درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان چه علتی دارد؟
درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان نسبتا شایع می‌باشد. این دردها در استخوان فک بروز پیدا می‌کنند و عمیق هستند. گاهی اوقات به صورت موضعی و در برخی دیگر از موارد درد استخوان فک منتشر شونده است. عفونت، خشکی حفره دندانی و استخوان بیرون زده از دلایل اصلی و مهم این درد محسوب می‌گردد.استفاده از کمپرس سرد و گرم و دهانشویه‌های نمکی به عنوان راهکارهای خانگی تسکین درد استخوان فک به شمار می‌روند.
ثبات درد، عمیق بوده و تداوم از ویژگی‌های اصلی درد استخوان فک محسوب می‌شوند. همچنین مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و آنتی‌بیوتیک‌ها نیز به عنوان درمان پزشکی و تخصصی این دردها شناخته می‌شوند. توجه داشته باشید که دوز و نوع آنتی‌بیوتیک باید حتماً توسط بهترین دندانپزشک کرج یا دندانپزشک معالج شما تجویز گردد. اصلاح سبک زندگی و توجه به تغذیه هم در پیشگیری از درد بعد از کشیدن دندان اهمیت دارد.
مراجعه منظم به دندانپزشک و پیگیری روند درمان در بهبود کامل درد استخوان فک و پیشگیری از عوارض آن نباید فراموش گردد.
درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان چیست؟
احساس درد در استخوان فک از شایع‌ترین انواع دردها بعد از کشیدن دندان به شمار می‌آید. این درد با انواع دردهای عضلانی و عصبی در ناحیه دندان کشیده شده متفاوت می‌باشد. درک دقیق این درد و تفاوتی که با دیگر انواع درد دارد به انتخاب درست مسیر درمان کمک زیادی می‌کند.
تعریق دقیق درد استخوان فک
به دردی که منشاء آن بافت سخت استخوان فک باشد درد استخوان فک می‌گویند. این درد مربوط به عضلات و اعصاب اطراف استخوان فک نمی‌شود. از نظر حسی درد استخوان فک بسیار عمیق و مداوم همراه با ضربان یا فشار است. اما دردهای عضلات بعد از کشیدن دندان اغلب سطحی‌تر بوده و به حرکت وابسته هستند.
به عنوان مثال با جویدن یا قفل شدن دهان دردهای عضلانی در ناحیه دندان کشیده بیشتر خواهند شد. دردهای عصبی اما به صورت لحظه‌ای و تیز همراه با شوک الکتریکی احساس می‌گردند.
انواع درد فک پس از کشیدن دندان
بیماران بعد از کشیدن دندان خود با چند نوع مختلف از درد استخوان فک مواجه می‌شوند. بعد از کشیدن دندان بیمار با یکی از دردهای زیر در استخوان فک خود مواجه می‌گردد:
- درد عمقی فک: این نوع دردها اغلب چند روز بعد از کشیدن دندان ظاهر می‌شوند و نشان دهنده وجود التهاب در بافت استخوانی می‌باشند.
- درد موضعی: اگر ناحیه خاصی از استخوان فک خود احساس درد داشته باشید به دردهای موضعی دچار هستید. دردهای موضعی بعد از کشیدن دندان اغلب به دلیل حفره خشک دهانی یا عفون بروز پیدا می‌کنند.
- درد منتشر: این نوع از دردها به سایر بخش‌های صورت یا گردن بیمار بعد از کشیدن دندان سرایت می‌کنند. در اغلب موارد دردهای منتشر نشان دهنده درد مفصل فک یا آسیب‌های عصبی هستند.
تفاوت درد استخوان فک با درد مفصل گیجگاهی (TMJ)
دردی که مربوط به مفصل فک باشد اغلب با صداهایی شبیه کلیک همراه است. همچنین درد TMJ اغلب محدودیت باز شدن دهان و در برخی از مواقع سردرد را به همراه دارد. در نقطه مقابل درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان عمیق و ثابت است. همچنین بدون انجام حرکت نیز دردهای استخوان فک احساس می‌شوند.
| نوع درد | منشاء | نوع احساس | شدت درد |
| درد استخوان فک | استخوان فک | عمیق و پایدار | متوسط تا شدید |
| درد مفصل فک | مفصل | تیر کشنده و متناوب | متغیر |
| درد عصبی | اعصاب ناحیه فک و صورت | شوک مانند و ناگهانی | شدید و تیز |
| دردعضلانی | عضله | سنگین با حالت گرفتگی | ملایم تا متوسط |
مهم‌ترین علل درد فک پس از کشیدن دندان
دردی که بعد از کشیدن دندان در استخوان فک احساس می‌شود همیشه نگران کننده نیست. با این همه در برخی موارد این دردها نشان دهنده مشکلات و عوارض جدی بعد از کشیدن دندان هستند. خشکی حفره دندان و التهاب استخوان ار رایج‌ترین علل این دردها به شمار می‌روند.
خشکی حفره دندانی (Dry Socket)
یکی از اصلی‌ترین علل درد شدید فک بعد از کشیدن دندان به ویژه دندان عقل خشکی حفره دندانی است. اگر لخته خونی که در محل کشیدن دندان ایجاد می‌شود حرکت کند استخوان فک بیرون می‌افتد. در نتیجه با هوا، بزاق و باقیمانده غذا تماس پیدا کرده و دردهای شدید را موجب می‌شود.
این دردها اغلب عمیق، ضربان‌دار و مداوم هستند. درد استخوان فک اغلب ۲ الی ۴ روز بعد از کشیدن دندان آغاز می‌گردد. اگر لخته خون از روی محل کشیدن دندان جابه‌جا شد باید فورا دندانپزشک خود را مطلع کنید.
التهاب استخوان (Osteitis)
گاهی بعد از کشیدن دندان بافت اطراف آن ملتهب می‌شود. این التهاب استخوان فک نیز سرایت کرده و ایجاد درد می‌کند. دردهای ناشی از التهاب استخوانی اغلب گسترده‌تر و عمقی هستند. گاهی نیز با علامت‌هایی نظیر تب و ورم بروز پیدا می‌کنند.
بیرون زدگی استخوان
بعضی از مواقع بعد از کشیدن دندان استخوان‌هایی ریز در اطراف محل کشیدن دندان باقی می‌مانند. این استخوان‌های ریز و بیرون زده باعث زخم شدن محل و تحریک بافت نرم اطراف می‌گردد.
همچنین در محل زخم کشیدن دندان حس زبری بر اثر بیرون زدگی استخوان بروز پیدا می‌کند. دندانپزشک خوب در تهران با معاینه دقیق محل کشیدگی دندان، این مشکل را به‌راحتی تشخیص می‌دهد. در برخی موارد نیز برای بررسی بهتر، عکس رادیولوژی لازم است.
آسیب به عصب فکی تحتانی
درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان میتواند به دلیل آسیب دیدن عصب‌های فکی تحتانی باشد. این عصب که با نام عصب آلوئولار شناخته می‌شود در زمان کشیدن دندان عقل فک پایین بیشتر در معرض آسیب است.
اگر عصب فکی تحتانی آسیب ببیند علائمی همچون بی‌حسی در چانه و لب و درد تیر کشنده احساس می‌شود. در بیشتر موارد این دردها بعد از گذشت چند هفته برطرف خواهند شد. اما در صورت ادامه‌دار بودن برای بررسی بیشتر و نورولوژیک به دندانپزشک مراجعه کنید.
انقباض و التهاب عضلات فک
اگر در زمان کشیدن دندان از عضلات فک زیاد استفاده شود احتمال اسپاسم عضلانی زیاد می‌شود.این نوع درد معمولا به شکل احساس خستگی و سفتی و درد در ناحیه گیجگاهی احساس خواهد شد. همچنین با حرکت دادن فک دردهای ناشی از اسپاسم عضلات فک تشدید می‌شوند.
عفونت پس از جراحی
یکی از جدی‌ترین و خطرناک‌ترین دلایل درد استخوان فک عفونت بعد از کشیدن دندان است. اگر میکروب و آلودگی در محل زخم ناشی از کشیدن دندان باقی بماند عفونت ایجاد می‌شود. ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن نیز از دیگر دلایل بروز عفونت بعد از کشیدن دندان می‌باشد. نشانه‌های عفونت بعد از کشیدن دندان عبارتند از:
- تب
- بوی بد دهان
- ترشح چرک
- تورم
تجویز آنتی بیوتیک و تشخیص زودهنگام عفونت بهترین راهکار برای درمان این دردها هستند.
چه زمانی درد فک نگران کننده است؟
بعد از کشیدن دندان احساس درد در استخوان فک و لثه تا حد زیادی طبیعی است، اما بعضی از مواقع درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان نشان دهنده یک عارضه جدی است، در کنار توجه به درد فک باید به لثه نیز دقت کنید و مراقب های لازم برای جمع شدن لثه پس از کشیدن دندان را رعایت کنید. در این وضعیت باید فورا به دندانپزشک معالج مراجع کرد تا اقدامات درمان لازم انجام گیرد. بنابراین باید بتوانیم بین درد طبیعی و غیر طبیعی بعد از کشیدن دندان تفاوت قائل شویم.
مرز درد طبیعی و غیرطبیعی
دردهای طبیعی بعد از کشیدن دندان اغلب ۲۴ الی ۷۲ ساعت اول احساس می‌شوند. همچنین دردهای طبیعی روندی کاهش داشته و با گذشت زمان بهبود می‌یابند. مصرف داروهای مسکن نیز تا حد زیادی روی تسکین دردهای طبیعی اثرگذار هستند. در نقطه مقابل دردهای غیر طبیعی از روز سوم بعد از کشیدن دندان شروع شده یا شدت می‌گیرند. با گذشت زمان این دردها گسترش بیشتری پیدا کرده و با علامت‌های عمومی دیگری نظیر تب همراه می‌شوند.
نشانه‌های هشدار دهنده درد نگران کننده
در صورتی که با نشانه‌های نگران کننده نظیر:
- درد شدید بعد از گذشت ۳ روز از کشیدن دندان
- ترشحات بدبو
- احساس تلخی در دهان
- تب، لرز یا تورم شدید در صورت
- بی‌حسی در ناحیه لب یا چانه
- دردهای ضربان‌دار یا تیر کشنده به سمت گوش و گردن
مواجه شدید حتما به دکتر متخصص دندانپزشکی مراجعه کنید، سعی کنید از راهکار های لازم برای از بین بردن بی حسی لب بعد از دندانپزشکی استفاده کنید تا دردهای غیرطبیعی سریعتر خود را نشان دهند. زیرا لازم است بررسی‌های بیشتری برای پیدا کردن علت بروز این نشانه‌ها و درمان مناسب با آن صورت گیرد.
توصیه‌های فوری
در صورت نگران کننده بودن درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان اقدامات زیر را انجام دهید:
- محل جراحی را با زبان یا اشیاء دیگر تحریک نکنید.
- دهان را با محلول آب ولرم و نمک شستشو دهید.
- خودسرانه برای بهبود عفونت بعد از کشیدن دندان آنتی بیوتیک مصرف نکنید.
- فورا به کلینیک‌های دندانپزشکی یا دندانپزشک معالج خود مراجعه نمایید.
توجه داشته باشید که تاخیر در درمان می‌توان موجب گسترش عفونت در بدن و بروز آسیب‌های عصبی دائمی گردد.
راهکارهای خانگی و پزشکی برای تسکین درد فک
برای درمان درد فک بعد از کشیدن دندان روش‌های خانگی و تخصصی وجود دارد. این دردها با توجه به علت بروز آن‌ها موقتی یا طولانی مدت هستند. بنابراین در انتخاب روش درمان باید به علت ایجاد آن نیز توجه کرد.
درمان‌های خانگی
روش‌های خانگی برای بهبود درد بعد از کشیدن دندان اغلب کم هزینه و در دسترس هستند. به همین دلیل به عنوان اولین روش‌های تسکین درد بعد از کشیدن دندان به کار می‌روندو موثرترین راهکارهای خانگی درمان این دردها عبارتند از:
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم: در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول بعد از کشیدن دندان استفاده از کمپرس سرد توصیه می‌شود. کمپرس سرد را باید در ناحیه بیرونی صورت و برای ۱۵ الی ۲۰ دقیقه استفاده نمود. این اقدام موجب کاهش التهاب و تسکین درد بعد از کشیدن دندان خواهد شد. بعد از گذشت دو روز برای بهبود گردش خون و رفع اسپاسم‌های عضلانی می‌توان از کمپرس گرم نیز استفاده کرد.
- استفاده از دهانشویه‌های نمکی: از دیگر اقدامات موثر برای تسکین درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان غرغره کردن محلول آب و نمک است. این کار اقدامی ساده اما موثر برای پیشگیری از عفونت و کاهش التهاب می‌باشد. برای تهیه دهانشویه نمکی خانگی باید یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب ولرم حل نمایید. به کمک این محلول روزی ۲ الی ۳ بار محیط دهان خود را شستشو دهید.
- مصرف غذاهای نرم و مایعات: در چند روز اول بعد از کشیدن دندان از غذاهای نرم و مایعاتی نظیر سوپ و اسموتی‌ها استفاده شود. زیرا جویدن خوراکی‌های سفت میتواند به تحریک محل زخم و افزایش درد منجر گردد.
- پرهیز از دخانیات و نی: استفاده از نی و کشیدن سیگار موجب بروز خشکی حفره دندانی می‌شود. ایجاد حفره خشک دهانی و جابه‌حا شدن لخته خون از دلایل شایع درد بعد از کشیدن دندان است.
درمان‌های دارویی و تخصصی
رش‌های تخصصی مختلفی وجود دارد که زیر نظر و با تجویز دندانپزشک برای درمان درد فک بعد از کشیدن دندان انجام می‌شود. از جمله روش‌های درمان تخصصی و پزشکی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی: برخی از داروها مانند ناپروکسن و ایبوپروفن به تسکین درد بعد از کشیدن دندان کمک می‌کنند. به همین دلیل باید طبق تجویز پزشک این داروها با طور منظرم مصرف نمود.
- مصرف آنتی بیوتیک‌ها در صورت عفونت: عفونت از دیگر عارضه‌های شایع بعد از کشیدن دندان است که با مصرف آنتی بیوتیک قابل پیشگیری و درمان می‌باشد. انتخاب نوع و دوز و دوره مصرف آنتی بیوتیک باید با نظر دندانپزشک باشد.
- تزریق یا برداشتن بقایای استخوانی: اگر استخوان‌های ریزی بعد از کشیدن دندان باقی مانده باشد با جراحی برداشته می‌شود. تزریق بی‌جسبی یا داروهای ضد التهاب نیز مداخلات پزشکی ساده‌ای هستند که برای این منظور انجام می‌گردد.
- مشاوره تخصصی با جراح فک و صورت: اگر با عوارضی نظیر بی‌حسی طولانی مدت فک، لب یا چانه مواجه هستید باید به جراح فک و صورت مراجعه کنید. زیرا ممکن است برخی از اعصاب در این ناحیه تحت فشار قرار گرفته و آسیب دیده باشند.
هر یک از این روش‌های درمان باید بر اساس وضعیت بیمار و شدت و نوع درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان انتخاب گردد. حتما با دندانپزشک خود درباره وضعیت خود مشورت کنید.
پیشگیری از درد فک بعد از کشیدن دندان
احساس درد بعد از کشیدن دندان تا حدی طبیعی است اما با چند راهکار می‌توان از بروز دردهای شدید جلوگیری نمود. مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه و مراقبتی بعد از کشیدن دندان شامل مواردی زیر می‌باشند:
- در ۲۴ ساعت اول از نی برای نوشیدن آب استفاده نکنید. همچنین از شستشوی شدید دهانی نیز خودداری کنید تا لخته خون از روی محل زخم جابه‌جا نشود.
- توصیه می‌شود غذاهای تند، داغ و سفت و چسبنده را در ۴۸ ساعت اول بعد از کشیدن دندان مصرف نکندی. مایعات خنک و غذاهای نرم بهترین گزینه‌ها برای ۴۸ ساعت اول به شمار می‌روند.
- رعایت بهداشت دهان به ویژه در چند روز اول بسیار حیاتی است. استفاده از دهانشویه‌های ملایم میتواند باکتری‌های دهان را از بین ببرد. همچنین چند روز بعد از کشیدن دندان بهتر است مسواک زدن دندان‌های اطراف را شروع کنید.
مراجعه منظم به دندانپزشک و دریافت چک لیست اقداماتی که باید انجام دهید نیز فراموش نشود.
درد فک بعد از کشیدن دندان چقدر طول می‌کشد؟
بسیاری از بیماران در مورد مدت زمان بهبودی و طول دوره درد فک پس از کشیدن دندان کنجکاو هستند.
مدت زمان بهبودی در افراد مختلف متفاوت است، اما به طور کلی می‌توانید انتظار داشته باشید که طی دو هفته، بخش زیادی از روند بهبودی انجام شود.
پس از انجام عمل، لخته خون اولیه طی ۲۴ ساعت اول تشکیل می‌شود که برای روند ترمیم بسیار حیاتی است.منبع:town-dental
نقش تغذیه و سبک زندگی در بهبود درد فک
تغذیه مناسب بعد از کشیدن دندان به کاهش التهاب و تسریع روند بهبود کمک زیادی می‌کند. خوراکی‌هایی مانند ماست و آب میوه‌های طبیعی علاوه بر کاهش درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان التهاب را نیز کاهش می‌دهند.
سبزیجاتی که برگ‌های سبز دارند هم در روند تقویت و ترمیم بافت لثه موثرند. در رژیم بهبود درد فک باید از غذاهای شور، سفت و پرادویه تا حد ممکن پرهیز نمود. زیرا این مواد غذایی تحریک محل زخم و افزایش درد فک می‌گردند. سبک زندگی سالم از جمله داشتن خواب کافی و کنترل استرس نیز در روند بهبود و کاهش درد کشیدن دندان اثرگذار می‌باشد.
جمع‌بندی
درد استخوان فک بعد از کشیدن دندان میتواند به دلایل مختلفی از جمله خشکی حفره دندان ایجاد گردد. دلایل جدی دیگری نظیر عفونت و وجود استخوان‌های ریز بیرون زده هم از دلایل این دردها هستند. پایداری و شدت در کنار احساس عمیق بودن از نشانه‌های درد استخوان فک به شمار می‌روند. درمان‌های خانگی و پزشکی و تخصصی متعددی وجود دارند که تسکین درد بعد از کشیدن دندان کمکمی‌کنند.
مراجعه به دندانپزشک و پیگیری روند درمان از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که برای بهبود درد استخوان باید انجام گیرد. برای دریافت نوبت آنلاین دندانپزشک و دریافت خدمات تخصصی درمان فک از طریق سایت طبیبی نو اقدام کنید. این مجموعه پل ارتباطی بین شما و بهترین پزشکان کشور می‌باشد.
