ارتباط درد لگن در بارداری و جنسیت جنین و باورهای غلط
بر اساس گفته ای دکتر متخصص داخلی یکی از رایج‌ترین مشکلات خانم‌های حامله، درد لگن در بارداری است که در تمامی دوره بارداری، خصوصا سه ماهه سوم، مادران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در بسیاری از افکار به شکل غلط درد لگن در بارداری و جنسیت جنین با یکدیگر مرتبط دانسته می‌شوند.
باورهای نادرست در بارداری بر این مسئله تاکید دارند که درد ناحیه لگنی یا هر نوع درد استخوان در بارداری می‌تواند به نوعی پیش‌بینی‌کننده جنسیت بچه باشد. در این مطلب قصد داریم غلط بودن این باورهای قدیمی در مورد علائم بارداری و دردهای مفصلی را اثبات کنیم و به بررسی مشکلات لگنی در بارداری بپردازیم.
علل درد لگن در دوران بارداری: هورمونی یا فیزیکی؟
وبسایت معتبر rcog در مورد حاملگی و مشکلات ارتوپدی می‌گوید:
“کمربند لگنی حلقه‌ای از استخوان‌ها در اطراف بدن شما در پایه ستون فقرات است. PGP دردی در جلو و/یا پشت لگن است که می‌تواند نواحی دیگر مانند باسن یا ران را نیز تحت تاثیر قرار دهد. همچنین می‌تواند مفاصل ساکروایلیاک در پشت و/یا مفصل سمفیز پوبیس در جلو را تحت تاثیر قرار دهد.”
از مهم‌ترین علل تغییرات فیزیکی در بارداری، آمادگی بدن زن برای زایمان است. بنابراین به ندرت می‌توان درد در نیمه دوم بارداری را نشان‌دهنده آسیب‌های لگنی دانست.
به طور کلی مجموعه‌ای از عوامل مختلف سبب ایجاد درد لگن و عضلات در مادران باردار می‌شوند که در ادامه مهم‌ترین موارد ایجاد درد در ناحیه پایین شکم را بررسی می‌کنیم:
بارداری و تغییرات هورمونی
یکی از مهم‌ترین علت‌های درد لگن و مشکلات مفصلی در بارداری، تغییرات هورمونی در این دوران است. در این دوران، هورمون ریلکسین به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند و هدف آن شل شدن رباط‌های لگن جهت زایمان راحت‌تر نوزاد است. با توجه به بیشترین میزان ترشح ریلکسین در سه‌ماهه دوم بارداری، علائم درد لگن در این دوران شدیدتر خواهد بود.
افزایش وزن
افزایش وزن سبب افزایش میزان فشار بر روی مفاصل لگن و رباط‌های این قسمت می‌شود و همین امر یکی از علل درد لگن و ستون فقرات بارداری است. بدیهی است که با افزایش وزن‌گیری مادر، افزایش سن جنین یا چندقلویی، درد در ناحیه کمر یا درد در پاها تشدید می‌شود.
فعالیت‌های مختلف مثل راه رفتن سریع یا بالا رفتن از پله، سبب افزایش میزان درد مفاصل و درد پشت در بارداری می‌شود. از سوی دیگر درد کشش عضلات به دنبال افزایش سن بارداری، بیشتر می‌شود.
تغییر ساختار لگن
در سراسر دوره بارداری، بدن تلاش می‌کند که خود را برای زایمان آماده کند و تغییر در ساختار لگن یکی از مهم‌ترین تغییرات فیزیکی در بارداری است.
در این روند شاهد تغییر جایگاه استخوان ساکروم و شل شدن مفصل سمفیز پوبیس و به دنبال آن دردهای عضلانی در بارداری هستیم. تغییرات لگن در دوران بارداری سبب می‌شود که بسیاری از مادران درد در نزدیکی رحم را طی این تغییرات تجربه کنند.
انقباضات براکستون هیکس
این انقباضات که به عنوان انقباضات کاذب نیز شناخته می‌شوند، در سه ماهه سوم بارداری تشدید شده و غالبا با درد شدیدی همراه نیستند.
با این حال می‌توانند نوعی ناخوشایندی نسبی و مشکلات ارتوپدی در بارداری را برای مادر به وجود بیاورند. به همین دلیل بهتر است در هنگام تجربه حساسیت مفاصل در دوران بارداری یا درد در هفته‌های آخر بارداری، با فوق تخصص داخلی تهران مشورت کنید.
عفونت مجاری ادراری
از دیگر علل درد مفاصل در بارداری، عفونت ادراری شدید یا UTI است. دقت کنید که عدم درمان این بیماری سبب عفونت کلیه و مشکلات بیشتری خواهد شد.
بنابراین با مشاهده علائمی مثل ادرار خونی، کدر، تکرر و سوزش ادرار یا حتی درد کمر در بارداری به دکتر متخصص داخلی مراجعه کنید.
آیا درد لگن به جنسیت جنین ارتباط دارد؟ بررسی علمی و پزشکی
یافته‌های علمی نشان می‌دهند که درد مفصل لگن هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد و پیش بینی جنسیت از درد لگن کاری عبث است. این باور عامیانه نسبت به علائم درد بارداری می‌تواند مشکلات بزرگی را برای زنان باردار به وجود بیاورد. در واقع قطعی‌ترین راه تشخیص دادن جنسیت جنین، استفاده از سونوگرافی جنسیت جنین است.
آشنا شدن با بررسی علمی درد لگن و شواهد پزشکی در بارداری سبب می‌شود که آگاهی بیشتری نسبت به غلط بودن این دیدگاه به دست بیاورید. برای کسب اطلاعات تخصصی در مورد درد لگن در بارداری و تاثیرات بارداری بر مفاصل می‌توانید به وب‌سایت‌های زیر مراجعه کنید:
تأثیر هورمون‌ها بر درد لگن و کمر در بارداری
همان‌طور که گفته شد، هورمون‌ها نقش بسیار مهمی در روند تغییرات بدن یک زن در دوران بارداری دارند. به طور کلی ترشح هورمون ریلکسین و پروژسترون، تاثیر بیشتری بر رباط‌ها و مفاصل لگن می‌گذارند.
هدف از افزایش این هورمون‌ها، کمک به کشیدگی رباط‌ها و شل شدن مفاصل برای تسهیل روند زایمان طبیعی است. به همین سبب ممکن است که احساساتی مثل درد زیر شکم یا درد کشاله ران در طول بارداری سبب ناراحتی فرد شود.
باید به این مسئله دقت کنید که در دوره پس از زایمان و در عرض چند ماه، با کاهش سطح هورمون‌ها، بدن به حالت طبیعی خود بازمی‌گردد و این گونه شاهد افزایش حساسیت مفاصل نیستیم.
با این حال ممکن است مشکلات مفصلی، درد کمر و درد کشاله ران در بارداری بعدی، گریبان‌گیر فرد شوند. در نمودار زیر می‌توانید روند افزایش یا کاهش هورمون‌های مهم دوران بارداری مثل اثرات هورمون ریلکسین را مشاهده کنید:
نتیجه‌گیری: چگونه می‌توانید از درد لگن در بارداری راحت‌تر عبور کنید؟
درد لگن در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش وزن و تغییرات ساختاری رخ می‌دهند. با توجه به بررسی‌های علمی صورت گرفته، این تغییرات دردناک هیچ ارتباطی به جنسیت جنین ندارند و در هر شرایطی ممکن است برای یک مادر باردار ایجاد شوند. تنها راه قطعی فهمیدن جنسیت جنین، بررسی جنسیت جنین با سونوگرافی است.
بهتر است برای پیشگیری و درمان درد لگن، از فعالیت‌های سنگین روزانه پرهیز کنید و برای تغییرات بدن در بارداری آماده شوید. همچنین می‌توانید پس از مشورت با یک متخصص، حرکات ورزشی اصلاحی و درمانی مناسب اثرات درد لگن در بارداری را کاهش دهید. با وجود پلتفرم طبیبی نو می‌توانید در کمترین زمان ممکن، از بهترین متخصص‌های زنان و زایمان یا فیزیوتراپیست‌های حرفه‌ای وقت مشاوره دریافت کنید.