اختلال شخصیت مرزی و ازدواج چه اثراتی روی هم دارند؟
ترکیب اختلال شخصیت مرزی و ازدواج، بر کیفیت زندگی، رابطه عاطفی و حتی زندگی زناشویی طرفین اثر می‌گذارد. نوسانات خلقی ناگهانی، حسادت افراطی، وابستگی افراطی یا قطع ارتباط ناگهانی در بیماران مرزی، منجربه درگیری‌های مکرر ، بی‌اعتمادی و فرسودگی عاطفی همسر می‌شود.
با این حال، روش‌های دارودرمانی و رفتاردرمانی به‌عنوان راه‌حلی برای زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، تنظیم هیجانات، کاهش رفتارهای تکانشی و تقویت مهارت‌های ارتباطی همسر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش‌ها، نرخ موفقیت بسیار بالایی دارند. با شرکت در جلسات زوج‌درمانی و مشاوره پیش از ازدواج، نکات مهم برای درمان اختلال شخصیت، نحوه رفتار برای شکل‌گیری رابطه‌ای پایدار و زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی را خواهید آموخت.
اختلال شخصیت مرزی و تاثیر بر روابط زناشویی
اختلال شخصیت مرزی یک نوع ناهنجاری شخصیت و از اختلالات محور دوم است. زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، دشواری‌های مختص به خود را دارد؛ زیرا این افراد در روابط بی‌ثبات هستند و هر لحظه امکان تغییر احساسات و رفتار آن‌ها وجود دارد. به‌عبارتی، انجام رفتار تکانشی و نوسانات عاطفی غیرطبیعی از در موقعیت‌های مختلف، تأثیر BPD بر ازدواج است.
آیا ازدواج با شخصیت مرزی ممکن است؟ ترکیب اختلال شخصیت مرزی و ازدواج باعث ورود شما به مسیری پرچالش خواهد شد. یکی از چالش‌های ازدواج با فرد مرزی، نگرش منفی این افراد نسبت به روابط جنسی و زناشویی است. این افراد، معمولا در دوران کودکی مورد سوء استفاده جنسی یا عاطفی قرار گرفته‌اند. این موارد، باعث ابتلابه اختلال دلبستگی واکنشی نیز خواهد شد.
بررسی آمار روانشناسی شخصیت مرزی و نتایج ازدواج با اختلال شخصیت مرزی نشان می‌دهد، بخش قابل توجهی از زنانی که به این عارضه مبتلا هستند، از روابط زناشویی خود ناراضی هستند و برای انجام آن تحت فشاراند. آمار دقیقی از آقایان در این باره وجود ندارد.
با توجه به تاثیر عمیق اختلال شخصیت مرزی و ازدواج بر روابط بین فردی، بررسی چالش‌هایی که افراد مبتلا به BPD و همسرانشان با آن‌ها مواجه هستند، اهمیت زیادی دارد. متن حاضر، با بررسی چالش‌های اختلال شخصیت مرزی و ازدواج، اهمیت درک این اختلال در رابطه و ارائه راهکارهایی برای مدیریت و بهبود روابط، به شما کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتری برای ازدواج با فرد مرزی اقدام کرده و یک محیط حمایتی و سالم برای خود و شریک زندگی‌تان ایجاد کنید.
چالش‌های ازدواج با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
ازدواج با اختلال شخصیت مرزی، چالش‌های عاطفی و پریشانی روانی زیادی را به دنبال دارد. برخی از الگوهای رفتاری مرزی و چالش‌های حاصل از بی‌ثباتی این افراد در ناتوانی در مدیریت احساسات و تصمیم‌گیری عبارت است از:
- مشکلات ارتباطی: یکی از چالش‌های ازدواج با BPD، مبتلابودن این افراد به بحران هویت است. به این صورت که در یک لحظه محبت و علاقه زیادی نسبت به شما نشان می‌دهند و در لحظه‌ای دیگر، از شما دور می‌شوند. همچنین، افراد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی، محبت و عشق همسرشان را باور نمی‌کنند. این مسئله برای همسران دشوار و بسیار آزاردهنده خواهد بود.
- نوسانات خلقی: رفتارهای تکانشی و اختلال خلقی نیز از مشکلات ازدواج با شخصیت مرزی است که باعث بروز مشکلاتی نظیر درگیری بین زوجین می‌شود؛ زیرا، اختلال شخصیت و روابط عاطفی با یکدیگر رابطه عکس دارند.
- ترس از طردشدن: با وجود ارتباط مستقیم شخصیت مرزی و وفاداری، افراد مبتلابه ابن عارضه، نتیجه هرگونه بحث یا مخالفت را جدایی و ترک می‌دانند و نسبت به این موضوع، دیدگاه طبیعی ندارند و به حل مشکل فکر نمی‌کنند.
- رفتارهای پرخطر: احساس پوچی مداوم و کمبود عزت نفس ناشی از ابتلابه اختلال مرزی در زندگی روزمره باعث می‌شود این افراد به رفتارهای پرخطری نظیر خودآزاری و خودکشی روی بیاورند. این موضوع زندگی با فرد مرزی را پرخطر می‌سازد.
- بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری: تصمیم‌گیری تکانشی و هیجانی نیز یکی دیگر از چالش‌های حاصل از ترکیب اختلال شخصیت مرزی و ازدواج است. در این مورد، تأثیر اختلال شخصیت در ازدواج، خود را به‌صورت تصمیم قطع ارتباط ناگهانی با شریک عاطفی یا وابستگی ناسالم و افراطی به او نشان می‌دهد.
چرا همسران مبتلا به BPD رفتارهای ناپایدار دارند؟
طبق بررسی‌های انجام‌شده درباره اختلال شخصیت مرزی و ازدواج، همسران مبتلابه این عارضه، درگیری‌های مکرر و رضایت کمتر شریک عاطفی خود را تجربه می‌کنند.
اختلالات روانی و طرد شدن با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند. افراد مبتلابه شخصیت مرزی عمیقا از طردشدن می‌ترسند. همچنین، ممکن است در دوران کودکی آسیب‌های روانی مختلفی مانند بی‌توجهی، سوءاستفاده و دلبستگی ناایمن را تجربه کرده باشند که منجربه بروز این اختلال و بی‌ثباتی عاطفی در آن‌ها شده باشد.
اختلال ناپایداری شخصیتی، در کنار وابستگی شدید به شریک عاطفی‌شان باعث می‌شود، ناپایداری در روابط و واکنش‌های افراطی مانند حسادت شدید، وابستگی افراطی یا قطع ارتباط ناگهانی از خود نشان دهند. دلیل انجام تمامی این رفتارها، ترس از طرد شدن است.
مشکل پردازش احساسات در BPD نیز یکی از عوامل مهم و اثرگذار در انجام رفتارهای ناپایدار و تکانشی شخصیت مرزی (نوع اختلال) است. به‌گونه‌ای که اگر این افراد، کوچک‌ترین نشانه‌ای از تهدید واقعی یا خیالی را احساس کنند به رفتارهای غیرمنطقی و ناپایدار روی می‌آورند.
زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، بسیار استرس‌زا است و ریسک عاطفی در ازدواج را افزایش می‌دهد؛ زیرا، یک روز شما در محبت غرق می‌کنند و یک روز دیگر به طرز فجیعی طرد می‌شوید. به‌طوری‌که از خود می‌پرسید “عشق یا وابستگی؟”
چگونه می‌توان با فرد مبتلا به BPD در رابطه کار کرد؟
چگونه با همسر مرزی رفتار کنیم؟ مواردی که درصورت ازدواج با اختلال شخصیت مرزی، در نحوه برقراری ارتباط، کمک به درمان اختلال شخصیت مرزی و بهبود این عشق آسیب‌زا به شما کمک می‌کنند، عبارت‌اند از:
- آرام‌نگه‌داشتن محیط خانه و حذف عوامل تنش‌زا، اولین مورد از راهکارهای ازدواج با BPD برای کمک به همسران مبتلابه اختلال شخصیت مرزی و ازدواج موفق است.
- برای موفقیت در زندگی با فرد مرزی، مهارت‌های ارتباطی مانند گفتگوهای شفاف و بدون قضاوت را در خود تقویت کنید.
- برای برقراری روابط عاطفی با فرد مرزی، استراتژی‌های ارتباطی و مدیریت بحران در رابطه مانند پیش‌بینی موقعیت‌های تنش‌زا را فرا بگیرید و درصورت قرارگیری در این موقعیت‌ها، آرامش خود را حفظ کنید.
- برای زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، صبر و همدلی را تمرین کنید. درصورتی‌که افراد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی هیجانات شدید از خود نشان می‌دهند، هیچ‌گونه واکنش دفاعی از خود نشان ندهید.
علاوه‌بر این موارد، می‌توانید از مشاوره زوجین و متخصص روان نیز برای کمک به درمان اختلال شخصیت مرزی و ازدواج موفق و نحوه رفتار صحیح با این افراد استفاده کنید تا آموزش‌های لازم برای یادگیری مهارت‌های تنظیم هیجان، حل مشکلات روانشناختی و بی‌ثباتی در رابطه را در اختیار شما قرار دهند.
نقش مشاوره در ازدواج با فرد مبتلا به BPD
یکی از راهکارهای موثر برای درمان اختلال شخصیت مرزی و ازدواج موفق زوج‌ها، شرکت در جلسات مشاوره قبل از ازدواج و زوج‌درمانی است. مشاوران زوج‌درمانی و اختلال شخصیت مرزی، بدون ایجاد رابطه دوگانه، به مدیریت چالش‌های ازدواج با اختلال شخصیت مرزی و بهبود آن کمک می‌کنند.
با شرکت در جلسات زوج‌درمانی و کمک.گرفتن از متخصصان روان‌درمانی و BPD، مهارت‌های تنظیم هیجان، تحمل پریشانی، نحوه برقراری ارتباط موثر در زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی را می‌آموزید.
مشاوره پیش از ازدواج، نیز نقش موثری در کاهش چالش‌های ازدواج و مشکلات ناشی از آن دارد. در جلسات مشاوره درمان BPD در روابط، مشکلاتی مانند ترس از طرد شدن یا تکانش‌گری شناسایی می‌شوند و راهکارهای عملی برای درک متقابل و کاهش بی‌ثباتی هیجانی در اختیار زوجین قرار می‌گیرد.
زوج‌درمانی با تمرکز بر رابطه و چالش‌های اختلال شخصیت مرزی و ازدواج، به هر دو طرف کمک می‌کند تا با چالش‌های اصلی ناشی از وجود این اختلال مانند عشق ناسالم، نوسانات خلقی و سوءتفاهم‌های مکرر، سازگار شوند و برای بهبودی آن‌ها تلاش کنند.
اگر با وجود BPD (تشخیص بالینی) به‌دنبال زندگی مشترک با این افراد با مرزهای سالم،همدلی، حل مشکلات بدون قضاوت و رابطه‌ای پویا هستید، حتما در جلسات مشاوره پیش از ازدواج یا زوج‌درمانی شرکت کنید. در این صورت، تاثیر مشاوره در ازدواج خود را با کاهش احتمال بروز بحران‌های جدی پس از ازدواج با بیماران روانی و آگاهی بیشتر نسبت به ماهیت BPD برای داشتن زندگی سالم‌تر نشان می‌دهد.
راه‌های تشخیص فرد مبتلا به BPD پیش از ازدواج
شناخت و شناسایی BPD براساس DSM-5 (راهنمای روان‌پزشکی) آسان‌ترین راه برای جلوگیری یا درمان چالش‌های احتمالی در طول زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی است. بارزترین علائم مبتلا شدن به شخصیت مرزی از نگاه همسر عبارت‌اند از:
- بی‌ثباتی هیجانی در رفتار و عملکرد
- ابراز احساسات بدون منطق
- داشتن رفتارهای پرخطر
- ترس غیرطبیعی از تنهایی
- خشم شدید و بی‌مورد
- آسیب‌زدن به خود
قطعی‌ترین راه برای تشخیص علائم اختلال شخصیت مرزی پیش از ازدواج، مراجعه به مشاور خانواده (نقش) و دریافت مشاوره پیش از ازدواج است. شرکت در جلسات مشاوره پیش از ازدواج به شما و شریک عاطفی‌تان کمک می‌کند تا پیش از ازدواج‌کردن و ورود به زندگی مشترک، آمادگی لازم برای ساختن رابطه‌ای پایدار را به دست آورید.
به‌طور کلی، شرکت در جلسه مشاوره بررسی اختلال شخصیت مرزی و ازدواج، احتمال مواجه‌شدن با تنش‌های فکری، رفتاری و عملکردی ناشی از اختلالات رفتاری را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد و زمینه لازم تصمیم‌گیری آگاهانه فراهم می‌سازد.
یکی دیگر از راه‌های تشخیص فرد مبتلابه اختلال مرزی در روابط پیش از ازدواج، کمک‌گرفتن از ابزارهای تست آنلاین اختلال شخصیت مرزی است.
ابزار تست آنلاین اختلال مرزی یکی از راهکار های مناسب برای شناسایی این اختلال باشد.
نتایج ازدواج با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
برای کاهش چالش‌های زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، بایستی درباره نتایج ازدواج با BPD آگاهی کامل داشته باشید. در غیر این صورت، با توجه به رابطه اختلالات شخصیتی و ازدواج، علائم این اختلال، زندگی مشترک شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
برخی از نتایج روحی، روانی و اجتماعی ازدواج با اختلال شخصیت مرزی و چالش‌های بلندمدت در ازدواج با BPD عبارت‌اند از:
- وحشت در زندگی مشترک و عدم احساسی فردی
- خطرات جانی نظیر خودزنی یا خودکشی
- فرآیند جدایی بسیار دشوار به دلیل ترس از تنهایی و طرد شدن
- عدم وجود ثبات در زندگی مشترک
با وجود این نتایج و تاثیر ازدواج با اختلال شخصیت مرزی، آیا جدایی راه‌حل است؟ خیر؛ شما بایستی نسبت به درمان همسرتان اقدام کنید تا بتوانید زندگی مشترکتان را با بهبود سلامت روان و BPD در مسیر نزولی، ادامه دهید؛ زیرا، جدایی از این افراد نتایج غیرقابل جبرانی برای آن‌ها خواهد داشت.
چگونه زندگی با فرد مبتلا به BPD را بهبود بخشیم؟
راهکارهای مختلفی برای بهبود کیفیت زندگی‌کردن با فرد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی و ازدواج موفق با آن‌ها وجود دارد. برخی از راهکارهای بهبود زندگی با BPD بایستی توسط متخصص روان در مراکز روان‌درمانی انجام شوند؛ اما شما نیز با برخی رفتارهای ساده می‌توانید به بهبود رابطه با شخصیت مرزی و همسر مرزی کمک کنید:
- در اولین قدم، از خود و سلامت‌تان محافظت کنید.
- تکنیک‌های مدیریت هیجان را بیاموزید و در مواقع لازم از آن‌ها استفاده کنید.
- برای تنظیم روابط خود، مرز اختلال و عشق را مشخص کنید و در هر صورت به آن پایبند بمانید.
- ایجاد مرزهای عاطفی در روابط نیز بسیار کارآمد است.
- از روابط سالم در ازدواج با BPD برای جایگزین‌کردن ارتباط‌های ناسالم استفاده کنید تا روان‌پریشی سبک ناشی از اختلالات روانی گوناگون نیز بهبود پیدا کند.
- قوی باشید و اجازه ندهید مرزها شکسته شوند.
- برای حل چالش‌های احساسی با BPD و درمان‌کردن و حمایت‌کردن از شریک عاطفی خود به متخصص روان مراجعه کنید.
چگونه عشق پایدار با فرد مرزی بسازیم؟ این افراد رفتار تکانشی دارند، اما وفادار هستند. این موضوع نباید مانع اقدام برای درمان این اختلال شود.
درمان اختلال شخصیت مرزی: چه راه‌هایی برای بهبود وجود دارد؟
راه‌های درمان اختلال شخصیت مرزی به ۲ دسته روان‌درمانی و دارودرمانی تقسیم می‌شوند. درمان دارویی اختلال شخصیت مرزی به تنهایی نتیجه‌بخش نیست. بلکه بایستی از برخی داروها برای کاهش استرس و اضطراب در کنار روش‌های روان‌درمانی جهت موفقیت در ازدواج با اختلال شخصیت مرزی استفاده کرد.
روش‌های روان‌درمانی برای کاهش و رفع چالش‌های زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی به ۳ دسته درمان شناختی-رفتاری، رفتاردرمانی دیالکتیکی و روان‌درمانی و BPD (پویشی) تقسیم می‌شوند.
استفاده از روش‌های روان‌درمانی یا ترکیبی از روش‌های رون‌درمانی و دارودرمانی نقش موثری در کاهش علائم BPD، موفقیت درمان BPD در بلندمدت و افزایش احتمال موفقیت ازدواج با اختلال شخصیت مرزی دارد.
برای درمان قطعی اختلال شخصیت مرزی و ازدواج موفق با این افراد بایستی به متخصص روان در کلینیک روانشناسی معتبر مراجعه کنید تا روش مناسب برای شروع فرایند درمان BPD توسط ایشان تشخیص داده شود.
نتیجه‌گیری
اختلال شخصیت مرزی به‌عنوان یکی از اختلالات شخصیتی خوشه B شناخته می‌شود و با علائمی نظیر بی‌ثباتی در رفتار و عملکرد، ابراز احساسات بدون منطق، داشتن رفتارهای پرخطر، ترس غیرطبیعی از تنهایی، آسیب‌زدن به خود و خشم ناگهانی و بی‌مورد خود را نشان می‌دهد. به همین دلیل، درصورت ازدواج با اختلال شخصیت مرزی، این موارد، تاثیر منفی بر پایداری ازدواج، زندگی مشترک و ارتباط با شریک عاطفی می‌گذارند.
برای آگاهی از اختلالات شخصیتی و شناخت BPD بایستی از روان‌درمانگر کمک بگیرید. روان‌درمانگر با استفاده از مشاوره روانشناختی و روش‌های درمانی نظیر دارودرمانی و رفتاردرمانی به درمان اختلال شخصیت مرزی و ازدواج می‌پردازد. اگر خود، همسر یا اطرفیانتان به اختلال شخصیت مرزی مبتلا هستید، یا قصد ازدواج با BPD را دارید، همین حالا نسبت به رزرو نوبت مشاوره و جلسه پرسش و پاسخ از دکترهای طبیبی نو اقدام کنید.