واکسن گارداسیل چیست، نکات و مراقبت‌های آن
واکسن گارداسیل چیست؟
واکسن گارداسیل از زگیل تناسلی و بسیاری از مشکلات ناشی از روابط جنسی پر خطر جلوگیری می‌کند. مهمترین نقش این واکسن پیشگیری از انواع سرطان در زنان و مردان می‌باشد. درواقع این واکسن در زنان می‌تواند از بروز سرطان دهانه رحم، واژن، فرج، آلت تناسلی یا مقعد محافظت کند. از طرفی در مردان از سرطان‌هایی مانند دهان، گلو، سر و گردن جلوگیری به عمل آورد. واکسن گارداسیل راهی ایمن برای ایجاد آگاهی سیستم ایمنی در مورد برخی از گونه‌های HPV ایجاد کرده است؛ این به آن معناست که اگر فرد بعداً به آنها مبتلا شود، بدن راحت‌تر بتواند با آن گونه ویروسها مقابله کند. آیا واکسن گارداسیل همان واکسن HPV است؟ پاسخ مثبت است. واکسن گارداسیل همان واکسنی است که برای جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی مانند بیماری زگیل تناسلی استفاده می‌شود.
علت تزریق واکسن گارداسیل چیست؟
واکسن گارداسیل برای زنان به منظور جلوگیری از بیماری‌های دهانه رحم، به خصوص سرطان دهانه رحم ساخته شده است. بسیاری از مراکز و موسسات بزرگ دنیا این واکسن را برای پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی توصیه می‌کنند. طبق گفتۀ موسسه ملی سرطان آمریکا، اثربخشی واکسن گارداسیل برای مردان ۱۰۰ درصد برآورد می‌شود و این در حالی است که تزریق این واکسن در سطح جهان، منجر به کاهش ۹۰ درصدی سرطان دهانه رحم شده است.
انواع و شرایط نگهداری واکسن گارداسیل
بیایید بررسی کنیم که انواع واکسن hpv چیست. در ایران دو نوع واکسن HPV وجود دارد: خارجی و ایرانی.
نوع واکسن‌های گارداسیل ایرانی و خارجی
واکسن ایرانی گارداسیل با نام پاپیلو گارد در ایران عرضه می‌شود. این واکسن دو ظرفیتی بوده و در برابر سویه‌های ۱۶ و ۱۸ (دو سویه‌ای که خطر سرطان دهانه رحم را بالا می‌برند) از بدن حفاظت می‌کند. اما واکسن‌های خارجی دو، چهار و نه ظرفیتی بوده و در برابر سویه‌های بیشتری از ویروس پاپیلومای انسانی کاربرد دارند.
تعداد دوز واکسن‌های گارداسیل ایرانی و خارجی
واکسن گارداسیل بطور معمول در دو دوز به متقاضیان ارائه می‌شود. واکسن ایرانی HPV سه دوز داشته و واکسن‌های خارجی بسته به نوع واکسن در دو الی سه دوز تزریق می‌گردند.
دسترسی واکسن‌های گارداسیل ایرانی و خارجی
واکسن پاپیلو گارد به طور گسترده در ایران قابل دسترس است. انتظار میرود که واکسن خارجی گارداسیل در داروخانه‌های به خصوصی یافت شود.
میزان مقاومت بدن در برابر ویروس در واکسن‌های گارداسیل ایرانی و خارجی
میزان مقاومت بدن در واکسن‌های ایرانی گارداسیل ۸ سال و در واکسن‌های گارداسیل خارجی تا بیش از ۱۰ سال خواهد بود.
قیمت واکسن‌های گارداسیل ایرانی و خارجی
قیمت واکسن‌های گارداسیل ایرانی از یک میلیون تومان و قیمت واکسن‌های نه و چهار ظرفیتی خارجی از ۲۰ میلیون تومان شروع می‌شود.
شرایط نگهداری واکسن گارداسیل
واکسن‌ها حاوی مواد حساسی هستند و نگهداری از آنها دقت بالایی لازم دارد. بهترین دما برای نگهداری واکسن گارداسیل دمای یخچال (۲ الی ۸ درجه سانتی‌گراد) و به دور از نور خورشید است. محتویات درون واکسن نباید یخ بزند تا واکسن قابل استفاده باقی بماند. همچنین لازم است تا آن را بلافاصله پس از خروج از یخچال مصرف کنید تا اثربخشی واکسن از بین نرود.
واکسن گارداسیل برای چه کسانی توصیه می‌شود؟
به تمام زنان و مردان در سنین ۹ الی ۴۵ سال توصیه می‌شود که واکسن HPV را برای محافظت در برابر زگیل تناسلی و یا انواع مختلف HPV سرطان‌زا، دریافت کنند. پیشنهاد می‌شود کودکان در سن ۱۱ یا ۱۲ سالگی این واکسن را تزریق کنند تا سال‌ها قبل از شروع فعالیت جنسی کاملاً محافظت شده باشند.
صرف نظر از سن، با پرستار یا پزشک صحبت کنید تا دریابید که آیا واکسن HPV می‌تواند برای شما مفید باشد یا خیر. طبیبی نو بهترین پزشکان مجرب در این زمینه را دارد و شما می‌توانید برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
موارد احتیاط و منع واکسن گارداسیل
این افراد نمی‌توانند واکسن گارداسیل را تزریق کنند:
- افرادی که ضعف سیستم ایمنی بدن به دلیل HIV دارند.
- افرادی که مشکلات ژنتیکی دارند.
- افرادی که به پروتئین‌های مخمری موجود در واکسن‌ها حساسیت دارند.
- زنانی که باردار و یا شیرده هستند.
- افراد پایین‌تر از ۹ سال و بالاتر از ۶۵ سال هستند.
- افرادی که واکسن هپاتیت تزریق کرده‌اند.
- زنانی که داروهای هورمونی مصرف می‌کنند.
- کسانی که داروهای رادیوتراپی مصرف می‌کنند.
سن تزریق واکسن گارداسیل
زنان بین سنین ۹ تا ۴۵ سال می‌توانند برای جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم این واکسن را تزریق کنند. همچنین تمام مردان می‌توانند از سنین ۹ تا ۴۵ سال برای جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی، سرطان مقعد و… آن این واکسن را دریافت نمایند.
پروفایل ایمنی کودکان برای افراد زیر ۹ سال مطالعه نشده است، بنابراین توصیه می‌شود این واکسن برای کودکان زیر ۹ سال تزریق نشود. به علاوه، این واکسن به افراد بالاتر از ۴۵ سال پیشنهاد نمی‌شود زیرا ایمنی و اثربخشی واکسن گارداسیل در سالمندان بالاتر از ۶۵ سال مشخص نشده است.
واکسن گارداسیل چگونه تزریق می‌شود؟
نحوه تزریق واکسن گارداسیل به صورت درون عضله‌ای و به عضله دلتوئید بازوی دست می‌باشد. همچنین امکان تزریق آن به قسمت جلوی ران نیز ممکن است اما تزریق در بازو ارجحیت دارد.
واکسن HPV به صورت درون عضلانی با فاصله ۰ الی ۶ ماه برای افراد زیر ۱۵ سال و فواصل ۲ تا ۶ ماه برای افراد بالای ۱۵ سال تزریق می‌شود. باید به این نکته توجه داشته باشید که تکمیل واکسیناسیون در ۶ ماه انجام شده و واکسن گارداسیل فاقد دوز یادآور می‌باشد. شاید از خود بپرسید بهترین زمان برای تزریق واکسن گارداسیل چه زمانی است؟ بهترین زمان برای تزریق واکسن گارداسیل زمان ۹ الی ۱۲ سالگی و سال‌ها پیش از شروع فعالیت‌های جنسی است.
فاصله تزریق واکسن گارداسیل چقدر است؟
توصیه می‌شود دوزهای دوم واکسن HPV تا ۱ الی ۲ ماه و دوزهای سوم تا ۶ ماه پس از دوز اول تزریق شده تا این واکسن اثربخشی بیشتری داشته باشد. بنابراین تمام دوزهای واکسن زگیل تناسلی باید در یک دوره ۶ ماهه تزریق شوند.
زمان تزریق دوز دوم واکسن گارداسیل
واکسن گارداسیل عموماً در قالب دو تزریق در بازو انجام شده که دوز دوم ۱ الی ۲ ماه پس از دوز اول تزریق می‌شود. اما اگر انتخاب شما واکسن سه دوزی باشد، باید دوز دوم را ۲ الی ۳ ماه و دوز سوم را ۶ ماه پس از دوز اول تزریق کنید.
واکسن گارداسیل چه تاثیری بر مبتلایان به HPV دارد؟
اگر از قبل ویروس HPV دارید، دریافت واکسن HPV نمی‌تواند آن را درمان کند. با این حال، می تواند شما را از ابتلا به انواع دیگر HPV محافظت نماید. اگر مبتلا به ویروس HPV هستید، با پزشک یا پرستار صحبت کنید تا دریابید که به چه آزمایش یا درمانی نیاز دارید.
مراقبت‌های بعد از تزریق واکسن گارداسیل
نکته مهمی که باید بدانید آن است به استراحت ویژه و مراقبت بعد از واکسن گارداسیل نیاز ندارید. تنها لازم است موارد گفته شده در ادامه مقاله را رعایت کرده تا به سلامت و ایمنی از این مرحله گذر کنید.
- بعد از تزریق واکسن احتمالاً احساس درد خواهید داشت. با نرمش دادن آرام دست خود به گردش خون در دست و اندام خود کمک کنید تا درد آن کاهش یابد.
- عوارض جانبی مانند سردرد، قرمزی، التهاب و تب طبیعی است. در صورت عدم تحمل، با پزشک یا پرستار امین خود در این رابطه صحبت کنید.
- برای کم شدن درد دست پس از تزریق واکسن می‌توانید از کیسه یخ استفاده کنید. توجه داشته باشید که کیسه یخ را به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه روی نقطه تزریق و با یک پوشش پارچه‌ای قرار دهید.
- توصیه می‌شود بعد از تزریق واکسن گارداسیل تا چند روز از ورزش و فعالیت‌های سنگین برای بیشتر نشدن درد دست، پرهیز کنید.
- سعی کنید مواد خوراکی و سبزیجات تازه را در رژیم خود قرار دهید. مصرف سبزیجات تازه و میوه‌های کامل می‌تواند خطر ابتلا به ویروس HPV را تا ۵۴ درصد کاهش دهد.
- از خوردن و نوشیدن غذاهای چرب، گوشت قرمز و نوشیدنی‌های گازدار پرهیز کنید. طبق مطالعات، مصرف گوشت قرمز خطر ابتلا به ویروس HPV را افزایش می‌دهد.
عوارض جانبی واکسن گارداسیل چیست؟
از عوارض واکسن گارداسیل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عمومی
- حالت تهوع
- افزایش دمای بدن
- درد در دست یا انگشتان دست و پا
- سرگیجه
- ضعف
- تب و لرز
- کاهش احساس خشنودی
موضعی
- قرمزی
- درد
- کبودی
- خارش
- تورم
- کهیر (بثورات قرمز خارش دار)
- خونریزی
حساسیت‌های خاص
- تنگ شدن راه‌های تنفسی
- دشواری در دم و بازدم
- از حال رفتن
- تشنج
در صورت حساسیت به واکسن گارداسیل، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در برخی موارد نادر ممکن است فرد دچار واکنش‌های آلرژیک خیلی شدیدی شود که به آن واکنش‌های آنافیلاکتیک می‌گویند. این علائم عبارتند از:
- خس خس قفسه سینه
- سرگیجه و حالت تهوع
- تشنج
- غش کردن
- و …
شما می‌توانید در صورت بروز چنین مشکلاتی با حفظ آرامش به مرکز بهداشت مراجعه کرده و با افرادی که برای این کار آموزش دیده‌اند، مشورت کنید.
جمع‌بندی
واکسن HPV در برابر برخی سرطان‌های ناشی از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV از بدن محافظت می‌کند. HPV یک بیماری مقاربتی شایع است که می‌تواند باعث سرطان دهانه رحم و سرطان‌هایی شود که واژن، فرج، آلت تناسلی، مقعد و گلو را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این واکسن همچنین می‌تواند از ابتلا به زگیل تناسلی محافظت کند. واکسن HPV برای افراد ۹ تا ۴۵ ساله توصیه می‌شود.
سوالات متداول
تزریق واکسن گارداسیل تا چه سنی موثر است؟
تزریق واکسن HPV تا سن ۶۵ سالگی تأثیر داشته ولی بطور کلی بعد از ۴۵ سالگی توصیه نمی‌شود.
من در گذشته مبتلا به HPV بودهام، آیا باید واکسن HPV تزریق کنم؟
این موضوع به سابقه فعالیت‌های جنسی شما بستگی دارد. این واکسن نمی‌تواند عفونت را درمان کند، اما قادر است از شما در برابر سویه‌هایی که با آنها برخورد نکرده‌اید، محافظت نماید.