بهترین دارو برای درمان تنبلی تخمدان
تاثیر انواع قرص بر تنبلی تخمدان و بارداری
تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در زنان جوان به شمار می‌رود که با تغییرات هورمونی گسترده، چرخه باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یکی از دغدغههای افراد مبتلا به این بیماری، ایجاد قاعدگی‌های نامنظم، جلوگیری از تخمک‌گذاری و در نتیجه بروز ناباروری است. به همین دلیل ضروری است که در زمان مناسب و با استفاده از بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری، این بیماری را درمان کنیم. داروهای رایجی که در درمان تخمدان پلی‌کیستیک مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- قرصهای هورمونی: تنظیم قاعدگی در تنبلی تخمدان، بهبود کیفیت تخمک‌ها و درمان آکنه یا هیرسوتیسم
- قرص متفورمین: کاهش مقاومت به انسولین و بهبود باروری
- کلومید و لتروزول: تحریک تخمک‌گذاری
- قرصهای مکمل: بهبود عملکرد تخمدان
انتخاب داروی مناسب باید با توجه به شرایط هر شخص و زیر نظر متخصص صورت بگیرد. در این مطلب بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری را معرفی می‌کنیم و جزئیات هر یک از این داروها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
به گفته eugin مجله معتبر انگلیسی در حوزه تحقیقات بر روی بیماری ها:
آنُوولاسیون، که با نام‌های «سندرم تخمدان تنبل»، «سندرم تخمدان خسته» یا «نارسایی عملکردی تخمدان» نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن تخمدان‌ها به درستی عمل نمی‌کنند و میزان هورمون‌های لازم برای یک چرخه قاعدگی طبیعی را تولید نمی‌کنند.
چه چیزی باعث تنبلی تخمدان (PCOS) می‌شود؟
تنبلی تخمدان با علائمی مثل تخمدان‌های پر از کیست، پریودهای نامنظم، آکنه، افزایش موهای زائد، افزایش مقاومت به انسولین و … شناخته می‌شود. این بیماری در دراز مدت و در صورت عدم درمان به‌موقع، می‌تواند اضافه وزن بیش از حد و ناباروری را به دنبال داشته باشد. علت اصلی این بیماری به طور دقیق مشخص نشده است، اما می‌توان موارد زیر را در ابتلا به PCOS دخیل دانست:
- افزایش سطح آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه)
- اضافه‌وزن بالا
- ژنتیک
- استرس
- مصرف دخانیات
- اختلالات تیروئید و غدد فوق‌کلیه
- اعتیاد به الکل
- شیمی درمانی
علائم تنبلی تخمدان در یک طیف خفیف تا شدید قرار می‌گیرند و با توجه به شرایط هر شخص، خود را نمایان می‌سازند. با پیگیری برنامه درمانی برای رفع علائم این بیماری، می‌توان پس از مدتی نتایج خوبی را مشاهده کرد. عدم درمان به‌موقع این بیماری می‌تواند مشکلات بیشتری مثل دیابت نوع دو، چاقی، ریزش موی شدید، افزایش موهای زائد و ناباروری را به دنبال داشته باشد.
چرا درمان دارویی برای تنبلی تخمدان مهم است؟
با وجود این که هیچ نوع درمان قطعی برای PCOS وجود ندارد، می‌توان با اصلاح سبک زندگی و مصرف داروهای مختلف، علائم این بیماری را تا حد زیادی کاهش داد. انتخاب بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری باید با توجه به شرایط و علائم هر فرد تعیین شود. برای مثال ممکن است یک فرد دچار قاعدگی‌های نامنظم و مقاومت به انسولین باشد، اما هیچ نشانه‌ای از آکنه و هیرسوتیسم (پرمویی) در او مشاهده نشود. بنابراین پزشک با بررسی علائم هر شخص، بهترین قرص برای درمان تخمدان پلی کیستیک را با دوز مناسب تجویز می‌کند.
انواع قرص‌ها و داروها برای درمان تنبلی تخمدان
پس از بررسی آزمایش‌های لازم و تحلیل شرح حال بیمار، پزشک انواع مختلفی از داروهای تنبلی تخمدان را تجویز می‌کند. در ادامه رایج‌ترین داروهای مورد استفاده برای درمان PCOS که با نام بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری نیز شناخته می‌شوند را معرفی می‌کنیم.
قرصهای هورمونی (ترکیبی)
قرصهای هورمونی که ترکیبی از دو هورمون جنسی مهم زنانه، یعنی استروژن و پروژسترون هستند، نقش مهمی در درمان PCOS دارند. این قرص برای تنبلی تخمدان با کاهش میزان سطح آندروژن (هورمون‌های مردانه) سبب کاهش پرمویی (هیرسوتیسم) و علائم دیگر تنبلی تخمدان می‌شوند. از سوی دیگر مصرف قرص ال دی برای تنبلی تخمدان با تنظیم چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری به موقع، شانس باروری را افزایش می‌دهد.
با توجه به تنظیم شدن سیکل قاعدگی، خطر هایپرپلازی آندومتر یا همان افزایش ضخامت دیواره داخلی رحم کاهش پیدا می‌کند. انواع مختلفی از این قرص‌ها در بازار موجود هستند که با توجه به شرایط هر فرد، پزشک بهترین گزینه را تجویز می‌کند. رایج‌ترین داروهای مناسب برای تخمدان شامل موارد زیر می‌شوند:
- قرص ال دی
- قرص یاسمین
- قرصهای دیان ۳۵
- قرصهای ضد بارداری و تنظیم‌کننده قاعدگی
در صورتی که قرصهای ترکیبی گزینه مناسبی برای درمان فرد نباشند، می‌توان از سایر قرصهای ضد بارداری مثل انواع قرصهای پروژستینی استفاده کرد. این قرص‌ها تنها دارای ترکیبات پروژسترونی هستند و برای تنظیم چرخه قاعدگی و کاهش خطر هایپرپلازی آندومتر استفاده می‌شود. از مهم‌ترین قرصهای پروژسترونی برای درمان دارویی تنبلی تخمدان می‌توان به مدروکسی پروژسترون و دوفاستون اشاره کرد.
قرصهای متفورمین
همان‌طور که گفته شد، یکی از اثرات تنبلی تخمدان بر بدن افزایش مقاومت سلول‌ها نسبت به انسولین و احتمال ابتلا به دیابت نوع دو است. قرص متفورمین یکی از داروهای رایج برای کنترل دیابت و بهبود حساسیت به انسولین در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک به شمار می‌رود. استفاده از قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان، علاوه بر بهبود مقاومت به انسولین، سبب کاهش وزن می‌شود.
از دیگر مزایای قرصهای متفورمین برای تخمدان پلی کیستیک می‌توان به بهبود قدرت باروری و درمان نازایی اشاره کرد. دقت کنید که متفورمین با اسامی تجاری مختلفی به فروش می‌رسد. بنابراین اگر از قرص گلوکوفاژ برای تنبلی تخمدان استفاده می‌کنید، در حقیقت همان ماده موثر متفورمین را مورد مصرف قرار می‌دهید.
قرصهای تحریک‌کننده تخمک‌گذاری
در صورتی که با وجود تنظیم چرخه قاعدگی همچنان تخمک‌گذاری رخ ندهد، می‌توان از داروهای تحریک‌کننده تخمک‌گذاری استفاده کرد. به عقیده بسیاری از پزشکان این دسته از داروها، بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری محسوب می‌شوند. این دارو به طور اختصاصی برای زنانی تجویز می‌شود که قصد بارداری دارند و دچار مشکلات مربوط به تخمک‌گذاری هستند. دقت کنید که مصرف برخی از این داروها می‌تواند احتمال چندقلویی را به شدت افزایش دهد.
قرصهای گیاهی و مکمل‌ها
درمان تنبلی تخمدان با گیاهان دارویی و مکمل‌های مختلف می‌تواند روش خوبی برای تنظیم چرخه قاعدگی، بهبود تخمک‌گذاری و تنظیم حساسیت به انسولین باشد. شاید نام قرص اپتی وومن برای تنبلی تخمدان را که حاوی ترکیبات اینوزیتول و فولیک اسید است را شنیده باشید. این مکمل یک گزینه مناسب برای بهبود علائم تخمدان پلی‌کیستیک و افزایش قدرت باروری است.
در کنار مصرف داروهای شیمیایی، می‌توانید با تایید پزشک از داروهای گیاهی موثر در بهبود علائم PCOS استفاده کنید. برخی از گیاهان دارویی مثل دانه کتان، چای بابونه و شیرین بیان، سبب کاهش سطح هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) شده و چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کنند. از سوی دیگر برای کاهش مقاومت به انسولین و درمان سنتی تخمدان می‌توانید از موادی مثل دارچین یا گیاه پنج انگشت استفاده کنید.
قرص اسپیرونولاکتون
اسپیرونولاکتون یکی دیگر از داروهای رایج برای درمان PCOS است که برای کاهش سطح آندروژن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. با مصرف این دارو رشد موهای زائد، آکنه و ریزش مو کاهش پیدا می‌کند. از سوی دیگر این قرص می‌تواند قدرت باروری شخص را افزایش دهد.
بهترین قرص‌ها برای بارداری در افراد مبتلا به تنبلی تخمدان
بیشترین سوالی که مبتلایان به PCOS مطرح می‌کنند، این است که برای تنبلی تخمدان چه قرصی بخوریم؟ انتخاب بهترین دارو برای درمان تخمدان، تحریک تخمک‌گذاری و درمان ناباروری ناشی از ابتلا به این بیماری به عوامل مختلفی بستگی دارد. تصمیم‌گیری در مورد این مسئله تنها باید با نظر پزشک و بر اساس شرایط هر فرد صورت بگیرد. به طور روتین برای درمان ناباروری ناشی از تخمدان پلی کیستیک و عدم تخمک‌گذاری، از کلومید، لتروزول و متفورمین استفاده می‌شود.
نقش کلومیفن در تحریک تخمک‌گذاری
کلومیفن سیترات (Clomiphene Citrate) که با نام تجاری کلومید (Clomid) نیز شناخته می‌شود، رایج‌ترین دارو برای تحریک تخمک‌گذاری و حل مشکل ناباروری است. برخی از پزشکان معتقدند که این دارو بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری است. این دارو با افزایش میزان هورمون‌های FSH و LH، تخمدان‌ها را برای آزاد کردن تخمک تحریک می‌کند. معمولا شروع مصرف آن از روز ۳ تا ۵ قاعدگی و به مدت ۵ روز است. با مصرف این دارو حدود ۸۰ درصد زنان تخمک‌گذاری موفق را تجربه می‌کنند. از عوارض جانبی کلومیفن می‌توان به گرگرفتگی، حالت تهوع، حساسیت پستان‌ها، نوسانات خلقی و از همه مهم‌تر احتمال چندقلوزایی اشاره کرد.
تاثیر لتروزول بر تخمک‌گذاری
قرص لتروزول که با نام Femara نیز شناخته می‌شود، گزینه دیگری برای درمان ناباروری ناشی از تخمدان‌های پلی‌کیستیک است. این دارو با کاهش سطح استروژن و در نتیجه افزایش میزان FSH، سبب آزاد شدن تخمک می‌شود. این قرص شانس تخمک‌گذاری را بیشتر از کلومیفن افزایش می‌دهد و معمولا در شرایطی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تجویز کلومیفن بی‌فایده واقع شده باشد.
لازم به ذکر است که در هنگام مصرف لتروزول، خطر بارداری چندقلویی نسبت به کلومیفن کمتر است. عوارض جانبی شایع این قرص شامل سردرد، خستگی و گرگرفتگی می‌شود. از سوی دیگر مصرف طولانی مدت این دارو، احتمال ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد. بنابراین بهتر است در هنگام مصرف آن، شخص به طور مداوم تحت نظارت باشد.
متفورمین و درمان ناباروری
یکی از دلایل اصلی اختلال در تخمک‌گذاری در زنان مبتلا به PCOS، مقاومت به انسولین یا Insulin Resistance است. در این شرایط گیرنده‌های انسولین موجود بر روی سلول‌های بدن، به این ماده پاسخ کمتری نشان می‌دهند. انسولین هورمونی است که از توسط پانکراس ترشح شده و وظیفه آن ورود گلوکز از خون به سلول‌ها برای تولید انرژی است. بنابراین هنگامی که حساسیت به این هورمون کاهش پیدا کرده و بدن دچار مقاومت به انسولین می‌شود، قند خون به طرز نگران‌کننده‌ای افزایش پیدا می‌کند.
داروهای متفورمین با افزایش حساسیت سلول‌ها به انسولین، میزان این هورمون و قند خون را کاهش می‌دهد و تخمک‌گذاری را تنظیم می‌گند. این دارو معمولا به عنوان مکمل کلومیفن سیترات یا لتروزول تجویز می‌شود و اثربخشی مطلوبی دارد. به طور معمول تجویز متفورمین از روزی ۵۰۰ میلی‌گرم آغاز شده و به دوز ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ می‌رسد. تنظیم دوز این دارو و قرصهای مکمل آن باید زیر نظر پزشک صورت بگیرد.
عوارض و نکات مهم مصرف داروها
همان‌طور که می‌دانید، مصرف هر نوع دارویی با عوارض منحصر به فرد خود همراه است. فرقی نمی‌کند که از داروهای هورمونی برای تخمدان استفاده می‌کنید یا داروهای دیگر، در هر صورت ممکن است این عوارض را تجربه کنید. داشتن آگاهی نسبت به این عوارض جانبی سبب کنترل بهتر آن‌ها می‌شد؛ بنابراین برخی از شایع‌ترین عوارض مصرف بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری را بررسی می‌کنیم:
- احساس تهوع خصوصا در روزهای اول مصرف
- احساس درد یا حساسیت پستان‌ها
- تغییرات خلقی
- لکه‌بینی بین قاعدگی‌ها
- افزایش وزن یا ادم (احتباس مایع)
- کاهش میل جنسی
- تغییرات پوستی
- عوارض ناشایع اما خطرناک:
- افزایش فشار خون
- بروز اختلالات کبدی مثل تغییر سطح آنزیم‌ها
- تغییر در سطح چربی خون
در نظر بگیرید که معمولا برای درمان ناباروری ناشی از PCOS از ترکیب چند داروی مختلف بر اساس شرایط فردی استفاده می‌شود. حتی پیش از شروع مصرف بهترین دارو برای تنبلی تخمدان، شرح حال کاملی به متخصص ارائه دهید. باید سابقه بیماری‌های قبلی خود را در اختیار پزشک بگذارید و او را از حساسیت‌های غذایی و دارویی باخبر سازید. در صورت بروز علائم دیگر بهتر است که پزشک خود را در جریان بگذارید و با دستور وی مصرف دارو را متوقف ساخته یا ادامه دهید.
درمان‌های مکمل و طبیعی برای تنبلی تخمدان
عدم وجود درمان قطعی تنبلی تخمدان سبب شده است که بسیاری از افراد به فکر استفاده از روش‌های درمانی مکمل باشند. اصلاح سبک زندگی و تغییر رژیم غذایی می‌تواند به بهبود علائم تخمدان پلی‌کیستیک، تنظیم چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری کمک کند.
رژیم غذایی مناسب برای PCOS
مطالعات نشان می‌دهند که داشتن یک رژیم غذایی سالم می‌تواند تا حد زیادی در درمان ناباروری موثر باشد. در حقیقت حتی اگر از بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری استفاده کنید اما رژیم غذایی خوبی نداشته باشید، شانس بارداری شما کاهش پیدا می‌کند. رژیم غذایی مناسب و ورزش با مدیریت استرس، در بهبود علائم PCOS تاثیر چشمگیری دارد. در لیست زیر برخی از موارد مهم در رژیم غذایی مناسب برای PCOS را شرح می‌دهیم:
- کاهش مصرف کربوهیدرات و افزایش مصرف پروتئین
- مصرف غذاهای پر از فیبر مثل انواع میوه‌جات
- حذف یا کاهش مصرف کافئین
- افزایش میزان غذاهای ارگانیک در وعده‌های غذایی
- مصرف غذاهایی با شاخص گلیسمی کم
- مکمل‌های طبیعی و ویتامین‌ها در درمان PCOS
با استفاده از مکمل‌های طبیعی و ویتامین‌های ضروری برای بدن که در ادامه به آن می‌پردازیم، سندرم تخمدان پلی کیستیک را مدیریت کرد.
مکمل اینوزیتول برای درمان PCOS
مکمل اینوزیتول یک مکمل عالی برای افزایش حساسیت گیرنده‌های انسولین و تنظیم سطح قند خون است. این مسئله سبب تنظیم چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری منظم می‌شود. معمولا این مکمل به شکل روزانه و به میزان ۲ تا ۴ میلی‌گرم تجویز می‌شود.
فولیک اسید و تخمدان پلی‌کیستیک
فولیک اسید به شکل مستقیم تاثیری بر تخمدان پلی‌کیستیک ندارد و به عنوان یک داروی مکمل مورد استفاده قرار می‌گیرد. کپسول‌ها و قرصهای فولیک اسید با هدف تنظیم تعادل هورمون‌ها، تقویت فرایند تخمک‌گذاری و کاهش مقاومت به انسولین مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دارو معمولا به شکل روزانه و بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ میکروگرم تجویز می‌شود.
قرص اپتی وومن با ترکیب فولیک اسید و اینوزیتول یک گزینه مناسب برای بهبود علائم تخمدان پلی‌کیستیک است. با مصرف این قرص به صورت روزانه، شاهد بهبود چرخه قاعدگی و روند تخمک‌گذاری خواهید بود.
نقش ویتامین D در بهبود تنبلی تخمدان
ویتامین D با کاهش حساسیت به انسولین و تنظیم تعادل هورمون‌ها می‌تواند نقش موثری در بهبود علائم تنبلی تخمدان داشته باشد. به این ترتیب علاوه بر تنظیم انسولین، روند تخمک‌گذاری نیز به مرور بهتر خواهد شد. پزشک با توجه به میزان سطح ویتامین دی در بدن فرد، دوز مناسب را برای وی تعیین می‌کند.
تاثیر امگا ۳ در بهبود علائم PCOS
امگا ۳ یا روغن ماهی یکی از بهترین مکمل‌ها برای درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک است که نقش موثری در کاهش مقاومت به انسولین دارد. این مکمل با کاهش التهاب بدن، کاهش سطح تری‌گلیسیرید و آندروژن‌ها، تاثیر مطلوبی در بهبود ناباروری دارد.
استفاده از ویتامین‌های گروه B برای بهبود تنبلی تخمدان
ویتامین‌های گروه B خصوصا B6 و B12 علائم مقاومت به انسولین را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهند. مصرف این ویتامین‌ها سبب افزایش سطح انرژی و شادابی در طی روز می‌شود.
دقت کنید که انواع دارو برای تخمدان پلی کیستیک باید به میزان لازم و در شرایط مناسب مورد استفاده قرار بگیرند. بنابراین توصیه می‌کنیم که پیش از مصرف هر یک از داروهای طبیعی برای تنبلی تخمدان، با یک متخصص مشورت کنید و دستور مصرف صحیح را از او بپرسید.
نتیجه‌گیری
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یک بیماری شایع است که با عوارضی مثل افزایش سطح آندروژن‌ها، کاهش حساسیت به انسولین و ناباروری همراه می‌شود. دغدغه بسیاری این است که بهترین قرص برای تنبلی تخمدان و بارداری را مصرف کنند. با وجود انواع مختلفی از دارو برای تنبلی تخمدان، همچنان هیچ نوع درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و تنها می‌توان علائم آن را بهبود بخشید. داروهای مختلفی برای تنظیم چرخه قاعدگی، تحریک تخمک‌گذاری و کاهش مقاومت به انسولین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از مهم‌ترین این داروها می‌توان به قرصهای هورمونی برای تخمدان، کلومیفن، لتروزول و متفورمین اشاره کرد. با این حال نمی‌توان هیچکدام از این داروها را بدون تجویز پزشک مصرف کرد؛ چرا که PCOS در هر شخص، علائم مختلفی را از خود نشان می‌دهد. پیشنهاد می‌کنیم که با مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایشات ضروری، برنامه درمانی مناسب را پیش بگیرید.
سؤالات متداول
- آیا قرص متفورمین باعث بارداری می‌شود؟ قرص متفورمین با کاهش مقاومت به انسولین و تنظیم چرخه قاعدگی سبب تقویت تخمک‌گذاری و افزایش شانس بارداری می‌شود.
- بهترین داروی تنبلی تخمدان کدام است؟ انتخاب داروی مناسب برای درمان تخمدان پلی‌کیستیک به شرایط هر فرد و علائم بیماری وی بستگی دارد. ممکن است برای بهبود علائم، پزشک از چند دارو به شکل ترکیبی برای درمان این بیماری استفاده کند.
- چطور می‌توان به روند درمان تنبلی تخمدان کمک کرد؟ علاوه بر مصرف قرص تنبلی تخمدان، اصلاح سبک زندگی و داشتن یک رژیم غذایی سالم می‌تواند روند درمان تنبلی تخمدان با قرص را تسریع کند