بعد از فلوراید تراپی کودکان چه باید کرد؟
فلورایدتراپی که به عنوان یکی از روش‌های موثر در پیشگیری و کنترل پوسیدگی دندان کودکان به شمار می‌رود، نیازمند مراقبت‌هایی بعد از اجرا است. یکی از متداول‌ترین سوالات والدین این است که بعد از فلوراید تراپی کودکان چه باید کرد؟ با توجه به توصیه‌های پزشکان اقداماتی که فلوراید را تا مدت طولانی‌تری روی دندان نگه می‌دارد در تاثیرگذاری این روش درمانی موثر خواهند بود. رعایت رژیم غذایی، عدم شستشوی دهان و پرهیز از مسواک زدن اصلی‌ترین مراقبت‌های پس از فلوراید دندان کودکان است. با توجه به پیچیدگی کنترل کودکان و رعایت توصیه‌های بعد از فلورایدتراپی در ادامه به بررسی دقیق این موضوع خواهیم پرداخت.
فلوراید تراپی چیست و چگونه عمل می‌کند؟
فلوراید تراپی به معنای استفاده از ماده معدنی فلوراید برای تقویت مینای دندان و درمان پوسیدگی دندان کودکان است. این فرایند می‌تواند به صورت موضعی (توسط دندانپزشک) یا سیستماتیک انجام شود. با توجه به نقش این روش درمانی در حفظ سلامت دندان‌ها، انجام آن از سن رویش دندان‌های شیری (۶ ماهگی) آغاز می‌شود.
اقدامات اولیه پس از فلوراید تراپی
مراقبت‌های پس از فلوراید دندان کودکان در ساعات اولیه پس از درمان اهمیت ویژه‌ای دارد. بسیاری از توصیه‌ها و تحقیقات پزشکی در جواب به سوال بعد از فلوراید تراپی کودکان چه باید کرد، به اقدامات مناسب در روز اول اشاره دارد. روند وارنیش فلوراید به نسبت سریع است اما برای حفظ تأثیرات فلوراید تراپی بهتر است ماده آن تا مدتی روی دندان باقی بماند. به همین دلیل است که در توصیه‌های بعد از فلورایدتراپی گفته می‌شود تا ساعتی بعد کودک دهان خود را نشوید، مسواک نزند، نخ دندان نکشد و حتی از مصرف مواد غذایی بپرهیزد. این که مراقبت‌های بعد از فلوراید تراپی تا چند ساعت بعد از درمان باید رعایت شوند، به تشخیص پزشک و شرایط دندان کودک بستگی دارد.
با توجه به اهمیت رعایت مراقبت‌های پس از فلوراید دندان کودکان و عدم آگاهی کودکان زیر شش سال، بسیاری وارنیش فلوراید را برای سنین زیر ۶ سال مناسب نمی‌دانند. به طور کل پیشنهاد می‌شود قبل از اقدام درمانی آموزش‌های لازم را به کودک خود بدهید. پس مطابق دستورالعملی که بالاتر گفته شد:
کودک شما می‌تواند بلافاصله پس از استفاده از وارنیش فلوراید بخورد و بنوشد. اما فقط غذاهای نرم و مایعات سرد یا گرم (نه داغ) به او بدهید.
تا حداقل ۴ تا ۶ ساعت مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن انجام نشود. ممکن است پزشک کودک به شما توصیه کند که تا صبح روز بعد صبر کنید تا مسواک یا نخ دندان بزنید. اگر کودک شما بلد است تف کند، به او یادآوری کنید هنگام شستن دهان، تف کند.
نکات مهم برای والدین در مراقبت از کودکان پس از فلوراید
- در رابطه با استفاده از این روش درمانی با دندانپزشک کودکان متخصص مشورت کنید.
- در مواردی ممکن است اقدامات سیستماتیک با نظارت والدین برای حفظ سلامت دندان‌ها کافی باشد.
- قبل از جلسه فلوراید تراپی وعده غذایی سیرکننده‌ای به کودک خود بدهید.
- درباره مصرف خمیر دندان حاوی فلوراید با پزشک کودک مشورت کنید.
- تقویت مینای دندان به کمک فلوراید، با توجه به شرایط کودک باید در فواصل زمانی مختلف تکرار شود.
دستورالعمل‌های روزانه برای مراقبت از دندان‌ها بعد از فلوراید تراپی
وارنیش فلوراید لایه‌ای نازک از فوم یا ژل است که به تدریج به مینای دندان نفوذ می‌کند. این ماده معدنی جذب کلسیم و فسفر را افزایش می‌دهد که بر استحکام دندان و ترمیم پوسیدگی‌ها موثر خواهد بود. تاثیرگذاری حداکثری این ماده با حفظ آن روی دندان تا حدود ۶ ساعت امکان‌پذیر است. شستشوی دهان با مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان در روز اول ممکن است این ماده را از سطح دندان جدا کند.
پس از گذشت ۲۴ ساعت اول، مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و دهانشویه باید به‌طور اصولی انجام شود. که مصرف بیش از حد فلوراید ممکن است باعث ایجاد فلوئوروزیس و لک شدن دندان شود. پس بعد از وارنیش فلوراید درباره نوع دهانشویه و خمیردندان کودک با دندانپزشک مشورت نمایید.
غذاهای مناسب و نامناسب پس از فلوراید تراپی
تغذیه نقش مهمی در روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان و مراقبت‌های پس از فلوراید دندان کودکان دارد. مواد غذایی به طور مستقیم با دندان در ارتباط خواهند بود و بر ساختار آن تاثیر خواهند گذاشت. در ادامه مهم‌ترین توصیه‌های بعد از فلورایدتراپی مخصوص رژیم غذایی را مشاهده می‌کنید:
- تا ساعتی بعد از فلوراید تراپی هیچ‌گونه خوراکی یا مایع مصرف نشود.
- روز اول بعد از فلوراید تراپی از غذاهای خنک و نرم مانند پوره سیب‌زمینی، ماست یا سوپ برای کودک استفاده شود.
- غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد را بعد از فلوراید تراپی مصرف نکنید.
- تا ۲۴ ساعت از خوردن غذاهای چسبنده، غذاهای ترد و سخت و انواع مرکبات پرهیز کنید.
- موادهایی که حاوی فلوراید هستند مانند چای، ماهی یا برخی شیرخشک‌ها می‌توانند در حفظ ساختار دندان‌ها موثر باشند.
- اگر بعد از فلوراید تراپی کودک شما به واسطه تشنگی بی‌تابی می‌کرد، با مشورت پزشک می‌توانید از مایعات شفاف بدون پالپ مانند آب استفاده کنید.
- از مصرف غذاهای اسیدی، خیلی سفت و موادی که به مینای دندان آسیب می‌رسانند جلوگیری کرد.
مراقبت‌های ویژه برای جلوگیری از بروز عوارض
ایمنی فلوراید در کودکان بالا است؛ با این حال در مواردی نادر ممکن است به واسطه اجرای اشتباه تکنیک‌ها عوارضی در کودک ایجاد شود. قورت دادن مواد فلورایدی یا مصرف بیش از حد آنمی‌تواند دل درد و حالت تهوع ایجاد کند. در این موقعیت با مشورت پزشک به کودک شیر دهید تا اثرات فلورایدی به حداقل برسد.
مصرف بی‌رویه فلوراید می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های سفید روی دندان یا هموستاز استخوان شود. شما با مراجعه به دندانپزشک مجرب و رعایت توصیه‌های بعد از فلورایدتراپی احتمال این وقایع را به حداقل خواهید رساند.
اهمیت مراجعه منظم به دندانپزشک پس از فلوراید تراپی
فلوراید تراپی مینای دندان را مقاوم می‌کند اما جهت بررسی تاثیرگذاری آن و اجرای مجدد وارنیش فلوراید باید در فواصل مشخص به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کرد. انجام مجدد فلورایدتراپی هر ۳ الی ۶ ماه یکبار ممکن است نیاز باشد. به هر حال با معاینه تخصصی، ساختار دندان کودک بررسی، روش درمانی مناسب تعیین و در صورت نیاز فلوراید درمانی تکرار می‌شود. در مواردی ممکن است با رعایت کامل توصیه‌های پزشکی تنها با فلورایدتراپی سیستماتیک سلامت دندان تضمین شود.
نتیجه‌گیری
جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری و دائمی کودکان نقش مهمی در کیفیت زندگی آن‌ها خواهد داشت. در این مطلب در کنار معرفی روش فلورایدتراپی، به این پرداختیم که بعد از فلوراید تراپی کودکان چه باید کرد. سلامت و مقاومت دندان کودک شما با انجام این مراقبت‌های بهداشتی تا حد زیادی تضمین خواهد شد. به طور کل پیشنهاد می‌شود، پوسیدگی دندان کودک خود را نزد پزشکی متخصص پیگیری و با معاینات دوره‌ای سلامت دهان و دندان کودک خود را حفظ نمایید.