برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان چه باید کرد؟
کشیدن دندان یک روش درمانی تهاجمی برای مقابله با پوسیدگی شدید، عفونت و سایر مشکلات دهان و دندان است که باعث ایجاد زخم و تغییر بافت لثه می‌شود. ترمیم لثه بعد از کشیدن دندان در فرایند بهبودی نقش بسیار مهمی دارد. زمان بهبودی لثه به نوع کشیدن دندان، اندازه و ریشه دندان، شرایط هر فرد، مراقبت‌های دوران نقاهت و… بستگی دارد. اگر درمان زخم لثه بعد از کشیدن دندان به موقع انجام نشود شاهد عوارضی همچون عفونت، ایجاد حفره خشک، خونریزی، درد و… خواهیم بود. در این مطلب به این خواهیم پرداخت که برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان چه باید کرد؟
جمع شدن لثه به طور طبیعی اتفاق می‌افتد اما مراقبت‌هایی از جمله توجه به رژیم غذایی، پرهیز از دخانیات، کمپرس سرد، شستشوی زخم، استفاده مرتب از داروهای تجویزی و… می‌تواند در تسریع آن موثر باشد. اگر لثه بعد از مدت مشخصی جمع نشود، برای درمان‌های تخصصی باید به پزشک مراجعه کنید.
چرا ترمیم و جمع شدن لثه پس از کشیدن دندان مهم است؟
شاید برایتان سوال باشد که اهمیت ترمیم زخم لثه چیست و چرا برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان تلاش می‌کنیم؟ در ادامه با در نظر گرفتن مقالات خارجی به این سوال پاسخ می‌دهیم:
- با بسته شدن حفره دندان از ایجاد عفونت و التهاب در آن جلوگیری می‌شود
- بهبود زخم لثه از تغییر شکل آن و ایجاد مشکلات مختلف در دندان‌های مجاور پیشگیری می‌کند
- با بسته شدن جای دندان احتمال بروز حفره خشک به حداقل خواهد رسید
طبق منبع بالا:
وقتی لثه‌ها تحلیل می‌روند، از دندان فاصله گرفته و فضاهایی در اطراف پایه دندان ایجاد می‌کنند که باعث می‌شود نواحی پایین‌تر دندان، از جمله ریشه، در معرض خطر قرار گیرند. این شرایط به تجمع باکتری در این فضاها منجر می‌شود که می‌تواند باعث پوسیدگی دندان شود، زیرا پلاک و جرم روی دندان تشکیل می‌شوند. اگر این مشکل درمان نشود، ممکن است نیاز به پیوند لثه یا حتی درمان‌های ریشه برای حفظ دندان و بافت‌های نرم زیرین باشد. این وضعیت همچنین می‌تواند منجر به بیماری لثه و حتی پریودنتیت (التهاب شدید لثه) شود که ممکن است به از دست دادن دندان بینجامد.
این مشکلات می‌توانند منجر به درمان‌های بازسازی پرهزینه و دوره‌های بهبودی پیچیده شوند. اما با مراقبت‌های مناسب پس از کشیدن دندان، تحلیل لثه به راحتی قابل پیشگیری است.
مدت زمان جمع شدن و ترمیم لثه بعد از کشیدن دندان
زمان بهبودی لثه پس از کشیدن دندان می‌تواند متغیر باشد اما به طور معمول از یک هفته تا نهایت یک ماه طول می‌کشد. در ادامه مراحل بهبودی زخم لثه و زمان حدودی آن را بررسی می‌کنیم:
- مرحله اولیه (روزهای ابتدایی): ایجاد لخته خون روی حفره دندان به عنوان اولین و ضروری‌ترین مرحله بهبود.
- مرحله ترمیم (۱ تا ۲ هفته اول): شروع تشکیل بافت همبند (بافت جدید) به جای بخش آسیب‌دیده، کاهش تدریجی التهاب و درد دندان
- مرحله نهایی (تا یک ماه): بهبود تدریجی بافت لثه و ایجاد ظاهری طبیعی، اتمام درد و امکان بازگشت به روند عادی
عوامل مؤثر بر طول دوره بهبودی
در ادامه مهم‌ترین عوامل موثر بر درمان زخم لثه بعد از کشیدن دندان را مشاهده می‌کنید:
- سن بیمار
- نوع دندان (اندازه و شرایط ریشه دندان)
- روش کشیدن دندان (کشیدن ساده یا با جراحی)
- مراقبت‌های بهداشتی بعد از کشیدن دندان
- بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت
روش‌های خانگی برای کمک به جمع شدن لثه و کاهش زخم پس از کشیدن دندان
یکی از مهم‌ترین اقدامات برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان مربوط به روش‌های خانگی برای مراقبت از دندان است. در ادامه به روش‌ها و نکات درمان خانگی زخم لثه خواهیم پرداخت:
ضد عفونی کردن زخم دهان در خانه
حفره خالی دندان فضایی مناسب برای تجمع باکتری‌ها به شمار می‌رود و عفونت لثه پس از کشیدن دندان یک عارضه رایج است. به این ترتیب باید طبق دستورات پزشک به ضدعفونی کردن جای زخم بپردازیم. یکی از آسان‌ترین روش‌های جلوگیری از عفونت لثه استفاده از آب‌نمک در دوران نقاهت است. قرقره این ترکیب را پس از چند روز و با شدت ملایم آغاز کنید.
کمپرس سرد و گرم دندان و لثه
سرما و گرما هر دو برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان مفید هستند. شما می‌توانید از یک کیسه یخ یا کیسه آب گرم برای کمپرس در خانه استفاده کنید. این کار علائم لثه پس از کشیدن دندان از جمله درد و التهاب را کاهش می‌دهد. دقت داشته باشید که بافت لثه حساس است و نباید کمپرس را به طور مستقیم روی آن قرار دهید.
استفاده از غذاهای نرم و مایعات
همان‌طور که گفتیم بعد از کشیدن دندان لخته خونی جای آن تشکیل می‌شود که نقش مهمی در ترمیم طبیعی لثه پس از جراحی دارد. پس در این دوران از مصرف غذاهای سخت، ترد، چسبنده و لبه‌دار پرهیز و به جای آن از غذاهای نرم استفاده کنید. در ضمن غذاهای گرم نیز می‌توانند احتمال خونریزی و بروز برخی عوارض را افزایش دهند.
سهم مایعات را در رژیم غذایی خود افزایش دهید تا سطح هیدراتاسیون بدن حفظ، دفع سموم سریع‌تر و روند درمانی بهتر انجام شود. لازم به ذکر است که مایعات داغ، گازدار، اسیدی، الکلی و کافئین‌دار گزینه‌های مناسبی نخواهند بود. از طرفی آب، شیر، چای سیاه و آبمیوه‌های طبیعی بدون ترشی تاثیر مثبتی در ترمیم لثه خواهند داشت.
استراحت کافی
تا ۴۸ ساعت بعد از کشیدن دندان فعالیت شدیدی نداشته باشید تا بدن انرژی کافی برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان را داشته باشد. حین دراز کشیدن به کمک بالش سر خود را بالا نگه دارید تا احتمال خونریزی و درد و التهاب نیز کمتر شود.
استفاده از روش‌های سنتی و داروی گیاهی
برخی از داروهای گیاهی می‌توانند در کاهش علائم و درمان زخم لثه بعد از کشیدن دندان موثر باشند. پرکاربردترین آن‌ها را در ادامه مشاهده می‌کنید:
- میخک: خاصیت بی‌حس‌کنندگی و ضدباکتریایی
- وانیل: آنتی اکسیدان و بی‌حس‌کننده برای کاهش درد
- زردچوبه: آنتی باکتریال قوی ضد التهاب و درد
- چای کیسه‌ای: کاهش درد و التهاب
- سیر: ضدعفونی‌کننده و تسریع بهبودی
- دانه زنیان رومی: کاهش درد و التهاب و بهبود جای زخم
مراقبت‌های دندانپزشکی برای ترمیم بهتر لثه پس از کشیدن دندان
علاوه بر روش‌های خانگی برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان باید به توصیه‌های دندانپزشک نیز پایبند باشید. این دسته از مراقبت‌ها تاثیر سریع‌تر و جدی‌تری بر لثه‌های تحلیل رفته دارند اما باید تحت نظر پزشک و طبق دستورالعمل‌های دقیق انجام شوند. در ادامه چند راهکار حرفه‌ای و مهم برای ترمیم لثه بعد از کشیدن دندان را معرفی می‌کنیم:
- استفاده از دهانشویههای ضدعفونی‌کننده موثر در کاهش التهاب و درد و احتمال عفونت دندان و لثه
- استفاده از داروهای ضد درد و التهاب مانند تایلنول یا ایبوپروفن و پرهیز از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون
- لیزردرمانی، روشی غیرتهاجمی برای تسریع جمع شدن لثه و مورد استفاده برای از بین بردن زخم‌های بزرگ و عمیق روی آن و کاهش دوره نقاهت
نکات تغذیه‌ای برای بهبود سریع‌تر لثه و جلوگیری از عفونت
گفتیم تغذیه صحیح نقش مهمی در مراقبت‌های دهانی بعد از جراحی و تسریع بهبود زخم‌های لثه دارد. در ادامه نکاتی مهم درباره رژیم غذایی بعد کشیدن دندان را بررسی می‌کنیم:
- اجتناب از غذاهای سخت، چسبنده، لبه‌دار و داغ
- مصرف غذاهای نرم
- مصرف غذاهای حاوی ویتامین C برای بهبود سریع‌تر
- پرهیز از استفاده از نی حین نوشیدن مایعات به دلیل ایجاد فشار روی زخم و باز شدن آن
- عدم مصرف غذاهای خیلی داغ یا خیلی سرد
- پرهیز از مصرف نوشیدنی یا حتی دهانشویههای الکلی
- نخوردن مواد غذایی حاوی کافئین در روزهای اول
- اجتناب از خوردن مواد غذایی ریز مانند ذرات آجیل که در حفره دندان گیر می‌کنند
- مصرف مقادیر زیاد مایعات به خصوص آب (با دمای اتاق)
سوپ‌های نرم و خمیری، پوره سیب‌زمینی، تخم مرغ، انواع مربا و پودینگ، میوه‌هایی چون موز و طالبی، لبنیات، آبمیوه‌های طبیعی و غیر اسیدی گزینه‌های مناسبی برای این دوران خواهند بود.
عوامل مؤثر بر سرعت و کیفیت ترمیم لثه بعد از کشیدن دندان
شرایط هر فرد در دوران نقاهت و مشاهده عوارض کشیدن دندان متفاوت است. عوامل مختلفی بر نحوه بهبود لثه پس از کشیدن دندان موثر است که تنها برخی از آن‌ها قابل کنترل هستند. در ادامه مواردی را که کیفیت و سرعت ترمیم لثه بعد از کشیدن دندان تاثیرگذارند مشاهده می‌کنید:
- هرچه سن فرد بیشتر باشد و از لحاظ عمومی و فیزیکی ضعیف‌تر باشد، مراحل ترمیم لثه کندتر پیش خواهد رفت.
- عاداتی از جمله مصرف الکل یا کشیدن سیگار، بهبودی لثه را به تاخیر خواهد انداخت.
- بهداشت دهان و دندان برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان اهمیت زیادی دارد و عدم توجه به آن می‌تواند عوارض خطرناکی چون عفونت را ایجاد کند.
- بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا انواع بیماری خود ایمنی ترمیم زخم را با چالش همراه می‌کند.
روش‌های تخصصی دندانپزشکی برای ترمیم لثه پس از کشیدن دندان
گفتیم ترمیم بافت آسیب‌دیده لثه فرایندی طبیعی است اما گاهی به دلایل مختلف احتمال دارد این روند با اختلال مواجه شود. در این شرایط دندانپزشک می‌تواند با کمک روش‌های تخصصی زیر، درمان زخم لثه بعد از کشیدن دندان را تسریع بخشد:
- پیوند لثه در موارد شدید
- استفاده از پروتز یا دندان مصنوعی برای حفظ ساختار لثه
- نصب ایمپلنت پس از بهبود کامل زخم
نتیجه‌گیری
کشیدن دندان شاید درمانی سریع باشد، اما مراقبت‌های بعد از آن باید با دقت و کیفیت بالایی انجام شود. متوجه شدیم که وقتی دندان کشیده می‌شود، به بافت لثه آسیب وارد خواهد شد. این بافت آسیب دیده به‌طور طبیعی ترمیم شده و جای دندان خالی نیز به مرور بسته می‌شود. هرچه زخم لثه سریع‌تر بسته شود، عوارض کمتری ایجاد می‌شود و می‌توانیم سریع‌تر به زندگی عادی بازگردیم. به همین دلیل در این مطلب به این پرداختیم که برای جمع شدن لثه بعد از کشیدن دندان در زمان کوتاه‌تر چه باید کرد؟
توجه به نکات مراقبت از لثه پس از کشیدن دندان از جمله عادات مربوط به دهان و دندان، رژیم غذایی، شسشتوی دهان و… در ترمیم لثه و جلوگیری از عفونت و التهاب نقش مهمی دارد. پیشنهاد می‌شود برای کشیدن اصولی دندان به دندانپزشکی ماهر مراجعه کنید و پس از اتمام درمان به توصیه‌های پزشکی و مراقبتی ایشان توجه ویژه‌ای داشته باشید.