ایمپلنت دندان چیست و انواع آن
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت نوعی پیچ تیتانیومی است که مستقیماً در استخوان فک قرار می‌گیرد و جایگزین ریشه دندان از دست رفته می‌شود. پس از جایگذاری، استخوان اطراف ایمپلنت به تدریج به آن جوش می‌خورد و ایمپلنت را محکم در جای خود نگه می‌دارد. سپس یک دندان کاذب (تاج دندان) که با رنگ و شکل دندان‌های موجود و قبلی شما مطابقت دارد، در بالای ایمپلنت قرار می‌گیرد و لبخندی طبیعی به شما هدیه می‌دهد.
به بیانی دیگر، ایمپلنت‌های دندان ساختارهای مصنوعی هستند که دندانپزشک آن را در استخوان فک قرار می‌دهد. اگر فردی یک یا چند دندان خود را از دست داده باشد، ممکن است کاندید مناسبی برای این روش درمانی محسوب شود.
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟
همانطور که گفته شد، ایمپلنت‌ها درمانی هستند که جایگزین دندان از دست رفته می‌شوند. جراح با دستگاه‌های پیچ مانند، آن را در استخوان فک قرار می‌دهد و به لثه محکم می‌کند تا به عنوان لنگر دندان مصنوعی به نام (تاج) عمل کند. بنابراین ایمپلنت دندان برای کسانی مناسب است که شرایط زیر را داشته باشند:
- سلامت مناسب کلی: برای دریافت این درمان، باید سلامت عمومی مناسبی داشته باشید. از آنجایی که جایگذاری ایمپلنت‌های دندان نیاز به جراحی دارد، کسانی که سیگار می‌کشند و الکل مصرف می‌کنند یا دچار دیابت هستند نمی‌توانند برای این عمل مناسب باشند.
- لثه سالم: سلامت لثه یکی از شرایط مهم این عمل جراحی است. چرا که این لثه است که به کمک فک می‌آید تا پیچ تیتانیومی را سفت و قفل کند.
- استخوان فک قوی: از آنجایی که پیچ تیتانیومی در استخوان فک قفل می‌شود، استخوان فک سالم و قوی یکی دیگر از ضروریات عمل جراحی ایمپلنت می‌باشد. اگر به طور ذاتی استخوان فک محکمی ندارید اما شدیدا نیازمند به ایمپلنت دندان هستید، این عمل از طریق پیوند استخوان امکان‌پذیر است.
- تعهد به حفاظت از دندان‌ها: باید توجه داشته باشید که حفاظت از دندان‌های ایمپلنت شده، بسیار مهم و حائز اهمیت است، کسانی که متعهد به حفاظت از دندان‌هایشان هستند، می‌توانند از عمر و دوام طولانی ایمپلنت هم لذت ببرند.
انواع ایمپلنت دندان
- ایمپلنت اندوستال
ایمپلنت اندوستال امروزه رایج‌ترین نوع ایمپلنت تک دندانی است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. آنها از طریق جراحی در استخوان فک قرار می‌گیرند و در طول زمان با استخوان ترکیب می‌شوند تا پایه‌ای قوی و پایدار ایجاد کنند. می‌توان ایمپلنت‌های اندوستال را از مواد مختلفی از جمله تیتانیوم و زیرکونیا ساخت. آنها همچنین در اشکال و اندازه‌های گوناگون برای سازگاری با ساختارهای مختلف دهان و نیازهای متفاوت بیماران موجود هستند.
- ایمپلنت ساب پریوستئال
ایمپلنت ساب پریوستئال کمتر از ایمپلنت اندوستال استفاده می‌شود. این ایمپلنت گزینه خوبی برای افرادی است که تراکم استخوان فک کافی برای حمایت از ایمپلنت اندوستال ندارند. ایمپلنت‌های ساب پریوستئال به جای اینکه در فک پایین یا بالا قرار داده شوند، در بالای استخوان زیر بافت لثه قرار می‌گیرند. آنها با یک پیچ یا پایه فلزی در جای خود نگه داشته می‌شوند تا ایمپلنت را به استخوان نگهدارنده متصل کنند. ایمپلنت ساب پریوستئال را می‌توان برای جایگزینی یک یا چند دندان استفاده کرد.
- ایمپلنت All on 4
ایمپلنت‌های All on 4 یک اختراع انقلابی در دندانپزشکی هستند که دندان‌های از دست رفته را تنها در یک قوس با چهار ایمپلنت دندان جایگزین می‌کنند. این روش نیاز به برنامه‌ریزی گسترده دارد، زیرا ایمپلنت‌ها باید به طور دقیق در مکان مناسب برای پشتیبانی بهینه قرار گیرند. ایمپلنت کامل فک بالا و پایین برای بیمارانی که تعداد قابل توجهی دندان از دست داده‌اند ایده‌آل می‌باشد، زیرا قوس کاملی از دندان‌های دائمی و طبیعی را فراهم می‌کنند.
- ایمپلنت زیگوماتیک
این نوع ایمپلنت تک دندانی برای بیمارانی مناسب است که تراکم استخوان کافی در فک خود ندارند. همچنین کاشت‌های سنتی ساب پریوستال و اندوستئال برای آنها پاسخگو نیست. زایگوما یک استخوان صورت است که در زیر چشم قرار می‌گیرد. پیچ ایمپلنت زیگوماتیک روی زیگوما لنگر می‌اندازد و پایه محکمی برای دندان مصنوعی ایجاد می‌کند. ایمپلنت‌های زیگوماتیک به روش‌های تهاجمی‌تری نیاز دارند و معمولاً برای بیمارانی با تراکم استخوان بسیار محدود استفاده می‌شوند.
- سایر ایمپلنت‌های دندان
علاوه بر ایمپلنت‌های ذکر شده، انواع دیگری از ایمپلنت‌های دندان وجود دارند که مینی ایمپلنت مهمترین آنها است. مینی ایمپلنت‌ها کوچک‌تر از ایمپلنت‌های سنتی هستند و امکان دارد برای دندان‌های کوچک‌تر یا در مناطقی که فضایی برای ایمپلنت بزرگ‌تر وجود ندارد، استفاده شوند.
مراحل و نحوه انجام ایمپلنت دندان
جراحی ایمپلنت دندان معمولاً یک جراحی سرپایی است که به صورت مرحله‌ای انجام می‌شود و زمان بهبودی کوتاهی هم بین دو عمل وجود دارد. مراحل ایمپلنت دندان عبارتند از:
- برداشتن دندان آسیب دیده
- آماده‌سازی استخوان فک (در صورت نیاز)
- کاشت ایمپلنت دندان
- رشد و بهبود استخوان
- قرار دادن تکیه‌گاه
- قرار دادن دندان مصنوعی
کل فرآیند از ابتدا تا انتها می تواند ماه‌ها به طول بینجامد. بیشتر این زمان به درمان و انتظار برای رشد استخوان جدید در فک سپری می‌شود. بسته به موقعیت، روش درمانی و مواد مورد استفاده، گاهی اوقات می‌توان مراحل خاصی را با هم ترکیب کرد.
- آماده‌سازی استخوان فک: اگر استخوان فک شما به اندازه کافی ضخیم نیست یا خیلی نرم است، امکان دارد قبل از انجام جراحی ایمپلنت دندان نیاز به پیوند استخوان داشته باشید. عمل جویدن فشار زیادی بر استخوان فک وارد می‌کند و اگر آن نتواند از ایمپلنت پشتیبانی کند، جراحی احتمالاً با موفقیتآمیز نخواهد بود. پیوند استخوان می‌تواند پایه محکم‌تری برای ایمپلنت دندان ایجاد کند. چندین نوع پیوند استخوان وجود دارد که می‌توان از آنها برای ترمیم استخوان فک استفاده کرد. گزینه‌ها ممکن است شامل پیوند استخوان طبیعی، مانند یک استخوان دیگر در بدن شما، یا یک پیوند استخوان مصنوعی، مانند مواد جایگزین استخوانی باشد. این جراحی می‌تواند پایه حمایتی لازم را برای رشد استخوان جدید فراهم کند. ممکن است چندین ماه طول بکشد تا استخوان پیوند شده یا مواد مصنوعی به اندازه استخوان فک برای حمایت از ایمپلنت دندان رشد کنند. در برخی موارد، ممکن است فقط به پیوند استخوان جزئی نیاز داشته باشید که می‌تواند همزمان با جراحی ایمپلنت انجام شود. این بستگی به وضعیت استخوان فک شما دارد.
- کاشت ایمپلنت دندان: در جراحی برای قرار دادن ایمپلنت دندان، جراح دندانپزشک برشی ایجاد می‌کند تا لثه باز و استخوان نمایان شود. او حفره‌هایی در استخوان برای قرار دادن پیچ تیتانیومی ایمپلنت ایجاد می‌کند. از آنجایی که پیچ به عنوان ریشه دندان عمل می‌کند، در عمق استخوان کاشته می‌شود. در این مرحله شما همچنان یک شکاف در جایی که دندان خود را از دست دادهاید، خواهید داشت. در صورت نیاز می‌توان نوعی پروتز جزئی را موقتا برای ظاهری جذاب قرار داد.
- رشد و بهبود استخوان: هنگامی که پیچ تیتانیومی ایمپلنت در استخوان فک شما قرار می‌گیرد، استئو اینتگراسیون شروع می‌شود. در طی این فرآیند، استخوان فک رشد کرده و با سطح ایمپلنت دندان یکی می‌شود. این فرآیند می‌تواند چندین ماه طول بکشد و در نهایت به ایجاد یک پایه محکم برای دندان مصنوعی جدید کمک می‌کند.
- قرار دادن تکیه‌گاه: هنگامی که استئو اینتگراسیون کامل شد، ممکن است برای قرار دادن تکیه‌گاه به یک جراحی سبک نیاز داشته باشید. این جراحی جزئی معمولاً با بی حسی موضعی در یک محیط سرپایی انجام می شود. جراح دندانپزشک لثه شما را مجدداً باز می کند تا ایمپلنت دندانی نمایان شود. او تکیه‌گاه را به ایمپلنت دندان متصل می‌کند، سپس بافت لثه به مرور زمان در اطراف تکیه‌گاه بسته می‌شود. زمانی که دهان خود را باز کنید تکیه‌گاه قابل مشاهده است زیرا که از خط لثه عبور می‌کند. تا زمانی که دندانپزشک شما پروتز دندان را کامل نکند، شرایط ظاهری دهان همینطور خواهد بود. پس از قرار دادن تکیه‌گاه، لثه‌های شما حدود دو هفته زمان لازم دارند تا قبل از اینکه چسباندن دندان مصنوعی بهبود یابند.
- قرار دادن دندان مصنوعی جدید: باید به این نکته توجه داشته باشید که تاج دندان را نمی‌توان تا زمانی که استخوان فک شما به اندازه کافی قوی شده باشد، قرار داد. شما با مشورت دندانپزشک خود میتوانید دندان‌های مصنوعی متحرک، ثابت یا ترکیبی از هر دو را انتخاب کنید.
- بعد از عمل: چه جراحی ایمپلنت دندان را در یک مرحله یا چند مرحله انجام دهید، تجربه کردن ناراحتی‌های رایج و مرتبط با جراحی اجتنابناپذیر است. این شامل تورم لثه‌ها و صورت، کبودی پوست و لثه، درد در محل ایمپلنت و خونریزی جزئی می‌شود. پس از هر مرحله از جراحی، نیاز به خوردن غذاهای نرم دارید.
مزایای ایمپلنت دندان
ایمپلنت‌ها دارای چندین مزیت نسبت به دندان‌های مصنوعی متحرک هستند. آنها:
- طبیعی‌تر و راحت‌تر هستند.
- درصد موفقیت بالاتری دارند.
- منجر به کاهش ریسک ایجاد پوسیدگی در دندان‌های مجاور می‌شوند.
- منجر به نگهداری بهتر استخوان در محل دندان از دست رفته می‌شوند.
- باعث کاهش حساسیت در دندان‌های مجاور می‌شوند.
- لازم نیست هر شب بیرون آورده و تمیز شوند.
عوارض احتمالی ایمپلنت دندان
- آسیب به سینوس‌ها: یکی از خطرات اصلی ایمپلنت دندان آسیب به سینوس‌ها است. فک بالایی شما مستقیماً زیر سینوس‌های بینی شما قرار دارد. ایمپلنت‌هایی که جایگزین دندان‌های بالایی شما می‌شوند، می‌توانند به طور بالقوه به داخل سینوس نفوذ کرده و منجر به ناراحتی یا عفونت احتمالی شوند.
- عفونت: مانند هر عمل جراحی دهان، جراحی ایمپلنت دندان نیز خطر عفونت دارد. دندانپزشک شما دستورالعمل هایی را برای تمیز نگه داشتن محل جراحی در حین بهبودی به شما ارائه می‌دهد.
- آسیب عصبی: ممکن است جراحی ایمپلنت منجر به آسیب عصبی شود. دندانپزشک شما باید قبل از انجام عمل، رادیوگرافی بگیرد تا اعصاب دهان را چک کند.
- آسیب به دندان‌های مجاور: در برخی موارد، قرار دادن ایمپلنت، روی دندان‌های اطراف آن تأثیر می‌گذارد. اگر دندان‌های مجاور مشکلات جزئی مانند پوسیدگی یا آسیب ریشه داشته باشند، عوارض جراحی دهان می‌تواند شرایط را بدتر کند.
مراقبت‌های پیش از ایمپلنت دندان
- مشورت و انتخاب جراح دندانپزشک مناسب
- قطع مصرف الکل و دخانیات
- در میان گذاشتن وضعیت سلامت و داروهای مصرفی با پزشک جراح
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- آمادگی لازم برای رفتن به محل جراحی و بازگشت به خانه
مراقبت‌های پس از ایمپلنت دندان
- رعایت دستورالعمل‌های دقیق پزشک
- جلوگیری از جویدن در محل جراحی
- مصرف آنتی‌بیوتیک
- خوردن غذاهای نرم به مدت ۲۴ ساعت
- خودداری از مصرف غذاهای سفت، تند و ترد
- استفاده از کیسه‌های یخ برای کاهش تورم به مدت ۴۸ ساعت مداوم
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- خودداری از مصرف دارو با معده خالی
- مصرف زیاد مایعات
- خودداری از مصرف دخانیات
چه کسانی نمی‌توانند ایمپلنت کنند؟
- کودکان و نوجوانان: از آنجایی که پیچ تیتانیومی در جراحی ایمپلنت در استخوان فک قرار می‌گیرد و فک کودکان و نوجوانان هنوز در حال رشد است، این عمل برای این سنین مناسب نمی‌باشد.
- افرادی که سوء مصرف دخانیات دارند: مصرف دخانیات در گردش خون و ترمیم شدن زخم تأثیرگذار است. به کسانی که قصد جراحی ایمپلنت دارند توصیه می‌شود تا پیش از عمل جراحی، سیگار و الکل را ترک کنند.
- کسانی که استحکام کافی استخوان فک ندارند: همانطور که گفته شد پیچ تیتانیومی ایمپلنت در استخوان فک قرار می‌گیرد، بنابراین استخوان فک باید به اندازه کافی مستحکم باشد.
- بانوان باردار: داروهای آنتی‌بیوتیک و بیحسیای که در طی این عمل جراحی استفاده می‌شود، سلامت جنین را به خطر می‌اندازد. توصیه می‌شود تا این عمل به بعد از وضع حمل موکول شود.
- افراد دارای بیماری قلبی و دیابت حاد: داروهای بیماران قلبی ممکن است با داروهای پس از جراحی تداخل پیدا کند. همچنین افراد دارای بیماری دیابت حاد که نیازمند شرایط مراقبتی خاص هستند، برای این عمل مناسب نمی‌باشند.
- افراد دارای پوکی استخوان و تحت پرتودرمانی سرطان: افراد دارای پوکی استخوان امکان دارد نتوانند پیچ ایمپلنت را به خوبی حفظ کنند و همچنین شیمی‌درمانی و پرتودرمانی می‌تواند با وجود ایمپلنت پاسخگو نباشند.
جمع بندی
در این مقاله توضیح دادیم که ایمپلنت دندان دقیقا چیست، عوارض و مراحل آن چگونه است، انواع ایمپلنت دندان کدامند و این عمل جراحی برای چه کسانی مناسب و یا نامناسب است. شما میتوانید برای مشاوره یا تعیین وقت ویزیت جراح دندانپزشک نزدیک محل زندگیتان و برترین جراحان دندانپزشک متخصص کاشت ایمپلنت از خدمات ما در طبیبی‌نو استفاده کنید. ما به شما کمک خواهیم کرد تا بهترین متخصصین در شاخه‌های مد نظرتان را به سادگی یک کلیک پیدا کنید.
سوالات متداول
چه مدت بعد از کشیدن دندان می‌توان ایمپلنت انجام داد؟
این موضوع بستگی به میزان بهبود لثه‌ها دارد. طور معمول مدت زمان بهبود حداقل ده هفته می‌باشد.
ایمپلنت دندان چقدر دوام دارد؟
ایمپلنت دندان تا ۲۵ سال سالم و درخشان باقی می‌ماند؛ اما این به آن معنی نیست که آنها به مراقبت‌های ویژه نیاز ندارند. برخی کارها مانند سیگار کشیدن می‌توانند باعث شکستن تاج ایمپلنت شود.