بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد
آشنایی با بهترین داروهای ضد افسردگی برای ترک اعتیاد در روند بهبود بیماران نقش به سزایی دارد. زیرا تغییرات روانی و بروز افسردگی و اضطراب از عارضههای مهم ترک مواد مخدر محسوب میشوند. بعد از ترک مواد مخدر تغییرات شیمیایی زیادی در مغز فرد ایجاد میگردد.
این تغییرات شیمیایی به دلیل کاهش سطح هورمونهای دوپامین و سروتونین بوده که ایجاد بیحوصلگی و خستگی میکنند. گاهی افسردگی بعد از ترک تا حدی شدید است که موجب بازگشت فرد به مواد مخدر میشود. به همین دلیل لازم است با استفاده از داروهای ضد افسردگی پایداری ترک مواد مخدر را افزایش داد.
گروههای دارویی مختلفی برای بهبود افسردگی بعد از ترک توسط پزشک تجویز میگردد. از جمله این داروهای ضد افسردگی میتوان به مهار کنندههای بازجذب سروتونین (SSRI) ها اشاره کرد. همچنین داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپینفرین (SNRI) و مهارکنندههای بازجذب دوپامین و نوراپینفرین نیز برای این افراد تجویز میشود.
شدت افسردگی، مدت زمان ترک، وضعیت جسمی فرد از معیارهای اصلی انتخاب داروهای ضد افسردگی بعد از ترک هستند. به همین دلیل تاثیر هر دارو روی اشخاص مختلف تا حد زیادی متفاوت میباشد. بنابراین باید داروهای ضد افسردگی با تجویز و تحت نظر پزشک متخصص مصرف شوند. در کنار قرص ضد افسردگی، روان درمانی و روشهای طبیعی بهبود افسردگی نیز میتواند به عنوان درمان مکمل موثر واقع گردند.
تاریخچه داروهای ترک اعتیاد و ضدافسردگی
افسردگی پس از ترک اعتیاد: چرا اتفاق میافتد؟
شاید اصلیترین چالشی فرد بعد از ترک مواد مخدر با آن مواجه میشود افسردگی باشد. مشکل افسردگی هم روی کیفیت زندگی فرد بعد از ترک و هم روی روند درمان وی اثرگذار است.
علا افسردگی بعد از ترک به درک و پیشبرد هرچه بهتر مسیر درمان کمک میکند. تغییرات شیمیایی مغز و عوامل روانشناختی از مهمترین دلایل بروز این مشکل جدی بعد از ترک مواد مخدر هستند. بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد روی وضعیت روانی فرد اثرات مثبتی دارد.
تغییرات شیمیایی پس از ترک در مغز
بعد از ترک مواد مخدر سطح هورمونهای طبیعی نظیر دوپامین و سروتونین در مغز کاهش پیدا میکند. مواد مخدر موجب میشوند تا مغز برای احساس شادی و لذت به محرک خارجی نیاز پیدا کند. در نتیجه با ترک مواد، در واقع عامل پاداش و لذت از بین رفته و هورمونهای شادی آور کاهش پیدا میکنند.
مغز برای بازیابی عملکرد خود بعد از ترک به زمان نیاز دارد تا تعادل شیمیایی پیدا کند. در این بازهی زمانی کاهش دوپامین و سروتونین موجب میگردد فرد با افسردگی و ناامیدی دست و پنجه نرم کند. تاثیر اعتیاد بر سیستم پاداش مغزی عاملی است که روی فعالیتهای عادی زندگی فرد نقش به سزایی ایفا میکند.
بیمار بعد از ترک اعتیاد در محل کار و در روابط اجتماعی و حین تفریح حس لذت بسیار کمتری دارد. همین موضوع اشتیاق فرد برای ادامه زندگی را کاهش داده و تبدیل به بحرانهای پیچدهتری میشود.
عوامل روانشناختی افسردگی پس از ترک
عوامل روانشناختی نیز از در کنار تغییرات شیمیایی مغز در افسردگی بعد از ترک مواد نقش دارند. متاسفانه برخی از افراد بعد از ترک حمایتهای اجتماعی مناسبی دریافت نمیکنند. روابط خانوادگی و روابط دوستی این افراد به دلیل درگیریهای اعتیاد تضعیف شده است. همن یعامل احساس طردشدگی و تنهایی در بیمارانی که اعتیاد خود را ترک میکنند ایجاد خواهد کرد.
تغییر سبک زندگی و مواجهه با استرسهای جدید نیز میتواند افراد را به سمت افسردگی بعد از ترک مواد مخدر سوق دهد. در این وضعیت علاوه بر مصرف بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد باید به سراغ روان درمانی نیز رفت. فردی که بعد از اعتیاد به افسردگی دچار شده باید مهارتهای مقابله با استرسها و شرایط جدید را پیدا کند. این مهارتها به بازسازی روابط خانوادگی و اجتماعی بعد از ترک مواد مخدر کمک شایانی میکنند.
عوارض افسردگی درمان نشده پس از ترک
افسردگی درمان نشده بعد از ترک مواد مخدر میتواند پیامدهای جدی به همراه دارد که اهمیت درمان را نشان میدهد. یکی از مهمترین عوارض افسردگی بعد از ترک مواد مخدر افزایش خطر بازگشت به مصرف مواد میباشد. این افراد اغلب برای فرار و رهایی از احساسات منفی و ناامیدی دوباره به مصرف مواد روی میآورند.
پیامد جدی بعد بروز مشکلات شغلی و اجتماعی در افرادی است که به افسردگی بعد از ترک مواد مخدر دچارند. کاهش انرژی، فقدان انگیزه و بیحوصلی بعد از ترک موجب فرار فرد از مسئولیتهای خود میگردد. در نتیجه این فرار از مسئولیت حس ناامیدی و بیارزشی و یاس در بیمار مبتلا به افسردگی بعد از ترک شدت مییابد.
در واقع میتوان گفت این گروه از افراد در یک چرخه معیوب و بدون بازگشت حس شکست گرفتار میشوند. پژوهشها نشان میدهد ریسک بازگشت به اعتیاد در کسانی که دچار افسردگی ترک مواد شدهاند دو برابر بیشتر از سایرین است. به همین دلیل باید افسردگی بعد از ترک مواد را کاملا جدی گرفت و برای درمان آن اقدامات علمی و عملی انجام داد. با درمان افسردگی هم احتمال مصرف دوباره مواد کم میشود و هم کیفیت زندگی فرد بعد از ترک افزایش مییابد.
داروهای ضد افسردگی موثر در ترک اعتیاد
برای اینکه انگیزه حذف پاکی بعد از ترک مواد در افراد حفظ شود باید برای درمان افسردگی در آنها اقدام کرد. بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد شامل چند گروه مختلف میباشد. به کمک این قرصها میتوان به بهبود خلق و خو و کاهش خطر بازگشت به مواد مخدر در فرد کمک شایان توجهی نمود.
معرفی دستهبندی های داروهای ضد افسردگی
داروهای مختلفی که برای درمان افسردگی به ویژه بعد از ترک مواد مخدر تجویز میشوند عبارتند از:
- مهار کنندههای بازجذب سروتونین (SSRI): داروهای نظیر فلوکستین و سرترالین در این گروه از داروهای ضد افسردگی بعد از ترک قرار دارند. با مصرف این قرصها از بازجذب سروتونین در مغز از بروز علائم افسردگی جلوگیری میشود. وقتی میزان این هورمون در انتقال دهندههای عصبی مغز بیشتر شود اضطراب کاهش پیدا کرده و خلق و خو بهتر میشود. این گروه از داروهای ضد افسردگی به عنوان اولین تجویز پزشکان برای درمان افسردگی به شمار میروند. البته باید به مولفههای مختلفی نظیر وضعیت جسمی بیمار و سابقه بیماری او نیز برای تجویز داروی ضد افسردگی توجه کرد.
- مهار کنندههای بازجذب سروتونین و نوراپینفرین (SNRI): دولوکستین و ونلافاکسین از جمله مهمترین داروهای این گروه از قرصهای ضد افسردگی هستند. مکانیزم عمل این داروها از طریق مهارکنندگی بازجذب دو هورمون سروتونین و نوراپینفرین است. از این گروه از داروهای ضد افسردگی زمانی که افسردگی همراه با دردهای مزمن بروز کند استفاده میکنند.
- مهار کنندههای بازجذب نوراپینفرین و دوپامین (NDRI): از دیگر قرصهایی که به عنوان بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد شناخته میشوند NDRI ها هستند. بوپروپیون اصلیترین داروی این گروه از داروهای ضد افسردگی به شمار میرود. با مصرف این قرصها سطح دوپامین و نوراپینفرین در مغز بالا رفته و در نتیجه علائم افسردگی بهبود مییابد. بعلاوه این گروه از داروها سطح انرژی و تمرکز در فرد را بهبود میبخشند. این داروهای ضد افسردگی بعد از ترک برای افرادی که به نیکوتین و دیگر محرکها وابستگی داشتهاند تجویز میشود.
بررسی تاثیر در دارو بر افسردگی ناشی از ترک
هر کدام از داروهای ضد افسردگی بعد از ترک مواد مخدر مکانیزم عمل و تاثیر خاص خود را دارد. پزشکان در تجویز دارو برای درمان افسردگی بعد از ترک به تاثیر داروها نیز توجه میکنند. تاثیر داروهای مختلف ضد افسردگی بعد از ترک شامل موارد زیر میباشند:
- داروهای گروه SSRI: این داروها با افزایش سطح هورمون سروتونین در مغز و به تریج خلق و خو را بهبود بخشیده و تثبیت میکنند. همچنین کاهش اضطراب نیز به عنوان یکی دیگر از اثرات این گروه از داروها بعد از ترک مواد شناخته میشود. توجه داشته باشید مه تاثیر داروهای گروه SSRI بعد از چند هفته مصرف مشخص خواهد شد.
- داروهای گروه SNRI: این گروه از داروها علاوه بر بهبود علائم افسردگی دردهای بعد از ترک مواد را نیز تسکین میدهند. بنابراین اگر بیمار با دردهای مزمن عصبی بعد از ترک مواد مخدر مواجه باشد بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد SNRI ها هستند.
- داروهای گروه NDRI: با مصرف این داروها ولع مصرف مواد مخدر در فرد کاهش پیدا میکند. همچنین به دلیل افزایش سطح هورمون دوپامین انگیزه ایجاد شده و افکار منفی کاهش پیدا میکنند. اغلب برای کسانی که اقدام به ترک سیگار کردهاند از این گروه از داروها استفاده میشود.
در کنار اثرات درمانی این داروها عوارض جانبی مختلفی نیز برای آنها مشاهده شده است. مهمترنی عارضههای جانبی داروهای ضد افسردگی بعد از ترک عبارتند از:
- تهوع
- کاهش میل جنسی
- اختلال در خواب
- افزایش فشار خون
- تعریق
- تحریکپذیری
به همین دلیل لازم است داروهای ضد افسردگی حتما با تجویز پزشک متخصص مصرف شوند. همچنین اگر با مصرف این داروها دچار عارضههای شدیدی شدید باید با پزشک مشورت کنید. بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد باید با توجه به جنبههای مثبت و منفی آن انتخاب گردد.
چگونه داروی مناسب را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب داروی ضد افسردگی باید بر اساس عوامل متعددی نظیر عوارض و تاثیرات آن انجام گیرد.
معیارهای انتخاب داروی ضد افسردگی
اولین معیاری که بر اساس آن داروی ضد افسردگی بعد از ترک تجویز میشود شدت افسردگی است. در مواردی که علائم بیماری شدید باشد از داروهایی که سریعالاثر و قویتر هستند کمک میگیرند. مدت زمان ترک ماده مخدر نیز در انتخاب داروی مناسب برای درمان افسردگی موثر است. در مراحل اولیه ترک مغز بیمار حساستر بوده و باید از داروهای ایمنتر استفاده نمود.
بیماریهای مزمن مانند دیابت و فشار خون و مشکلات کبدی هم در انتخاب و تجویز داروی ضد افسردگی نقش مهمی دارند. به عنوان مثال برخی از داروهای ضد افسردگی باعث افزایش فشار خون میشوند. از این رو تجویز آنها برای بیمارانی که به فشار خون بالا مبتلا هستند خطرناک است. روانپزشکان به تداخلات دارویی با داروهای دیگر نیز در زمان تجویز توجه میکنند.
اهمیت مشاوره با روانپزشک
برای انتخاب بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد باید با روانپزشک مشورت نمود. روانپزشک نوع افسردگی را به دقت تشخیص داده و بر اساس آن دارو تجویز میکند. همچنین به همین مولفهها و عوامل مهم در تجویز دارو نیز توجه خواهد کرد. بنابراین مصرف دارو زیر نظر روانپزشک ایمن و با کمترین عارضه جانبی خواهد بود.
۳- بررسی تاثیرات فردی
پاسخ بدن هر فرد به داروهای ضد افسردگی با فرد دیگر متفاوت است. عوامل مختلفی مانند:
- ژنتیک
- سوابق مصرف دارو
- تفاوتهای متابولیک
روی پاسخ به داروهای ضد افسردگی نقش دارند. از این رو داروی ضد افسردگی که برای یک بیمار موثر است روی بیمار دیگر نتایج مطلوبی به همراه ندارد.
درمانهای مکمل برای کاهش افسردگی در ترک اعتیاد
نقش تغذیه در بهبود افسردگی
با مصرف مواد غذایی نظیر ماهیهای چرب و موز و آجیل سطح هورمون دوپامین و سروتونین در مغز بیشتر میشود. در نتیجه علائم افسردگی کاهش یافته و خلق و خو بهبود مییابد. در برخی از مواقع با مصرف مکملهای امگا-۳ و ویتامین B کمپلکس نیز میتوان علائم افسردگی بعد از ترک مواد را کاهش داد.
نقش ورزش و تاثیر آن بر کاهش علائم افسردگی
یکی از موثرترین روشهای طبیعی درمان افسردگی قطعا فعالیتهای ورزشی منظم است. پیادهروی سریع، دوچرخهسواری و دویدن میزان قابل توجهی هورمون اندروفین در بدن آزاد میکند. در نتیجه استرس و اضطراب کاهش یافه و علائم افسردگی بهبود مییابد. ورزش برای ترک اعتیاد به عنوان یکی از بهترین درمانهای مکمل ترک شناخته میشود.
تکنیکهای روان درمانی و مدیتیشن
روان درمانی شناختی (GBT) از موثرترین و کاربردیترین روشهای درمان افسردگی بعد از ترک هستند. با این متد روان درمانی فرد قادر خواهد بود افکار منفی را شناسایی و به خوبی مدیریت کند. یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی نیز برای ایجاد آرامش ذهنی و بهبود کیفیت خواب در افراد مبتلا به افسردگی توصیه میگردد.
نتیجهگیری و گامهای بعدی
افسردگی بعد از ترک اعتیاد یکی از دلایل مهم بازگشت افراد به سمت مواد مخدر است. انتخاب و استفاده از بهترین داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد کمک زیادی به روند درمان میکند. گروههای دارویی متعددی اعم از SSRI و SNRI ها از داروهای موثر در ترک اعتیاد هستند.
هر یک از این داروها باید با تجویز روانپزشک و زیر نظر متخصص باشد. در غیر این صورت مخاطرات و عوارض جدی برای مصرف کننده به همراه دارد. درمان قطعی افسردگی ترک علاوه بر دارو نیاز به مشاوره روانشناسی نیز دارد. همین الان میتوانید از طریق سایت طبیبی نو برای رزرو نوبت مشاوره آنلاین با بهترین متخصصین روانپزشک و روانشناس کشور اقدام کنید.