ناراحتی در قفسه سینه حس می‌کنند. احساس فشردگی در قفسه سینه نیز از دیگر حالت‌هایی حس کردن درد است.

بنابراین نباید از این نشانه‌های غیرمعمول در قفسه سینه به راحتی عبور نمود. زیرا می‌تواند نشان دهنده حملات قلبی در فرد باشد که خطر مرگ نیز به همراه دارد.

۲- تنگی نفس و سرگیجه

در بسیاری از مواقع به شروع حمله قلبی خاموش تنگی نفس شدیدی در فرد ایجاد می‌گردد. تنگی نفس در این شرایط اغلب با سرگیجه همراه است. متاسفانه بیشتر افرادی که دچار حملات خاموش قلبی می‌شوند آن را مشکلات تنفسی یا خستگی اشتباه می‌گیرند. به همین دلیل به موقع برای دریافت کمک‌های پزشکی اقدام نمی‌کنند.

۳- عرق سرد و حالت تهوع

اگر هیچ فشار یا استرسی را تجربه نکرده‌اید اما عرق سرد می‌ریزید احتمال حمله قلبی خاموش وجود دارد. این نشانه از رایج‌ترین علائم سکته قلبی خاموش به شمار می‌رود که افراد تجربه می‌کنند. عموما عرق سرد با تغییر دمای محیط اشتباه گرفته می‌شود. همراهی حالت تهوع با عرق سرد نیز از دیگر نشانه‌های هشدار حمله قلبی خاموش است.

۴- درد در نواحی غیر معمول بدن

اگر در نواحی غیرمعمول بدن مانند بازوها یا فک و گردن احساس درد کردید ممکن است به حمله قلبی خاموش دچار شده باشید. البته در حمله قلبی معمولی یا کلاسیک نیز با چنین دردهایی مواجه می‌شویم.

۵- ناتوانی و خستگی شدید

سکته قلبی موجب می‌شود احساس خستگی و بی‌حالی شدیدی را تجربه کنید. افراد این نشانه را به خستگی بدنی و ضعف و بی‌حالی عمومی اشتباه می‌گیرند. حس خستگی وقتی با توجه به فعالیت شما غیر معمول باشد باید جدی گرفته شود.

۶- علامت‌های ناشناخته برای بسیاری از افراد

برخی از نشانه‌های این نوع سکته قلبی برای افراد کمی گنگ و ناشناخته است. مانند احساس سبک شدن سر که به دلیل اختلال در اکسیژن‌رسانی رخ می‌دهد. یکی دیگر از نشانه‌های ناشناخته سکته قلبی خاموش احساسی نزدیک به غش کردن می‌باشد. همه این حالت‌هایی که به سختی توسط فرد قابل توضیح دادن هستند می‌توانند نشان دهنده حمله قلبی خاموش باشند.

گروه‌های پرخطر برای سکته قلبی خاموش

علائم سکته قلبی خاموش در گروه‌های پرخطر بیشتر مشاهده می‌شود. به طور کلی زنان بیشتر از مردان در معرض سکته‌های قلبی خاموش قرار دارند. عوامل خطر و بالا برنده ریسک این نوع سکته در افراد عبارتند از:

• داشتن سابقه بیماری قلبی در خانواده
• سن بالای ۴۵ سال در مردان و بالای ۵۵ سال در زنان
• اضطراب و استرس
• بیماری دیابت
• کلسترول خون بالا
• مصرف زیاد نمک و چربی‌های ناسالم
• مصرف دخانیات
• چاقی و اضافه وزن
• عدم تحرک بدنی منظم
• ابتلا به کووید ۱۹
• مسمومیت‌های بارداری

بنابراین می‌توان گفت ژنتیک و سبک زندگی ناسالم از مهم‌ترین فاکتورهای افزایش دهنده ریسک سکته قلبی خاموش هستند. برای عوامل خطر ژنتیکی این عارضه کار چندانی نمی‌توان انجام داد. اما با اصلاح سبک زندگی می‌توان ریسک سکته قلبی خاموش را تا حد زیادی پایین آورد.

چرا سکته قلبی خاموش در زنان بیشتر رخ می‌دهد؟

حملات قلبی خاموش در زنان بیشتر از مردان مشاهده می‌شود. مکانیسم سکته‌های قلبی در بدن زنان و مردان نیز با هم متفاوت است. به همین دلیل خطر مرگ در اثر حمله قلبی خاموش در زنان نیز بیشتر از مردان است. فاکتورهای مختلفی وجود دارند که موجب بالاتر بودن ریسک زنان برای ابتلا به این نوع سکته قلبی می‌شوند.

عدم رعایت تعادل در سبک زندگی از عوامل خطر در این نوع حملات قلبی است. استرس و اضطراب در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود و این عامل مهمی در حملات قلبی خاموش است. اما نقش هورمون‌های زنانه را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.

زنان در بازه‌های زمانی مختلفی تغییرات شدید هورمونی را تجربه می‌کنند که از عوامل خطر سکته قلبی خاموش است. یکی از این تغییرات شدید هورمونی در دوران یائسگی در زنان رخ می‌دهد و افزایش دهنده احتمال سکته قلبی است.

علائم سکته قلبی خاموش در زنان

برخی از علائم حملات قلبی خاموش در زنان بیشتر مشاهده می‌شود. اختلال در خواب یکی از نشانه‌های خطر است که در زنان بیشتر شاهد هستیم. این حس به اشکال مختلفی مانند:

• احساس خستگی بعد از خواب کافی
• بیداری‌های غیر عادی در طول شب
• مشکل در به خواب رفتن

در زنان بروز پیدا می‌کند.

پیشگیری از سکته خاموش در زنان

راه‌کارهایی برای جلوگیری از سکته خاموش قلبی در زنان وجود دارد. مراجعه منظم به ویژه در دوره یائسگی به متخصص قلب از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است. دوری از استرس و اضطراب در زندگی روزمره و ورزش منظم نیز موثر می‌باشد. رژیم غذایی سالم و کنترل کلسترول هم از دیگر اقدامات پیشگیرانه از حمله قلبی خاموش در زنان است.

روش‌های تشخیص سکته قلبی خاموش

برای تشخیص سکته قلبی خاموش تنها به علائم و ناشنه‌های هشدار نمی‌توان اکتفا کرد. روش‌های پزشکی و پیشرفته‌ای برای شناسایی دقیق این نوع حملات قلبی در افراد وجود دارد که عبارتند از:

• آزمایش خون
• نوار قلب
• معاینات فیزیکی توسط پزشک متخصص
• سی تی اسکن
• آنژیوگرافی عروق کرونر
• تست استرس ورزش
• اکوکاردیوگرافی
• تصویربرداری MRI

بسته به شدت علائم و تشخیص پزشک هر کدام از روش‌های فوق برای شناسایی دقیق حمله قلبی خاموش به کار می‌روند. این روش‌ها به پزشک کمک می‌کنند از وضعیت قلبی بیمار آگاهی کافی پیدا کرده ودرمان مناسبی را انتخاب کند.

پیشگیری از سکته قلبی خاموش

برای اینکه درگیر علائم سکته قلبی خاموش و عوارض آن نشوید باید اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهیم. از جمله روش‌های پیشگیرانه از حملات قلبی خاموش می‌توان به:

• ورزش کمک می‌کند هورمون‌های آرام بخش در بدن افراد ترشح گردد. در نتیجه تا حد زیادی از ایجاد سکته‌های قلبی خاموش جلوگیری می‌کند.
• تغذیه سالم و کنترل وزن نیز از دیگر اقدامات پیشگیرانه به شمار می‌روند که باید مد نظر قرار داد.
• مدیریت استرس و کنترل بیماری‌های زمینه‌ای نظیر دیابت و کلسترول بالا نیز ریسک حملات قلبی را پایین می‌آورند.

اشاره کرد. چکاپ‌های دروه‌ای و بررسی قلب و عروق را نیز نباید فراموش کرد. در ارزیابی‌های دوره‌ای توسط پزشک متخصص مشکلات پیش آمده برای قلب و عروق در مراحل اولیه شناسایی و درمان می‌شوند.

نقش تشخیص زودهنگام در نجات جان بیماران

پزشکان درباره تشخیص به موقع سکته‌های قلبی خاموش هشدارهای زیادی می‌دهند. اما چرا تشخیص به موقع سکته قلبی خاموش مهم است؟

در این نوع حملات قلبی با اختلال در خونرسانی به بافت ماهیچه‌ای قلب مواجه هستیم. بنابراین مانند سکته قلبی کلاسیک باید درمان‌های فوری پزشکی به منظور نجات بیمار انجام گیرد. با درمان به موقع عوارض ناشی از سکته‌های خاموش قلبی نیز کاهش پیدا می‌کند. پس در صورت مشاهده علائم خطر حتما به مراکز درمانی و پزشک متخصص مراجعه کنید.

نتیجه‌گیری

علائم سکته قلبی خاموش اغلب با دیگر بیماری‌ها مانند مشکلات گوارشی اشتباه گرفته می‌شوند. به همین دلیل افراد به موقع برای دریافت کمک پزشکی و درمانی اقدام نمی‌کنند. عدم وجود دردهای شدید در قفسه سینه که در سکته‌های قلبی کلاسیک وجود دارد موجب نادیده گرفتن این حملات قلبی است.

تنگی نفس، احساس ناخوشایند و سنگینی در قفسه سینه و خستگی و ضعف شدید از شایع‌ترین علائم حمله قلبی خفیف هستند. با مشاهده این علائم باید به مراکز درمانی و پزشک متخصص مراجعه تا درمان‌های لازم آغاز شود. چکاپ‌های دوره‌ای و ورزش و رژیم غذایی مناسب از روش‌های پیشگیرانه این نوع حملات قلبی هستند.