علائم بارداری در ماه اول | نکاتی که هر زن باید بداند
علائم بارداری در ماه اول به تفکیک هفته متفاوت هستند. در ماه اول بارداری به تفکیک هفته ممکن است علائمی نظیر لکه‌بینی، گرفتگی عضلات، تغییر خلق‌و‌خوی، طعم فلزی دهان، تاخیر پریود، تهوع و تورم سینه را مشاهده کنید. این علائم طبیعی هستند؛ اما در برخی موارد با شدت بیشتری رخ می‌دهند که بایستی در صورت مشاهده آن‌ها مراجعه به متخصص زنان و زایمان را آغاز کنید.
تفکیک علائم آغاز بارداری از علائم سندروم پیش از قاعدگی، آگاهی از اینکه بعداز گذشت چند روز از پریودی احتمال بارداری هست، قطعی و احتمالی بارداری، زمان مناسب برای تست و آزمایش خون، نحوه مدیریت احساسات در این دوران و زمان مناسب برای مراجعه به پزشک برخی از مواردی هستند که به شما در شناخت علائم ماه اول بارداری و حفظ سلامت جنین و مادر کمک می‌کنند.
علائم بارداری در ماه اول (نشانه‌ها به تفکیک هفته)
به دلیل عدم تغییرات جدی در هورمون‌ها و عدم تشکیل جنین به صورت کامل، علائم اولیه بارداری چندان قطعی نیستند و با شدت بالایی رخ نمی‌دهند. با این وجود، علائم بارز در ماه اول بارداری در هر هفته متفاوت هستند:
هفته اول: بدون علامت؟ یا نشانه‌های خیلی خفیف؟
علائم بارداری در هفته اول بعد از لقاح بسیار خفیف هستند. به همین دلیل، علائم بارداری در هفته اول چشم‌گیر نیست؛ اما تغییرات بزرگی در بدن و وضعیت رحم شما در حال انجام است. در این هفته، حتی الگوی قاعدگی شما مطابق گذشته خواهد بود.
هفته دوم: لکه‌بینی و گرفتگی ناشی از لانه‌گزینی
در هفته دوم بارداری اسپاسم مجرای ادراری رخ می‌دهد و فرد گرفتگی گرفتگی رحم همراه با درد را تجربه می‌کند. شدت این درد مشابه درد دوران پریودی است. همچنین ممکن است فرد نشانه‌های فیزیکی حاملگی نظیر گرفتگی شکم و کمر را نیز در این دوران تجربه کند. اگر در این هفته درد آزاردهنده و ادامه‌دار را تجربه می‌کنید، بایستی برای ارزیابی سلامت و وضعیت فعلی‌تان به پزشک مراجعه کنید.
یکی دیگر از علائم حاملگی در هفته دوم بارداری، لکه‌بینی است. این لکه‌بینی در اثر فرایند لانه‌گزینی زمان لقاح رخ می‌دهد. به عبارتی، متصل‌شدن تخمک بارورشده به دیواره رحم باعث لکه‌بینی لانه‌گزینی خفیف و مشاهده خون روی لباس زیر می‌شود.
هفته سوم: تغییر خلق‌وخو، طعم فلزی دهان
در هفته سوم بارداری، سطح بعضی از هورمون‌ها به طور قابل توجهی تغییر می‌کند. این تغییرات، بر احساسات و خلق‌و‌خوی شما تاثیر می‌گذارد. علائم فوری بارداری نظیر مودی‌بودن، عصبانیت بیش از اندازه، اضطراب و شادی و هیجان از نتایج تغییرات هورمونی ناشی از بارداری در هفته سوم هستند.
یکی دیگر از نتایج تغییرات هورمونی در هفته سوم بارداری، احساس طعم فلزی نظیر طعم آهن یا سکه در دهان است. به همین دلیل، اگر هنگام مصرف تغذیه در بارداری یا حتی بدون خوردن غذا در این هفته چنین مزه‌ای را احساس می‌کنید، احتمالا باردار هستید.
هفته چهارم: تأخیر پریود، تهوع، تورم سینه
اگر دوره قاعدگی شما منظم است، اما حالا تاخیر تاخیر در قاعدگی را تجربه می‌کنید، احتمالا باردار هستید و در هفته چهارم بارداری قرار دارید. تأخیر قاعدگی، بارزترین علامت شروع بارداری است.
تهوع صبحگاهی نیز در هفته چهارم بارداری بروز پیدا می‌کند. با توجه به اینکه ممکن است برخی از مادران باردار هرگز دچار تهوع بارداری نشوند برخی در پی دانستن این هستند که حالت تهوع در بارداری نشانه دختر یا پسر بودن هست یا خیر. به وجود‌آمدن تغییرات سینه نظیر حساس‌شدن و متورم‌شدن سینه‌ها نیز در این هفته رخ می‌دهد و پس از سازگاری بدن با تغییرات هورمونی از بین می‌روند.
تفاوت علائم بارداری با علائم پیش از قاعدگی (PMS)
به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی در بارداری و قاعدگی، این دو دوره علائم مشابهی دارند که تشخیص علائم ماه اول بارداری را نسبتا دشوار می‌سازد. به طوری که بسیاری از خانم‌ها، همواره در حال جستجوی مطالبی نظیر درد سینه پریود یا بارداری، تفاوت بارداری و پریود، PMS یا حاملگی هستند.
مقایسه علائم رایج و نشانه‌های مشابه این دو دوره به شما در درک بهتر تفاوت علائم پریود و حاملگی و تشخیص بارداری در هفته‌های ابتدایی کمک می‌کند:
| علائم | شدت علائم حاملگی در ماه اول | شدت علائم پیش از قاعدگی |
| درد و تورم سینه‌ها | مداوم و شدید است. | خفیف تا متوسط است و با شروع قاعدگی کاهش پیدا می‌کند. |
| تغییرات خلق‌و‌خوی | نوسانات خلقی و احساسی بسیار بالایی رخ می‌دهد. به طوری که ممکن است فرد بدون دلیل گریه کند. | خود را با تحریک‌پذیری، غم و خشم نشان می‌دهد. |
| تهوع | بسیار رایج است. | در موارد نادری رخ می‌دهد. |
| گرفتگی عضلات | مشابه درد پیش از شروع قاعدگی است؛ اما با شدت کمتری رخ می‌دهد. | پیش از شروع دوران قاعدگی رخ می‌دهد و با آغاز این دوره، کاهش پیدا می‌کند یا کاملا از بین می‌رود. |
| نفخ شکم | بسیار شایع است و ممکن است با یبوست همراه باشد. | بسیار شایع است و چندین روز پیش از شروع قاعدگی رت می‌دهد. این مورد یکی از علائم پریود نشدن هم به شمار می‌رود. |
علائم قطعی، شایع و احتمالی بارداری از دید پزشکی
با توجه به این که بسیاری از علائم بارداری در ماه اول مشابه نشانه‌های سندروم پیش از قاعدگی (PMS) هستند، علائم بارداری از دیدگاه پزشکی به ۳ دسته قطعی، شایع و احتمالی تقسیم شده‌اند تا تشخیص بارداری برای شما آسان‌تر شود:
علائم احتمالی: تهوع، خستگی، تغییرات خلقی
با وجود این که علائم اولیه بارداری نظیر تهوع، حساسیت به بو، خستگی و تغییرات خلقی در میان زنان باردار رایج هستند، نمی‌توان آن‌ها را به تنهایی به عنوان نشانه قطعی بارداری در نظر گرفت؛ زیرا ممکن است عارضه یا شرایط دیگری باعث بروز این علائم احتمالی شده باشد.
علائم شایع: پریود نشدن، حساسیت پستان، تکرر ادرار
پریودنشدن، حساسیت پستان و تکرر ادرار نیز برخی از اولین علائم بارداری هستند. این علائم شایع، به تنهایی معیار تشخیص قطعی بارداری نیستند؛ اما احتمال آن را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهند.
علائم قطعی: تست مثبت، سونوگرافی، آزمایش خون
برای تشخیص قطعی بارداری بایستی از روش‌های کاملا مطمئن نظیر آزمایش‌های تخصصی استفاده کنید. در صورتی که نتیجه تست، سونوگرافی و آزمایش خون شما مثبت باشد، به طور قطعی باردار هستید.
علائم کمتر شناخته‌شده ولی واقعی در ماه اول
علاوه‌بر علائم شایع، احتمالی و قطعی بارداری، برخی علائم ظاهری و علائم فوری بارداری نیز وجود دارند که کمتر شناخته شده‌اند. با بررسی وجود این علائم می‌توان بارداری در ماه‌های اول را تشخیص داد. این نشانه های بارداری عبارت‌اند از:
- یکی از علائم عجیب ولی واقعی، احساس طعم فلزی در دهان است که ممکن است در طول روز ادامه داشته باشد.
- برخی زنان در هفته‌های اول بارداری دچار احتقان یا گرفتگی بینی بدون سرماخوردگی می‌شوند.
- یکی از علائم حاملگی در ماه اول، ترشحات بی‌رنگ یا شیری‌رنگ و بدون بوی واژن است، افزایش پیدا می‌کند.
- در برخی زنان، بزاق دهان هم‌زمان با حالت تهوع افزایش پیدا می‌کند.
- سردردهای خفیف و مکرری به دلیل تغییرات هورمونی یا افت قند خون رخ می‌دهد.
- به دلیل تغییرات رگ‌های خونی و افزایش حجم خون در حال گردش، نوسانات فشار خون رخ می‌دهد.
چه زمانی باید تست بدهیم؟ (راهنمای دقیق استفاده از تست‌های بارداری)
چند روز بعد از لقاح تست بدهیم تا نتیجه واقعی مشخص شود؟ زمان انجام تست و آزمایش جهت اطلاع دقیق از وضعیت بارداری با توجه به نوع آزمایش متفاوت است. ممکن است برخی افراد با توجه به شرایط خاص، به تکرار آزمایش نیاز داشته باشند.
سایت معتبر nhs می‌نویسد:
“اگر فکر می‌کنید باردار هستید اما هیچ علامتی مشاهده نکرده‌اید، هنوز هم ممکن است باردار باشید. هر کسی متفاوت است و هیچ کس دیگری بارداری مشابه بارداری شما نخواهد داشت.”
تفاوت تست ادرار و آزمایش خون
هر دو آزمایش خون و ادرار برای تشخیص بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این تفاوت که آزمایش خون قابلیت اندازه‌گیری میزان hCG موجود در جریان خون را دارد. به همین دلیل برای تعیین سن بارداری، نظارت بر از دست‌دادن جنین، تشخیص بارداری خارج رحمی احتمالی و تشخیص سایر بیماری‌هایی که باعث تولید و افزایش هورمون hCG می‌شوند نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تست ادرار بسیار ساده و بدون درد است. شما به راحتی و با کم‌ترین هزینه می‌توانید یک بی‌بی چک تهیه کنید و این تست را در منزل انجام دهید. در حالی که آزمایش خون با هزینه و درد بیشتری همراه است و برای انجام آن بایستی به دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید.
زمان مناسب انجام تست
بهترین زمان تست بارداری خون و آزمایش hCG، حدود یک هفته پس از تخمک‌گذاری است. همچنین، زمان مناسب برای آزمایش بارداری ادرار با استفاده از بی‌بی‌چک، همان روز یا صبح روز بعد از لقاح است.
در مواردی نظیر بارداری ناخواسته یا داشتن رابطه جنسی کنترل‌نشده و مشاهده هر یک از علائم حاملگی می‌توانید برای انجام تست دقیق ادرار یا آزمایش خون جهت اطمینان از وضعیت بارداری خود اقدام کنید.
چرا ممکن است تست اول منفی شود؟
منفی‌بودن نتیجه تست بارداری لزوما به معنای عدم بارداری شما نیست. بلکه ممکن است در زمان و شرایطی برای انجام تست اقدام کرده باشید که هورمون بارداری hCG در بدن شما به مقدار مورد نیاز نرسیده باشد. رایج‌ترین شرایطی که با وجود بارداری، نتیجه تست منفی می‌شود، عبارت‌اند از:
- آزمایش شما برای آزمایش زودهنگام به اندازه کافی حساس نبوده است.
- از اولین ادرار روز استفاده نکرده‌اید.
- قبل از آزمایش مایعات زیادی نوشیده‌اید و مقدار هورمون را در ادرار خود رقیق کرده‌اید.
چالش‌های روانی و احساسی در ماه اول بارداری
بارداری یک دوره عظیم از تغییرات برای فرد باردار است. افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون، به خصوص در چند ماه اول بارداری، باعث نوسانات خلقی شدید ناشی از احساس بارداری می‌شود که برای فرد باردار و اطرافیان او بسیار آزاردهنده است.
طبق داده‌ها، به طور میانگین از هر ۴ نفر یک نفر در دوران بارداری علائم اضطراب، عدم قطعیت و اطمینان در تصیمیم‌گیری، تغییرات مکرر خلق‌و‌خوی از شادی به خستگی بارداری و بی‌حوصلگی، نگرانی از بارداری یا زایمان و احساس ترس از مادر شدن را تجربه می‌کنند.
تاثیر ذهن، استرس و اضطراب بارداری بر عملکرد بدن و سلامت جنین انکارناپذیر است. به همین دلیل، برای حفظ سلامت جنین و گذراندن این دوره موقت بایستی بر احساسات خود غلبه کنید و در صورت نیاز به پشتیبانی احساسی، از مشاور و پزشک متخصص زنان و زایمان تهران یا شهر محل سکونت خود کمک بگیرید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
با وجود این که اولین علائم بارداری طبیعی و بی‌خطر هستند، اما در صورت مشاهده مشکل جدی و علائم خطرناک بارداری، مراجعه به پزشک و اورژانس بارداری برای مراقبت پزشکی، ضروری است. علائم هشدار و حالات حاملگی پرخطر عبارت‌اند از:
- خونریزی واژینال شدید یا مداوم (سقط جنین یا بارداری خارج رحمی)
- درد شدید یا مداوم در ناحیه شکم یا لگن
- تغییر دمای بدن و تب بالا
- احساس سرگیجه یا ضعف شدید و بی‌هوشی
- بی‌حسی یا گزگز در اندام‌ها
نتیجه‌گیری
علائم بارداری در ماه اول براساس هفته متفاوت است؛ اما علائم ظاهری مانند عقب افتادن قاعدگی، تهوع صبحگاهی، حساسیت و تغییر سینه‌ها، خستگی شدید، تغییر خلق‌وخو و تکرر ادرار از شایع‌ترین نشانه های بارداری در ماه اول هستند. برخی از نشانه‌های بارداری بدون تست مشابه نشانه‌های سندروم پیش از قاعدگی (PMS) هستند. به همین دلیل تشخیص قطعی فقط با تست بارداری و آزمایش خون امکان‌پذیر است.
اگر برخی از این نشانه‌ها را در خود مشاهده می‌کنید، منتظر نمانید. انجام تست بارداری خانگی اولین قدم برای تشخیص بارداری است. برای انجام صحیح مراحل و دریافت راهنمایی تخصصی، حتما با پزشک مشورت کنید؛ چرا که تشخیص زودهنگام، نقش مهمی در حفظ سلامت مادر و جنین دارد. اگر در این زمینه به بررسی دقیق‌تری نیاز دارید می‌توانید همین حالا برای رزرو نوبت مشاوره و معاینه از متخصص زنان و زایمان اصفهان، تهران و سایر شهرهای ایران طبیبی نو به صورت حضوری یا آنلاین اقدام کنید.
