ادم یا ورم پا

دکتر غلامرضا ژیان چرخ کاردی ۱۹, ۱۴۰۳آخرین بروزرسانی: بهمن ۱, ۱۴۰۳

۰ زمان تقریبی مطالعه 3 دقیقه

به حالتی گفته میشود که پا نسبت به حالت نرمال تغییر سایز بدهد که میتواند نشانگر بیماری های مختلف باشد درمرحله ی اول باید نوع ادم را مشخص کنیم که بتوانیم علت ان را بیابیمادم پا در دو گروه دسته بندی میشوند:

انواع ادم پا :

ادم یک طرفه

یک پا درگیر ادم و ورم میشود ادم های یک طرفه شامل سه نوع میشوند که برای اینکه نوع ادم یک طرفه را تشخیص دهیم باید بدانیم که سه نوع رگ در بدن وجود دارد

۱.سرخرگ

۲.سیاهرگ

۳.رگ لنفاوی

اگر ادم یک طرفه باشد علت گرفتگی (ورید یا سیاهرگ / سرخرگ یا رگ لنفاوی است )

اگر گرفتگی ورید یا سیاهرگ باشد :

بیمار دچار DVT میشود بیشتر در بیمارانی دیده میشود که کم تحرک بوده اند

علائم DVT :

بیمار با درد و تورم پا مراجعه میکند و با تغییر پوزیشن پا بیمار متوجه درد است

چه کسانی مستعد DVT هستند:

افرادی که محدودیت حرکت داشته باشند به دلیل:

بیماری

سن بالا

بستری بودن در بیمارستان بیشتر از سه روز

جراحی

سابقه DVT در گذشته

فلج بودن

شکستگی پا \ترومای پا

خانم های باردار

افرادی که قرص های جلوگیری از بارداری مصرف میکندد

افراد دچار سرطان و …

تشخیص DVT:

۱. اندازه گیری پا نسبت به پای مقابل:

پایی که درگیر DVT است اگر نسبت به ساق پای مقابل سه سانتی متر

بیشتر تورم داشته باشد میتواند تشخیص DVT را تقویت کند

نحوه ی اندازه گیری:

ده سانتی متر پایین تر از tuberosity of the tibia (برجستگی استخوان زانو) هر دو پا را اندازه میگیریم اگر اختلاف انها سه سانتی متر بود تشخیص میتواند DVT باشد

۲. سونوگرافی داپلر

۳. چک کردن D- dimer

گر مثبت بود نمیتوانیم به طور حتم DVT را تشخیص بدهیم ولی اگر منفی باشد مطمئن میشویم که بیمار دچار DVT نشده است

D- dimer: ازمایشی است که نشان میدهد ایا لخته خونی در عروق تشکیل شده است یا خیر

اگر گرفتگی سرخرگ باشد:

تشخیص گرفتگی سرخرگ های پا:

نبض پا را چک میکنیم)نبضdorsalis pedis و posterior tibial artery )

اگر نبض را احساس نکردیم به گرفتگی عروق شک میکنیم که میتواند به علت وجود سندرم کمپارتمان باشد

سندرم کمپارتمان: سندرمی است که در طی حادثه \پرت شدن \تروما\ ضربه و شکستگی ها به وجود می اید

و علائم ان :

سفتی. تورم بسیار زیاد . درد .بی حسی. فلج پا. پای سرد و رنگ پریدگی

ناخن پا را فشار میدهیم که بررسی کنیم که capillary filling بعد از دو ثانیه به حالت اول برمیگردد یا خیر

اگر capillary filling ناخن پا بعد از فشار سفید و بعد از دو ثانیه به حالت اولیه بر میگردد یا نه اگر برگشت گرفتگی وجود ندارد

اگر گرفتگی رگ های لنفاوی باشد :

علت:

میتواند به دلیل وجود تومور یا توده در ناحیه لگن باشد

تشخیص گرفتگی رگ های لنفاوی:

۱. باید غدد لنفاوی ناحیه ای را بررسی کنیم (زیر بغل .کشاله ران و…) اگر غدد لنفاوی برجسته داشتیم شک بر گرفتگی خواهد بود

۲. باید B symptom را چک کنیم

به علائمی مانند کاهش وزن بیشتر از ۶ درصد در ۶ماه \تعریق شبانه \تب میگویند

اگربیمار علائم فوق را در برداشت

میتوانیم به وجود توده یا تومور در ناحیه لگن شک کنیم که برای بررسی بیشتر باید حتما سونوگرافی از ناحیه شکم و لگن و سی تی اسکن انجام شود

نکته مهم : سلولیت ها هم میتوانند باعث گرفتگی های یک طرفه شوند

سلولیت :ناحیه ای برجسته عفونی قرمز همراه با تب که بیمارانی که درگیر سلولیت هستند تعدادگلبولهای سفید و همچنین فاکتور های التهابی انها افزایش می یابد .

هر دو پا درگیر ادم و ورم میشود

تشخیص ادم دو طرفه:

در این حالت باید ازمایش البومین را درخواست دهیم

اگر کمتر ازmg\dl 2.5 باشد:

باید دلایل پایین اومدن پروتئین البومین را بررسی کنیم که میتواند:

سندرم نفروتیک باشد که البومین از طریق ادرار دفع میشود که ازمایش ادرار ۲۴ ساعته را برای بررسی بیشتر درخواست میدهیم اگر میزان پروتئینی که در ادرار دیده شد بیشتر از ۳ گرم بود سندرم نفروتیک را ثابت میکند ·

میتواند مشکل سیروز یا نارسایی کبد باشد که البومین در این حالت تولید نمیشود ·

افرادی که سو تغذیه دارند به دلیل کمبود پروتئین کافی در رژیم غذایی ·

اگر البومین نرمال بود:

باید برای بیمار بررسی های سلامت قلب و دریچه های قلب درخواست دهیم

باید بیمار حتما از نظر سلامت کلیه هم بررسی شود

اگر بررسی های انجام شده در قلب .کلیه و کبد هم به خوبی پیش رفت ادم میتواند به دلیل

مصرف قرص هایی مانند:

آملودیپین

قرص های پیشگیری از بارداری

پیوگلیتازون (برای بیماران دیابتی تجویز میشود )

قرص هایNSAID (قرص های ضد درد و التهاب مانند استومینوفن\ناپروکسن و…)

نکته : بیماران که دچار مشکلات تیروئیدی هستند به خصوص هایپوتیروئیدی (کم کاری تیروئید ) هم ادم پا را تجربه میکنند که برای بررسی بیشتر